του Ηλία Φραγκούλη

Η αλήθεια είναι πως ο κατάλογος ταινιών του Netflix στην Ελλάδα είναι απίστευτα φτωχός και ανέμπνευστος. Αλλά υπάρχουν και «εκλάμψεις» ή φιλμ ξεχωριστά, τα οποία μάλλον «χάνονται» μέσα στην ονομαστή πλατφόρμα και κάποιος πρέπει να τα υποδείξει στους ταλαίπωρους συνδρομητές, που ή καταλήγουν να βλέπουν σκουπίδια για να περάσει η ώρα ή… τους παίρνει ο ύπνος με το remote στο χέρι (been there, done that), σε μία άδοξη προσπάθεια να βρουν κάτι της προκοπής!

Η εμφάνιση του πρώτου, του δεύτερου, του τρίτου και του τέταρτου οδηγού επιβίωσης για το Netflix, αποκλειστικά με ταινίες που είτε θεωρώ πως είναι ψιλοάγνωστες, παραγνωρισμένες, κλασικές που αξίζει να δείτε και να ξαναδείτε ή άλλες που δεν είχαν προβληθεί ποτέ στις κινηματογραφικές μας αίθουσες, προκάλεσε… viral ενθουσιασμό, ενώ το ενδιαφέρον των αναγνωστών παρέμεινε αμείωτο. Ιδού, λοιπόν, και η πέμπτη λίστα. Προσοχή: οι τίτλοι των έργων που διαθέτει το Netflix δεν μένουν εκεί για πάντα. Εάν η πλατφόρμα δεν ανανεώσει τα δικαιώματά τους προς τις εταιρείες παραγωγής τους, θα τα ψάχνετε εις μάτην.

Ας προχωρήσουμε με τα φιλμ – προτάσεις (όπου υπάρχει αναλυτική κριτική / εκτενέστερο κείμενο στο site, ο τίτλος της ταινίας θα λινκάρεται):

ΧΑΠΙΑ, ΣΦΑΙΡΕΣ & 2.000.000 ΛΙΡΕΣ / L4YER CAKE (2004)

Πόσο μπορούν να… καταστραφούν τα σχέδια ενός εμπόρου ναρκωτικών που εκ προθέσεως όδευε προς την πρόωρη «απόσυρση», όταν το big boss του ζητά μια τελευταία χάρη;

Πάρτε τον παραγωγό των καλύτερων μαφιόζικων περιπετειών του Γκάι Ρίτσι, ένα φημισμένο βιβλίο του Τζέι Τζέι Κόνελι με ήρωες από τον βρετανικό υπόκοσμο, προσθέστε έναν Ντάνιελ Κρεγκ προ Τζέιμς Μποντ, ανακατέψτε με εκρηκτικό casting σε δεύτερους ρόλους (από Τομ Χάρντι μέχρι Σάλι Χόκινς) και σερβίρετε μία από τις πιο cult ταινίες που έβγαλε το αγγλικό σινεμά στις αρχές των zeroes. Cockney cool σε όλο του το μεγαλείο και σκηνοθετικό ντεμπούτο για τον Μάθιου Βον (του «Kick Ass» και του franchise του «Kingsman»). Δεν είχε τύχει κινηματογραφικής διανομής στη χώρα μας.

ΔΙΧΑΣΜΕΝΟΣ / SPLIT (2017)

Ο Κέβιν έχει εικοσιτρείς διαφορετικές προσωπικότητες. Έχει απαγάγει τρία νεαρά κορίτσια, τα οποία κρατά αιχμάλωτα στο υπόγειο του σπιτιού του. Δεν γνωρίζουμε τι είναι ικανός να κάνει. Και τώρα, ετοιμάζεται να απελευθερώσει ένα νέο κομμάτι του εαυτού του. Πιο ανταγωνιστικό προς τα άλλα; Ή ακόμη πιο απειλητικό και επικίνδυνο;

Σαν ένα κομμάτι ενός μεγαλύτερου puzzle που δεν φανταζόμασταν, ούτε και μπορούσαμε να περιμένουμε (το τελευταίο πλάνο αποτελεί μία από τις πιο υπερβατικά meta αναφορές σινεφιλίας στα χρονικά της 7^ης Τέχνης!), ο «Διχασμένος» δεν ήταν μονάχα η επική «νεκρανάσταση» του Μ. Νάιτ Σιάμαλαν, αλλά και μια σοβαρή μελέτη χαρακτήρων και ανθρώπινης συμπεριφοράς, με το camouflage ενός ψυχολογικού θρίλερ τρόμου με ουσιαστικούς συμβολισμούς γύρω από την αρχέγονη ταυτότητά μας. Άθλος η ερμηνεία του Τζέιμς ΜακΑβόι (που παραγνωρίστηκε εντελώς από την Ακαδημία και δεν προτάθηκε καν για Όσκαρ).

