του Ηλία Φραγκούλη

Είναι μια… νίκη των κριτικών κινηματογράφου απέναντι σε ένα προϊόν της ντόπιας αγοράς; Η – σπάνια! – σύμπνοια στις απόψεις τής κριτικής απέναντι στο «Ουζερί Τσιτσάνης» του Μανούσου Μανουσάκη, το οποίο αξιολογήθηκε από το σύνολο των επαγγελματιών του χώρου με χαρακτηρισμούς όπως… «κακό» έως – στην καλύτερη περίπτωση – «ενδιαφέρον» (τα γνωστά «δύο αστεράκια», που σε ορισμένες περιπτώσεις εξέθεσαν υπογραφές, διότι το κείμενο ήταν σαφώς αρνητικό), θα πρέπει να μας βάλει σε ώριμες σκέψεις για το μέλλον της κριτικής στην Ελλάδα. Ίσως μπορεί να κερδηθεί ξανά η αξιοπιστία των αναγνωστών – θεατών; Ίσως πρέπει να σταματήσουν οι «δημόσιες σχέσεις» και το χαϊδολόγημα που έπληξαν ανεπανόρθωτα το επάγγελμα και μας καθιστούν… σχεδόν περιττούς, πια; Είμαι… ανοήτως αισιόδοξος ή ρομαντικός;

Το «Ουζερί Τσιτσάνης» είναι μια κακή ταινία (κυρίως όχι ως ελληνική παραγωγή αλλά ως φιλμ περιόδου, το ξαναλέω) που επεχείρησε να προσελκύσει θεατές της τηλεόρασης, οι οποίοι δεν πάνε σχεδόν καθόλου σινεμά, αλλά ίσως «τσιμπούσαν» λίγο από το ιστορικό δράμα, το ρεμπέτικο background και μια συγκίνηση βασισμένη στην αναμνησιολογία. Η μερίδα του κοινού που διαβάζει κριτικές ήταν χαμένη από χέρι. Τελικά, δεν πείστηκε καμία πλευρά. Άνοιγμα πρώτου τετραημέρου στα 30.368 εισιτήρια (από 114 οθόνες). Στο πλαίσιο των εισπρακτικών προσδοκιών του φιλμ, που υποστηρίχθηκε και από μια επιθετική διαφημιστική καμπάνια μεγέθους, το «Ουζερί» είναι ήδη μια αποτυχία στα ταμεία. Πριν μάθω το άνοιγμα, προέβλεπα ένα «ταβάνι» της τάξης των 200.000 εισιτηρίων. Σήμερα, με υπαρκτά νούμερα, βλέπω να φτάνει ή να ξεπερνά οριακά τα 100.000 εισιτήρια. Τι πιο προφανές; Θα χάσει αρκετές αίθουσες άμεσα, η πτώση στο δεύτερο weekend θα επηρεαστεί και από το μετριότατο (για να το πω πιο κολακευτικά…) word of mouth και στην τρίτη του εβδομάδα… θα αφανιστεί από τον ερχομό του «Ένας Άλλος Κόσμος» του Χριστόφορου Παπακαλιάτη (που, ευτυχώς, και λαϊκό σινεμά είναι και φτιαγμένο με αξιώσεις το λες).

Παράδοξο. Μπορεί τα 30.000 εισιτήρια να φαίνονται… πτωχά ή λίγα για την ταινία της κορυφής αυτή την εβδομάδα, όμως, η κατάσταση της αγοράς σε σχέση με τα σύνολα του 2014 είναι ανεβασμένη τουλάχιστον κατά 10% (σε εισιτήρια, σε πραγματικά χρήματα… είναι συζητήσιμο)! Άρα, δεν πρέπει να μας πιάνει και τόση θλίψη, αν αναλογιστούμε και το πόσα έχουμε ζήσει εντός 2015. Ναι, το σινεμά κάτι έχει να προσφέρει στον θεατή σε περιόδους… κρίσης.

