του Παναγιώτη Μήτσικα

Για όσους αμφέβαλαν, η νέα ταινία του Άστερ, «Eddington», ακολουθεί τη δεύτερη κατεύθυνση και ουχί την πρώτη. Η υπόθεση εκτυλίσσεται σε μία επαρχιακή πόλη των ΗΠΑ, εν μέσω κορονοϊού, με τη φρενίτιδα της πανδημίας να έχει καταβάλει τους κατοίκους. Ο Σερίφης της πόλης, Τζο Κρος, δεν καταδέχεται να φορέσει μάσκα, προκαλώντας τη μήνη των υπολοίπων, η γυναίκα του περνά τις ώρες της στο κρεβάτι πάσχοντας από μετατραυματικό stress, η μητέρα της (που μένει μαζί τους) επιδίδεται σε καθημερινή συνωμοσιολογία, ενώ ο Δήμαρχος Τεντ Γκαρσία αποτελεί το αντίθετο άκρο, «καθώς πρέπει» και η μεγαλύτερη «νέμεσις» του Τζο.

Σ’ έναν κινηματογραφικό κόσμο όπου τα «guts» είναι είδος προς εξαφάνιση και η πλειοψηφία μοιάζει ν’ ακολουθεί αποστειρωμένες, ασφαλείς φιλμικές φόρμουλες, το να κάνεις ανένταχτο, εκτροχιασμένο σινεμά… θέλει αρχίδια (συγγνώμη για τα «γαλλικά», αλλά εδώ τυγχάνει να βρίσκομαι). Το «Eddington» είναι ένα φρενήρες fever dream, που περιλαμβάνει τον πανικό του κορονοϊού, το «Black Lives Matter» και τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ, τις θεωρίες συνωμοσίας για το τι περιέχουν τα εμβόλια, μέχρι την… «inside job» των Δίδυμων Πύργων και τη new age μπουρδολογία. Όλα τα παραπάνω διαδέχονται το ένα το άλλο στη μεγάλη οθόνη με άφθονη δόση χιούμορ (η ταινία είναι ξεκαρδιστική), κουβάδες αίμα και πολυάριθμους σκοτωμούς, στα 140 περίπου λεπτά της τα οποία περνούν πριν καλά καλά το καταλάβεις.

Είναι η οπτική του Άστερ πάνω στην κατάβαση στην τρέλα της αμερικανικής κοινωνίας, μας κοινωνίας που έχει φτάσει στην παράνοια ενός αυτάρεσκου… μοραλισμού, από τους αυτόκλητους σωτήρες του «μένουμε σπίτι, κρατάμε αποστάσεις», μέχρι τα μεσοαστικά λευκά παιδάκια με σύνδρομο white saviour. Πασπαλίζοντας όλα αυτά με νότες της κουλτούρας των όπλων στην Αμερική, YouTubers με άποψη για τα πάντα και άφθονη συνωμοσιολογία, ίσως φανεί πως το όλο εγχείρημα είναι too much, όμως, με έναν περίεργο τρόπο, το πόνημα του Άστερ λειτουργεί περίφημα. Όσο κι αν είναι πολύ εύκολο να μπερδευτούμε και να διακρίνουμε μια… δεξιά ρητορική (τουλάχιστον στο πρώτο μισό), το point του σκηνοθέτη έχει να κάνει με μία ολόκληρη κοινωνία που χάνει κάθε έλεγχο και εκτροχιάζεται – κι αυτό είναι κάτι που κανείς μας δεν μπορεί να αρνηθεί.

UPDATE [17/5]: Οι κριτικοί που δίνουν «αστεράκια» στην ημερήσια έκδοση του Screen International βαθμολόγησαν το «Eddington» ως το… χειρότερο του διαγωνιστικού μέχρι στιγμής! Εξαιρετικά νέα, δηλαδή! Πόσω μάλλον όταν παρατηρήσουμε πως το «καλύτερο» θεωρείται το νέο φιλμ του Σεργκέι Λοζνίτσα…