Ο ΝΟΝΟΣ / THE GODFATHER (1972)

Αμετανόητος στο θέμα της εμπορίας ναρκωτικών, ο Ντον Βίτο Κορλεόνε βλέπει τις υπόλοιπες μαφιόζικες οικογένειες να τον εχθρεύονται και να διεκδικούν, πλέον, τη θέση του στην κορυφή μιας πανίσχυρης πυραμίδας εξουσίας με δεσμούς στην πολιτική και τις αστυνομικές Αρχές.

Μερικές ταινίες έχουν μια αύρα. «Ο Νονός» υπήρξε από πάντα ένα τέτοιο φιλμ και στο πέρασμα του χρόνου το αποδεικνύει όλο και πιο έντονα, χωρίς να αισθάνεσαι κάτι γερασμένο στη δύναμή του, στην αφήγηση του Φράνσις Φορντ Κόπολα, ακόμη και στην ουσία του έργου. Μυθικών διαστάσεων σινεμά, με τρία βραβεία Όσκαρ (καλύτερης ταινίας, πρώτου ανδρικού ρόλου για τον Μάρλον Μπράντο και διασκευασμένου σεναρίου). Στο Netflix θα βρείτε και το ακόμη σημαντικότερο δεύτερο φιλμ της κλασικής μαφιόζικης saga, του 1974, ενώ προτείνω να αγνοήσετε πλήρως το τρίτο και… τερατώδες μέρος (το οποίο έως και ο Κόπολα δεν άντεχε, μάλλον, αφού πέρσι μας παρουσίασε μια καινούργια, re-cut version του).

ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΤΩΝ ΘΑΥΜΑΤΩΝ / SPIRITED AWAY (2001)

Η 10χρονη Κιχίρο μπαίνει στον κόσμο των πνευμάτων για να βρει το μυστικό που θα λύσει τα μάγια τα οποία μετέτρεψαν τους γονείς της σε… γουρούνια.

Αλληγορικό και ενήλικο σε φαντασία, ένα από τα λιγοστά anime που είδαμε ποτέ στην Ελλάδα σε κινηματογραφική διανομή, τούτο το εξαιρετικό έργο κάνει τα αντίστοιχα ταξίδια της Αλίκης στη χώρα των θαυμάτων να φαντάζουν… απλοϊκά και ξεπερασμένα! Χρυσή Άρκτος στο Φεστιβάλ Βερολίνου του 2002 και Όσκαρ καλύτερης ταινίας κινουμένων σχεδίων στον μέγα δάσκαλο του είδους Χαγιάο Μιγιαζάκι το 2003. Εκτός από το «Spirited Away», το Netflix διαθέτει ακόμη μια εικοσαριά τίτλους από animated παραγωγές του θρυλικού ιαπωνικού Studio Ghibli, οι οποίες απευθύνονται σε ένα… τουλάχιστον εφηβικό κοινό (για να μην πω ότι αυτά τα φιλμ έχουν κυρίως adult fans).

Ο ΕΛΕΕΙΝΟΣ ΙΠΠΟΤΗΣ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΤΟΥ! / TALLADEGA NIGHTS: THE BALLAD OF RICKY BOBBY (2006)

Ο Ρίκι Μπόμπι, ο νούμερο ένα ραλίστας των αγώνων NASCAR, αντιμετωπίζει τον εκκεντρικό Γάλλο και gay «συνάδελφό» του από τη Formula 1 επί αμερικανικού εδάφους ως εθνική υπόθεση.

Το (εννοείται απρόβλητο στην Ελλάδα…) «Talladega Nights» αποτελεί το δεύτερο μέρος της τριλογίας ΜΑΜ (Mediocre American Man), ενός φιλμικού project του Γουίλ Φέρελ και του σκηνοθέτη Άνταμ ΜακΚέι («Το Μεγάλο Σορτάρισμα»), το οποίο σατιρίζει στερεότυπα της αμερικανικής κουλτούρας που επηρεάζουν ή αναδεικνύονται από την πλέον «λαϊκή» μεσοαστική τάξη. Η… jazz είσοδος του Σάσα Μπάρον Κοέν στο έργο και η προσευχή της οικογένειας του Ρίκι Μπόμπι προς τον «μικρό Χριστούλη» αποτελούν σκηνές ανθολογίας που προκαλούν ουρλιαχτά γέλιου. Shake n’ bake και τα μυαλά στα κάγκελα! Ατυχώς, περιέχεται το theatrical cut και ουχί η uncut version που κυκλοφόρησε στο home entertainment.

