FreeCinema

Follow us

ΜΕΤΑ ΤΑ ΜΕΣΑΝΥΧΤΑ (1973)

(DON'T LOOK NOW)

  • ΕΙΔΟΣ: Δραματικό Ψυχολογικό Θρίλερ
  • ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Νίκολας Ρόουγκ
  • ΚΑΣΤ: Ντόναλντ Σάδερλαντ, Τζούλι Κρίστι, Χίλαρι Μέισον, Κλέλια Ματάνια, Μάσιμο Σεράτο, Ρενάτο Σκάρπα
  • ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 110'
  • ΔΙΑΝΟΜΗ: SUMMER CLASSICS

Μετά το τραγικό συμβάν του πνιγμού της ανήλικης κόρης τους, ένα ανδρόγυνο αναζητά τη γαλήνη μέσα από ένα ταξίδι στη Βενετία. Εκεί θα γνωρίσουν δύο αδελφές κάποιας ηλικίας, εκ των οποίων η μια διαθέτει πνευματιστικές ικανότητες και θα τους μεταφέρει προμήνυμα κινδύνου από… τον άλλο κόσμο!

Εδώ και δεκαετίες έχουν ειπωθεί και γραφτεί τόσο πολλά για το «Μετά τα Μεσάνυχτα» του Νίκολας Ρόουγκ, όμως το φιλμ διατηρεί ακόμη τη γοητεία του… αναπάντητου, του ανεξήγητου. Η νοσηρή αίσθηση της θλίψης μπλέκει με το occult και τη μεταφυσική, σε ένα έργο (πρωτίστως) ατμοσφαιρών που προκάλεσε σάλο στην εποχή του εξαιτίας της ερωτικής σκηνής ανάμεσα στους Ντόναλντ Σάδερλαντ και Τζούλι Κρίστι, αλλά και του τρομακτικού, σχεδόν ακατανόητου φινάλε της αποκάλυψης της μικροκαμωμένης φιγούρας με το κόκκινο παλτό που στοιχειώνει τον κεντρικό ήρωα στα σοκάκια της Βενετίας.

Χωρίς να πατάει σε καμία φόρμουλα του horror genre, ο Ρόουγκ στήνει με τον απλούστερο τρόπο το κλίμα τρόμου στο οποίο εγκλωβίζεται ο χαρακτήρας τού πατέρα (Σάδερλαντ). Από την εισαγωγική σεκάνς τού πνιγμού, κιόλας, το μοντάζ είναι εκείνο που χτίζει και ορίζει τον ρυθμό σε ολόκληρη την ταινία, εκμεταλλευόμενο λεπτομέρειες σε στιγμές και παράλληλες δράσεις, δίχως τα εύκολα trick των απότομων τιναγμάτων ή των υποκειμενικών, απειλητικών πλάνων (δεν έχει υπάρξει ακόμη ούτε καν η «Νύχτα με τις Μάσκες», άλλωστε). Τα cuts του Γκράεμ Κλίφορντ σχεδόν αψηφούν τη λογική και σίγουρα το προβλέψιμο, γεννώντας layers αμφιβολιών και δημιουργώντας ένα νέο είδος σασπένς το οποίο παραήταν παράδοξο για να επαναληφθεί ή να βρει συνεχιστές. Το παιχνίδι με τον χρόνο, σαν μία παράξενη «διασταύρωση» του πριν και του μετά, αποθεώνεται στη σκηνή του σεξ, στην οποία η ερεθιστική… «πάλη» των δύο σωμάτων διακόπτεται αντι-ερωτικά από την προετοιμασία την ένδυσης για τη βραδινή έξοδο, αποδυναμώνοντας το πάθος με μία αμηχανία που σχεδόν μαρτυρά (δίχως να χρειάζεται ίχνος διαλόγου) την κρίση ή τα πληγωμένα συναισθήματα που βασανίζουν τη σχέση αυτού του ζευγαριού. Όπως κι αν (μπορείς να) αντιμετωπίσεις το περιεχόμενο του φιλμ σε πλαίσιο κατηγοριοποίησης και ταυτότητας είδους, το μοντάζ του Κλίφορντ θα κυριαρχεί και αποτελεί ένα από τα πλέον σημαντικά παραδείγματα που προσφέρονται για διδασκαλία σε κινηματογραφικές σχολές.

