του Ηλία Φραγκούλη

Η τέταρτη ταινία που σκηνοθέτησε ο Ρομάν Πολάνσκι στην τόσο αμφιλεγόμενη καριέρα του αποτελεί και το ουσιαστικό του διαβατήριο για το Χόλιγουντ. Η «Νύχτα των Βρικολάκων» είναι μία σατιρική ματιά στο είδος των ταινιών τρόμου με βρικόλακες, που βρίσκει τον Πολωνό δημιουργό να φλερτάρει με μεγαλύτερα μεγέθη, τόσο στην παραγωγή όσο και στην (για πρώτη φορά έγχρωμη στη φιλμογραφία του) εικόνα, επιλέγοντας το «επικό» format του anamorphic Panavision. Από τους θρυλικούς τίτλους που οι celluloid κόπιες τους έλιωσαν από την επανάληψη στα θερινά σινεμά της Αθήνας προηγούμενων δεκαετιών, επιστρέφει σε επίσημη ψηφιακή επανέκδοση, χωρίς όμως να μπορεί να κρύψει τα χρόνια που πέρασαν από πάνω της.

Το δίδυμο του… νυχτεριδολόγου καθηγητή Αμπρόνσιους και του παντελώς αφελούς βοηθού του Άλφρεντ δίνει εξαρχής τον κωμικό τόνο του φιλμ, που διαδραματίζεται σε μία κατά το ήμισυ… στουντιακή Τρανσυλβανία των μέσων του 19^ου αιώνα, με το production design να ανατολικοευρωπαϊκοφέρνει έντονα και, με εξωφρενικά παράδοξο τρόπο, να διατηρεί σοβαρές ομοιότητες με το διανεμημένο ακριβώς επάνω στην ίδια χρονική περίοδο (το Νοέμβρη του 1967) «Viy» των Κονσταντίν Ερσόφ και Γκιόργκι Κροπατσόφ, με τη φήμη της πρώτης ταινίας τρόμου του ρωσικού σινεμά (και σαφώς πιο ενδιαφέρουσας καλλιτεχνικά από τούτο εδώ). Η σχετικά λίγη πλοκή της «Νύχτας» περιορίζεται σε ένα είδος «εισαγωγής» – σύστασης χαρακτήρων και περιγραφής του κλίματος της καθημερινότητας των χωρικών, οι οποίοι τα βράδια κλειδαμπαρώνονται σε υπνοδωμάτια περιτριγυρισμένα από αμέτρητα… σκόρδα, όχι με ιδιαίτερη επιτυχία, εννοείται. Ο Άλφρεντ θα κάνει τα γλυκά μάτια για την πανέμορφη κόρη του πανδοχέα, Σάρα, όμως ο Κόμης φον Κρόλοκ θα τον προλάβει, θα προσθέσει δύο μεγαλούτσικες τρύπες στο λαιμό της και θα την απάγει, με σκοπό να την προσφέρει ως δώρο στον επερχόμενο χορό των βρικολάκων που διοργανώνει στο κάστρο του.

Οι καλύτερες στιγμές του έργου εξελίσσονται με την άφιξη των βασικών πρωταγωνιστών στον προαναφερθέντα πύργο, με την τυπική αναζήτηση των φέρετρων στα οποία κρύβεται ο κόμης και ο… gay γιος του, ο οποίος χαρίζει στη «Νύχτα» τις πιο ξεκαρδιστικές σκηνές (όπως εκείνη με τις συμβουλές για να κορτάρεις την κοπέλα που σε ενδιαφέρει), δίπλα στην επίσης πρωτοφανή παρουσία ενός… Εβραίου βαμπίρ που, φυσικά, δεν καταλαβαίνει… Χριστό όταν του μοστράρουν το σταυρό! Ουσιαστική σεκάνς ανθολογίας αποτελεί ο χορός των βρικολάκων (όπως ήταν και ο original τίτλος της ταινίας) με το κλασικό εφέ – αστείο με τον καθρέφτη, πριν οδηγηθούμε στη στερεοτυπική καταδίωξη της κλιμάκωσης κι ένα βαθύτατα σαρκαστικό φινάλε που μαρτυρά ότι παρακολουθούμε ταινία του Πολάνσκι. Έστω και ελαφρώς γερασμένη…