Μεγάλωσες στη δεκαετία του ’80 και χέστηκες αν ο «Πολίτης Κέιν» είναι η σημαντικότερη ταινία στην ιστορία του κινηματογράφου; Είσαι δικός μας! Trash και pop culture αναμνήσεις, εμπειρίες «been there, done that», rewind σε ξεχαρβαλωμένες VHS της εφηβείας. Πιάσε χαρτομάντιλα κι έλα να κλάψουμε παρέα…
ΠΩΣ ΝΑ ΠΕΤΥΧΕΤΕ ΣΤΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ (1989)
(HOW TO GET AHEAD IN ADVERTISING)
- ΕΙΔΟΣ: Κωμωδία Φαντασίας
- ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Μπρους Ρόμπινσον
- ΚΑΣΤ: Ρίτσαρντ Ε. Γκραντ, Ρέιτσελ Γουόρντ, Ρίτσαρντ Γουίλσον, Ζακλίν Τονγκ
Λένε πως για να κάνεις καριέρα στη διαφήμιση πρέπει να έχεις γερό στομάχι και νεύρα από ατσάλι. Στην περίπτωση του κωμικού παράδοξου του Μπρους Ρόμπινσον, όμως, θα ήταν ενδεχομένως φρόνιμο να έχεις εύκαιρη και μία αποτελεσματική κρέμα για τα ενοχλητικά… σπυράκια, ιδιαίτερα αυτά που έχουν τη δυνατότητα να βγάζουν μουστάκι και να σου… μιλάνε, σαν άλλα διαβολικά, δίδυμα αδέλφια, γεννημένα από την πιο νοσηρή και ενοχική (σου) φαντασία.
Ο Ντένις Ντίμπλμπι Μπάγκλεϊ (Γκραντ) είναι ένας λαμπρός διαφημιστής, διάσημος στους επαγγελματικούς κόλπους του χώρου για την σατανική του ικανότητα να πουλάει… φύκια για μεταξωτές κορδέλες με την ίδια ευκολία που ανάβει τα τσιγάρα του το ένα μετά το άλλο, κάποιες φορές καπνίζοντάς τα ακόμη και δυο-δυο. Μια μέρα ο Ντένις θα βρεθεί μπροστά στο μεγαλύτερο δημιουργικό «κόλλημα» της καριέρας του, ανίκανος να σκεφτεί κάποιο πιασάρικο και αρκούντως πειστικό slogan για μια νέα κρέμα η οποία (θεωρητικά) καταπολεμά τα σπυράκια πιο αποτελεσματικά από οποιοδήποτε άλλο προϊόν. «Βουλιάζοντας» μέρα με τη μέρα ολοένα και περισσότερο στο άγχος και το stress, ο Ντένις μοιάζει να φλερτάρει επικίνδυνα με την ολοκληρωτική ψυχική κατάρρευση, όταν αρχίζει να πιστεύει πως ένα σπυράκι που έχει βγάλει στο λαιμό του, έχει αποκτήσει δική του οντότητα (!), μιλώντας του καθημερινά, πατρονάροντάς τον ουσιαστικά, προκειμένου να τον επαναφέρει στο σωστό δρόμο, αυτόν του απατηλού και βρώμικου κόσμου της διαφήμισης.
