του Ηλία Φραγκούλη

Για να αποδομήσεις μια ταινία είδους, πρέπει να γνωρίζεις καλά το είδος με το οποίο πρόκειται να καταπιαστείς. Διαφορετικά, είσαι για να… σε κλαίνε οι ρέγγες! Το τελευταίο καταφέρνει, τελικά, ο Ρουμάνος Μπογκντάν Τζόρτζε Απέτρι με τούτο το «Θαύμα» (αν δεν ήταν ο τίτλος του φιλμ, η λέξη θα συνοδευόταν και πάλι από εισαγωγικά…), το οποίο επιχειρεί να δημιουργήσει ένα κλίμα μυστηρίου γύρω από την κεντρική ηρωίδα του, μέχρι τη στιγμή που ένα ανατρεπτικό συμβάν προσθέτει στην αφήγηση το ύφος ενός αστυνομικού «θρίλερ», για να φέρει στο φως ένα εξωφρενικά αβάσιμο μελόδραμα και μία τελική πράξη… «φεστιβαλικών» προδιαγραφών για άγριο κλωτσομπουνίδι!

Το αργόσυρτο πρώτο μέρος, από τη φυγή απ’ το μοναστήρι μέχρι να φτάσει η κοπέλα στο νοσοκομείο (με διπλοκούρσα TAXI και διαλόγους σαρκαστικούς σε σχέση με τη θρησκευτική Πίστη ή κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα της χώρας), παρακολουθείται ελαφρώς υπομονετικά και με περιέργεια, καθώς δεν υπάρχουν ξεκάθαρες ενδείξεις για το που θέλει να το πάει ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος του «Θαύματος». Η πραγματική πρόθεση της Κριστίνα, ν’ αποπειραθεί να κάνει έκτρωση, γεννά περισσότερα ερωτηματικά. Το συμβάν της επίθεσης εναντίον της, το οποίο ακολουθεί λίγο αργότερα, είναι κυριολεκτικά ουρανοκατέβατο και εμπεριέχει και μια υποψία συντηρητικού twist – τιμωρίας προς το πρόσωπό της, αν και η πλοκή εξακολουθεί να διατηρεί τα πάντα καλυμμένα από ένα «πέπλο» ασάφειας και αβεβαιότητας.

Το δεύτερο μέρος της ταινίας μας εισάγει σ’ ένα γνήσιο περιβάλλον αστυνομικής έρευνας, με κεντρικό χαρακτήρα έναν αρκετά παθιασμένο με τη δουλειά του επιθεωρητή, μέσω του οποίου ελπίζουμε να ξεδιπλωθεί το όλο «μυστήριο» του έργου, όσο και ο θεματικός προσανατολισμός του. Ο λόγος ύπαρξής του, βρε αδελφέ! Κι εκεί το πράγμα μεταμορφώνεται σε… τραγέλαφο (μελο)δραματικής «υποπλοκής», πάνω στην οποία ο Απέτρι (λογικά εξαρχής) έστησε ολόκληρο το σενάριό του και σταδιακά το «περικύκλωσε» μ’ ένα πλήθος ερωτηματικών που υποτίθεται πως θα έβαζαν τους θεατές στο «trip» της συμμετοχής. Ειλικρινά, όμως, ο άνθρωπος αυτός δεν πρέπει να έχει παρακολουθήσει ποτέ στη ζωή του αστυνομικό θρίλερ ή δεν ενδιαφέρθηκε καν να ρωτήσει επαγγελματίες ντετέκτιβ, εγκληματολόγους και ιατροδικαστές, καθώς τα όσα συμβαίνουν στο σενάριο του «Θαύματος» είναι ικανά να σε κάνουν να τραβάς τα μαλλιά σου (και όχι μόνο…). Όσο διαβρωμένο και να είναι το σύστημα ή η κρατική «μηχανή» (μόνιμος στόχος των ρουμανικών παραγωγών που απευθύνονται κυρίως σε… φεστιβαλικές διοργανώσεις), δεν είναι δυνατόν να παραγνωρίζονται παντελώς βασικά στάδια της διαδικασίας των ανακρίσεων, των ερευνών και των ιατρικών εξετάσεων, το σύνολο των οποίων δημιουργεί μια βάση δεδομένων που σχετίζονται με την όποια εγκληματική πράξη!

Κι αν αυτή η «ανέμελη» εξέλιξη στο καταστασιακό δεν αρκούσε για ν’ αρχίσει να γελά κανείς μ’ αυτά που παρακολουθεί, το τελευταίο μέρος του φιλμ κάνει τα πράγματα ακόμη χειρότερα και πιο… «art-house», μιας και ο Απέτρι δεν επιδιώκει να μας «πουλήσει» ένα mainstream δράμα αστυνομικού μυστηρίου, αλλά μια ταινία… στοχευμένης και προβλέψιμης κριτικής αποδοχής από τις φυλές των αντίστοιχων γραφιάδων του φεστιβαλικού «τουρισμού», οι οποίοι και ανέδειξαν τούτη την εθνική κινηματογραφία, για να καταλήξει να μοιάζει με μια ωραιότατη φάμπρικα παραγωγής! Και είναι κρίμα, γιατί η μεθοδικότητα της αφήγησης δεν είναι ολότελα λάθος. Απλά, τα θεμέλια τούτης της ιστορίας είναι κυριολεκτικά γελοία. Όσο δεν είναι ορατά, η «σπαζοκεφαλιά» κάπως λειτουργεί. Αλλά κανένα σκηνοθετικό… θαύμα δεν θα ήταν ικανό να διασώσει ένα σενάριο με τόσες παραλείψεις και απιθανότητες.

Υ.Γ. Από σεβασμό σε εκείνους που θα επιχειρήσουν να το δουν στο σινεμά, δεν έκανα spoilers. Άδικο, καθώς οι αναγνώστες (μας) έχασαν έτσι μοναδική ευκαιρία για μεγάλο χάχανο!