ΠΟΡΦΥΡΟΣ ΛΟΦΟΣ / CRIMSON PEAK (2015)

Βασανισμένη από οικογενειακές τραγωδίες, η Ίντιθ Κούσινγκ βρίσκει καταφύγιο στην αγάπη ενός μυστηριώδους βαρονέτου που αναζητά χρηματοδότες για μια εφεύρεσή του στην Αμερική. Θα παντρευτούν στα ξαφνικά και θα μετακομίσουν σε έναν σχεδόν ερειπωμένο πύργο, στην Αγγλία του 19ου αιώνα. Μαζί τους, η ζηλιάρα αδελφή εκείνου αλλά και η «ψυχή» του οίκου τους, που κρατά καλά θαμμένα μυστικά…

Καλλιτεχνική δημιουργία υψηλού επιπέδου από τον Γκιγέρμο ντελ Τόρο, που τιμά το horror genre ως έργο αναφοράς, προορισμένη να μείνει κλασική στο μέλλον. Ήταν η αγαπημένη μου ταινία της κινηματογραφικής σεζόν 2015 – 2016, έστω κι αν δεν πρωταγωνίστησε σε τίποτε βραβεία ή φεστιβαλικές διοργανώσεις, καθώς (ως γνωστόν) αυτά δεν ασχολούνται με… αιματοβαμμένα goth θρίλερ μυστηρίου. Οι Μία Γουασικόφσκα, Τομ Χίντλστον και Τζέσικα Τσάστεϊν στήνουν ένα θαυμαστά φονικό τρίγωνο, η σκηνογραφία και η διεύθυνση φωτογραφίας σου κόβουν την αναπνοή και η κορύφωση θα έφερνε ρίγη στον Έντγκαρ Άλαν Πόου. Εάν σας αρέσει το αισθητικό σύμπαν του συγκεκριμένου σκηνοθέτη, είναι έγκλημα να μην έχετε δει αυτό το φιλμ (που έδειχνε πραγματικά πιο μεγαλειώδες στις κινηματογραφικές οθόνες)!

Ο ΛΟΡΕΝΣ ΤΗΣ ΑΡΑΒΙΑΣ / LAWRENCE OF ARABIA (1962)

Μια controversial φιγούρα του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου που έπαιξε σημαντικό ρόλο στις διαμάχες της Μέσης Ανατολής κατά την περίοδο 1916 – 1918, ο Βρετανός αξιωματικός Τόμας Έντουαρντ Λόρενς γίνεται ο βασικός ήρωας για ένα από τα μεγαλύτερα αριστουργήματα στην ιστορία του παγκόσμιου κινηματογράφου.

Και ο Ντέιβιντ Λιν επανέλαβε το θρίαμβο της «Γέφυρας του Ποταμού Κβάι» (1957), με το «Lawrence of Arabia» να τιμάται κι αυτό με επτά Όσκαρ. Το τελευταίο αποτελεί το δεύτερο μεγαλύτερο σε διάρκεια φιλμ που κέρδισε το Όσκαρ καλύτερης ταινίας, μετά το «Όσα Παίρνει ο Άνεμος» (1939). Το οπτικό μεγαλείο του Ντέιβιντ Λιν (με την υποστήριξη της διεύθυνσης φωτογραφίας του επίσης βραβευμένου Φρεντ Α. Γιανγκ, σε επικό Super Panavision 70) ενέπνευσε πληθώρα μεγάλων σκηνοθετών, όπως ο Στίβεν Σπίλμπεργκ, ο Μάρτιν Σκορσέζε και ο Σαμ Πέκινπα. Η ταινία επανήλθε πρόσφατα στον κατάλογο του Netflix και είναι ένα τεράστιο δώρο για τους ανθρώπους που αγαπούν πραγματικά το σινεμά, πόσω μάλλον για εκείνους που δεν πρόλαβαν να τη δουν ποτέ σε κινηματογραφική αίθουσα. Παρουσιάζεται η restored version του 1988, με διάρκεια στα 227 λεπτά. Αδικείται στην τηλεόραση, προφανώς, αλλά από το τίποτα… ξεστραβωθείτε εδώ, έστω!