Πέραν του μονταζιακού ογκόλιθου, ο Ρόουγκ στήνει ένα puzzle εικόνων με ύπουλες αναφορές στο κόκκινο χρώμα, το οποίο ξεπροβάλλει από σημεία του κάδρου που αποκλείεται να είναι τυχαία, ξεκινώντας από το αδιάβροχο του ανήλικου κοριτσιού, για να συνεχίσει σαν ένα… κρυφτούλι επάνω σε ρούχα, κτήρια, αντικείμενα και οτιδήποτε μπορεί να λάβει αυτή την απόχρωση μπροστά από τον φακό, για να καταλήξει ιεροτελεστικά σε ένα ποτάμι από αίμα. Μία προαναγγελθείσα «θυσία» που ολοκληρώνει τη σχεδόν θρησκευτικά μαρτυρική διάσταση που κουβαλά σε όλο το έργο ο τελευταίος χαρακτήρας τον οποίο πρόκειται να πενθήσουμε.

Η Ντάφνι Ντι Μοριέ, συγγραφέας της ιστορίας στην οποία βασίστηκε το «Μετά τα Μεσάνυχτα», συνεχάρη τον Ρόουγκ γραπτώς για το φιλμικό αποτέλεσμα, όμως το ηθικό δίδαγμα παραμένει: η αβάσταχτη απώλεια και η υποκειμενική φαντασίωση δεν κάνουν την καλύτερη παρέα…

ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΜΕΝΑ;

Από την πλήρη φιλμογραφία του Νίκολας Ρόουγκ, η ταινία που έχει πάρει τις πιο εξωφρενικές cult διαστάσεις, κυρίως γιατί δεν σταμάτησε ποτέ να αποτελεί μία άλυτη σπαζοκεφαλιά. Το φόντο της Βενετίας είναι σοκαριστικά ταιριαστό, λες και είναι ένα «ψεύτικο» σκηνικό που φτιάχτηκε αποκλειστικά για τις ανάγκες του έργου (Λουκίνο Βισκόντι, φάε τη σκόνη του!), το μοντάζ άξιο θαυμασμού παντοτινού και οι συζητήσεις που θα κάνετε μετά το τέλος της προβολής θα διχάζονται ανάμεσα στο μεταφυσικό, το υπαρξιακό και το θρησκευτικό. Δεν θα βγάλετε άκρη, αλλά αυτό… ποτέ δεν πείραξε κανέναν! Θα βρείτε το φιλμ στο #28 της λίστας με τις 50 καλύτερες ταινίες τρόμου στην ιστορία του σινεμά.


MORE REVIEWS

ΑΔΕΣΠΟΤΑ ΚΟΡΜΙΑ

Ποια είναι τα όρια των δικαιωμάτων μας επάνω στο ίδιο μας το σώμα, σε συνάρτηση με τις ανά την Ευρώπη υπάρχουσες νομοθετικές ρυθμίσεις που ορίζουν το πόσο αυτό μας ανήκει; Ένα έργο τεκμηρίωσης που επιχειρεί να θίξει και να απαντήσει σε πολλά νομικά και ηθικά διλλήματα… ζωής και θανάτου.

ΤΟ ΑΓΟΡΙ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

Μπολόνια, 1858. Εξάχρονο αγόρι οικογένειας Εβραίων τίθεται αναγκαστικά υπό την επιμέλεια του Πάπα, προκειμένου να μεγαλώσει σύμφωνα με τις αρχές της Καθολικής Εκκλησίας. Οι γονείς του θα κάνουν τα πάντα για να το πάρουν πίσω, όμως, η κόντρα με την παπική Ρώμη δεν είναι απλή υπόθεση.

Η ΧΙΜΑΙΡΑ

Φυλακόβιος αρχαιοκάπηλος επιστρέφει στον τόπο του εγκλήματος, όπου ξαναβρίσκοντας την παλιοπαρέα των συναδέλφων του, ξηγιέται… παλιά του τέχνη κόσκινο. Ή μήπως κυνηγάει χίμαιρες;

ΑΓΩΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΟΞΑ

Η ιταλική αυτοκινητοβιομηχανία Lancia θέλει να κερδίσει πάση θυσία το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ράλι του 1983, όμως, το μοντέλο της 037 υστερεί σημαντικά έναντι της τετρακίνητης γερμανικής τεχνολογίας του Audi Quattro. Ο εκτελεστικός της Διευθυντής, Τσέζαρε Φιόρι, έχει μερικές πονηρές ιδέες οι οποίες ενδεχομένως μπορούν ν’ αλλάξουν τη διαφαινόμενη πορεία των πραγμάτων. Εμπνευσμένο από αληθινά γεγονότα.

MINORE

Μυστηριώδη τέρατα εμφανίζονται σε παραθαλάσσιο location του Σαρωνικού κόλπου με εχθρικές και φονικές διαθέσεις. Θα μπορέσουν να τα αντιμετωπίσουν ένα ναυτάκι, μια σερβιτόρα, μια γιαγιά, ένας μποντιμπιλντεράς κι ένα τσούρμο… μπουζουξήδων;