Στη δεύτερη θέση βρίσκουμε τη «Γέφυρα των Κατασκόπων» του Στίβεν Σπίλμπεργκ με 23.929 εισιτήρια (από 60 οθόνες), δηλαδή με μια αξιοπρεπέστατη πτώση της τάξης του 31% από το πρώτο weekend τού φιλμ. Λογικό. Το mainstream κοινό των ενηλίκων… δεν είχε πού να πάει αυτό το τετραήμερο, αφού οι νέες προτάσεις περιορίζονταν στο «Ουζερί» και σε ένα λεσβιακό δράμα σε limited release. Το σύνολο της «Γέφυρας» βρίσκεται στα 77.836 εισιτήρια και το ερχόμενο τετραήμερο η πορεία του θα εξαρτηθεί από το ποσοστό θεατών που θα χάσει εξαιτίας τού «Δίπλα στη Θάλασσα» της Αντζελίνα Τζολί.

Το τελευταίο μέρος του «The Hunger Games» μάλλον… «μπάταρε» γρήγορα, με πτώση 54% στο δεύτερο weekend του. 20.077 εισιτήρια (από 58 οθόνες) και σύνολο στα 87.827 εισιτήρια. Ακόμη ανεξήγητο το γιατί δεν είχε τόση πέραση στην Ελλάδα τούτο το franchise. Ίσως οι θεατές στους οποίους απευθύνεται (κυρίως teen κοινό) να μπορούν να περιμένουν ένα δίμηνο ή τρίμηνο για να το δουν… από το σπίτι, γιατί το – ανύπαρκτο – χαρτζιλίκι τους προορίζεται, πια, για άλλου είδους εξόδους.

Στην τέταρτη θέση συναντάμε το «Spectre» που μπορεί να διατήρησε τις 88 οθόνες του, αλλά με αρκετά λιγότερες παραστάσεις. Πεσμένο κατά 49% το τέταρτο weekend του, με 20.057 εισιτήρια και το σύνολο στα 444.415 (κοινώς, πάμε για 500.000 εισιτήρια, αρκεί να μην χάσει σημαντικό αριθμό αιθουσών). Το top 5 ολοκληρώνεται με την πρωτοεμφανιζόμενη «Carol» του Τοντ Χέινς (φωτό) που έκοψε 9.907 εισιτήρια (από 8 οθόνες) και, αναλογικά, θεωρείται η επιτυχία της εβδομάδας. Πιθανότατα το φιλμ να πήγαινε και καλύτερα αν κάποιες αθηναϊκές αίθουσες δεν είχαν να αντιμετωπίσουν το κλειστό κέντρο και τα επεισόδια της χθεσινής νύχτας.

Από τις υπόλοιπες πέντε ταινίες της πρώτης δεκάδας, οι τέσσερις είναι animated. Ας ελπίσουμε πως αυτή η γενιά θεατών θα παραμείνει στο σινεμά και δεν θα ωριμάσει μέσα από… οθόνες laptop ή tablet! Έχουμε και λέμε: «Μιούν» (φωτό) σε παρθενική εμφάνιση στο #6 (5.940 εισιτήρια, από 47 οθόνες), «Ξενοδοχείο για Τέρατα 2» στο #7 (4.016 εισιτήρια από 44 οθόνες στο έβδομο weekend του, με σύνολο στα 158.395), «The Peanuts Movie» στο #8 (3.298 εισιτήρια από 32 οθόνες στο πέμπτο weekend του, με σύνολο στα 57.897) και «Τοσοδούλικα» στο #10 (1.562 εισιτήρια από 27 οθόνες στο τρίτο weekend του, με σύνολο στα 9.643). Την μικρή… παρένθεση από την ένατη θέση την έκανε ο «Γιος του Σαούλ», κόβοντας 1.800 εισιτήρια (από 7 οθόνες) στο τέταρτο weekend του, δηλαδή η ταινία ξεφούσκωσε στο πλαίσιο μιας πολύ ικανοποιητικής arthouse επιτυχίας (21.532 το εισπρακτικό της σύνολο) και δεν μπόρεσε να προσεγγίσει ένα μεγαλύτερο κοινό, το οποίο δεν πείστηκε από τα αμέτρητα… πεντάστερα της κριτικής. Ειρωνεία.