ΡΑΝΤΕΒΟΥ ΣΤΟΝ ΑΕΡΑ / UP IN THE AIR (2009)

Ο κόσμος είναι γεμάτος από δειλούς εργοδότες που δεν τολμούν να απολύουν τους υφισταμένους τους. Γι’ αυτό υπάρχει ο Ράιαν Μπίνγκαμ.

Έργο συγκλονιστικό, σαν εκείνα τα κοινωνικοπολιτικά που έκανε με απίστευτη γνώση και τόλμη ο Φρανκ Κάπρα κάμποσες δεκαετίες πίσω, τούτη η αριστουργηματική δουλειά του Τζέισον Ράιτμαν αποτελεί ίσως τη μοναδική σύγχρονη ταινία μυθοπλασίας που χειρίστηκε τόσο αδυσώπητα ειλικρινά την οικονομική κρίση στο πετσί του μέσου Αμερικανού, ο οποίος φορτώθηκε στην πλάτη σκληρά ποσοστά ανεργίας για να καλύψει τα παιχνίδια (και τις ήττες…) τραπεζών και τζογαδόρων των χρηματιστηρίων. Αν και ψυχαγωγικότατο έργο, ταυτόχρονα είναι και βαθιά δυσάρεστο. Αυτό είναι που το κάνει και τόσο αληθινό. Ήταν το #1 στην προσωπική μου λίστα των καλύτερων φιλμ της σεζόν 2009 – 2010.

THE TERMINAL (2004)

Τουρίστας μικρής χώρας της Ανατολικής Ευρώπης, η οποία επαναστατεί στα ξαφνικά, ξεμένει στο αεροδρόμιο της Νέας Υόρκης, ουσιαστικά δίχως διαβατήριο ή visa. Χωρίς άλλη επιλογή, μετατρέπει ένα terminal σε προσωρινή κατοικία του!

Σαν Ροβινσώνας Κρούσος που κυκλοφορεί «χαμένος» στους αχανείς διαδρόμους του JFK, αναζητώντας τη ρίζα του σουρεαλισμού της φιλμικής του ιστορίας ή κάτι παραπάνω από το προφανές της ευαισθησίας και του εκβιασμένου ρομάντζου ανάμεσα στον Τομ Χανκς και την ταλαίπωρη αεροσυνοδό Κάθριν Ζίτα-Τζόουνς, ο Στίβεν Σπίλμπεργκ βρίσκεται μπροστά σε ένα μέγα δημιουργικό δίλημμα: είναι ταχυδακτυλουργός ή ψυχοθεραπευτής; Και τα δύο, δεν δύναται. Παρά τις κάποιες αστοχίες του, όμως, το «Terminal» δίνει διεξόδους φυγής, ειδικά σε μία περίοδο όπου οι μακρινοί προορισμοί των ταξιδιών μας με αεροπλάνο έχουν μετατραπεί σε… «όραμα» λίαν απαισιόδοξο!

ΚΑΛΑ 40 / THIS IS 40 (2012)

Ο Πιτ και η Ντέμπι, το φιλικό ζευγάρι των πρωταγωνιστών του «Με την Πρώτη», σαρανταρίζει και παίρνει τη σκυτάλη για να μας δώσει μερικά εξαιρετικά διδάγματα για την ενήλικη ζωή.

Οι αλλαγές στο σώμα μας, ο ρόλος ενός πιο υπεύθυνου γονιού, τα οικονομικά προβλήματα, οι πειρασμοί και τα πρόθυρα της μοιχείας, τα πάντα αναλύονται αρκετά ουσιαστικά (για τα μέτρα του Χόλιγουντ) από την πένα του Τζαντ Άπαταου, που βλέπει την πραγματική του σύζυγο (Λέσλι Μαν) να κρατά τον πρωταγωνιστικό ρόλο, παριστάνοντας τη μητέρα των… πραγματικών τους παιδιών! Όσοι αναζητάτε κάτι διασκεδαστικό, έξυπνο, διόλου προσβλητικό ως κωμωδία και είστε προετοιμασμένοι να βρεθείτε αντιμέτωποι με πράγματα που (ηλικιακά) μπορούν να καθρεφτίζουν κάτι από τη δική σας ζωή, θα περάσετε χάρμα. Στην Ελλάδα είχε περάσει μονάχα από το home entertainment («αμερικανιά» γαρ…).