Κοινωνική σάτιρα κατάμαυρου χιούμορ και πικρής αλήθειας, το «Πως να Πετύχετε στη Διαφήμιση» είναι ένα φιλμ διαχρονικά επίκαιρο που στέκει άξια (μέχρι και σήμερα) απέναντι στα κακώς κείμενα του παραπλανητικού ρόλου της διαφήμισης στον καθημερινό μας βίο, γραμμένο και σκηνοθετημένο από τον δημιουργό του εξαίσιου «Ο Φίλος μου κι Εγώ» (1987), ενός φιλμ που κανιβαλίζει με άκρατο βρετανικό χιούμορ έναν άλλο επαγγελματικό χώρο δημοσιότητας και θρυλικών φράγκων, αυτόν της ηθοποιίας, με τους Ρίτσαρντ Ε. Γκραντ και Πολ ΜακΓκαν να υποδύονται δύο μπατίρηδες ηθοποιούς σε αναζήτηση καλύτερης μοίρας. Εδώ ο Ρόμπινσον υπογράφει ένα ακραία αναπάντεχο σενάριο, φέρνοντας τον ήρωά του αντιμέτωπο με ένα ομιλητικότατο… σπυράκι γεμάτο πύον (ω, ναι!), το οποίο καθημερινά αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη υπόσταση, βγάζοντας μαλλιά, μάτια, μύτη και ένα αθυρόστομο στόμα που δεν σταματά στιγμή να καταριέται! Προοδευτικά γίνεται αντιληπτό πως αυτό το πράγμα μοιάζει διαβολικά πολύ με τον Ντένις, ο οποίος φυσικά έχει αρχίσει να πιστεύει πως έχει τρελαθεί, μέχρι τουλάχιστον τη στιγμή που συνειδητοποιεί ότι αυτό το αλλόκοτο σπυράκι μπορούν να το ακούσουν και όσοι βρίσκονται γύρω του. Ή μήπως όχι;
Το εύρημα του Ρόμπινσον, αυτό του οπτικοποιημένου σωματικού τρόμου, σαφέστατα και δεν αποτελεί καινούργια προσθήκη στο φανταστικό είδος (ακόμη και σε αυτό της κωμωδίας, δηλαδή), δεδομένου ότι τόσο η προγενέστερη, όσο και η μεταγενέστερη φιλμογραφία του Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ (για παράδειγμα) έχει καταστήσει την ιδέα του τρόμου… εκ των έσω ως τη #1 θεματική των ταινιών του, χρησιμοποιώντας ουσιαστικά την ιδέα της σωματικής διαστροφής (αυτήν της τερατώδους μορφής, του αποτρόπαιου βδελύγματος) ως αφορμή για την ασχήμια, αλλά και για την ομορφιά της ίδιας της ανθρώπινης φύσης. Εν προκειμένω, ο Ρόμπινσον χρησιμοποιεί με εξαιρετικά εύστοχο τρόπο ένα σωματικό εξάμβλωμα (αυτό το γκροτέσκο σπυρί) προκειμένου να οπτικοποιήσει την κρίση συνείδησης ενός επαγγελματία διαφημιστή που εξ ορισμού δεν θα έπρεπε να διαθέτει συνείδηση.
Ο Γκραντ αποτελεί την ιδανική επιλογή για την υιοθέτηση του χαρακτήρα, δίνοντας μία νευρωτική ερμηνεία, σχεδόν στα όρια της ψυχωτικής κρίσης, με το σενάριο του Ρόμπινσον να καθοδηγεί τον ήρωα μέχρι την υπέρτατη τελείωση (;) μέσα από αβανταδόρικους μονολόγους, τίγκα στην ειρωνεία και τα υπερκαταναλωτικά τσιτάτα, όπως αυτά ξεφεύγουν από τα χείλη ενός άνδρα σε προσωπική κρίση (αξιών). Το «Πως να Πετύχετε στη Διαφήμιση» είναι ένα εξωφρενικό φιλμ με αστεία που στάζουν δηλητήριο (επειδή είναι αληθινά) και ένα σενάριο που διαβάζεται διπλά: είτε επιλέγεις να μείνεις στο ρεαλιστικά αδιανόητο του θέματος αντιμετωπίζοντας την ταινία ως μία κινηματογραφική φάρσα, είτε αποφασίζεις να αναζητήσεις σε εκείνο το παράξενο πλάσμα τον άλλο σου εαυτό. Ξέρεις, εκείνο το θηρίο το ανήμερο που κρύβουμε όλοι μέσα μας και που εδώ φαίνεται να παίρνει το πάνω χέρι στο πρόσωπο ενός αδιανόητα κυνικού και φιλοχρήματου διαφημιστή. Ποιος ξέρει, τελικά; Ίσως και να έχει δίκιο.
