FreeCinema

Follow us

ΣΥΝΩΝΥΜΑ (2019)

(SYNONYMES)

  • ΕΙΔΟΣ: Δράμα
  • ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ναντάβ Λαπίντ
  • ΚΑΣΤ: Τομ Μερσιέ, Καντάν Ντολμέρ, Λουίζ Σεβιγιότ
  • ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 123'
  • ΔΙΑΝΟΜΗ: WEIRD WAVE

Ένας νεαρός Ισραηλινός θα επιχειρήσει να αποκηρύξει την εθνικότητά του προκειμένου να γίνει Γάλλος, στην πορεία όμως θα διαπιστώσει πως η καινούργια του «πατρίδα» δεν διαφέρει και τόσο από την προηγούμενη.

Όσοι δεν είναι εξοικειωμένοι με το σινεμά του Ναντάβ Λαπίντ σίγουρα θα τα βρουν κάπως σκούρα στην προσπάθειά τους να αποκρυπτογραφήσουν κάθε σκηνή της νέας του ταινίας «Συνώνυμα», αν και όπως αφήνει να εννοηθεί ο κινηματογραφικός ρυθμός της, η δεύτερη ανάγνωση είναι κάπως επιβεβλημένη, προκειμένου κανείς να κοιτάξει πέρα από το προφανές τής – εσκεμμένα – θρασύτατης σκηνοθεσίας της, σε αναζήτηση μιας βαθύτερης αλήθειας.

Το φιλμ μάς έρχεται όχι δίχως περγαμηνές αλλά έχοντας κερδίσει τη Χρυσή Άρκτο στο φετινό Φεστιβάλ Βερολίνου, κάτι που από μόνο του δεν λέει και πολλά, βέβαια, δεδομένης της «φεστιβαλικής» χροιάς πολλών τέτοιων τιμημένων φιλμ, από την οποία δεν φαίνεται να ξεφεύγει ούτε και το νέο πόνημα του Ισραηλινού δημιουργού, το οποίο πιθανότατα λίγοι θα δουν και ακόμα λιγότεροι θα εκτιμήσουν.

Ο Γιοάβ (εξαιρετικό ερμηνευτικό ντεμπούτο για τον Τομ Μερσιέ) είναι ένας Ισραηλινός που προσπαθεί πάση θυσία να «απεγκλωβιστεί» από τα εθνικά του δεσμά και να αφομοιωθεί (σταδιακά) από το γαλλικό σύστημα. Χρησιμοποιώντας ως βοήθεια ένα γαλλο-ισραηλινό λεξικό προκειμένου να επικοινωνεί (;) με τους γύρω του, τριγυρίζει στους δρόμους του Παρισιού αναζητώντας και αναπλάθοντας διαρκώς καινούργιες «ταυτότητες» για τον εαυτό του, άλλοτε ως απόρροια του στρατιωτικού του παρελθόντος και άλλοτε ως αρνητής της εβραϊκής του γλώσσας. Η προσωπική του αναζήτηση θα τον φέρει σε επαφή με ένα ζευγάρι νεαρών Γάλλων που θα τον βοηθήσουν να προσαρμοστεί στους παριζιάνικους ρυθμούς ζωής, σύντομα όμως ο Γιοάβ θα συνειδητοποιήσει πως για να αποδεχτείς το παρόν είναι αναγκαίο να συμβιβαστείς με το παρελθόν.

Αν κάτι πρέπει να αναγνωριστεί από νωρίς στην ταινία του Λαπίντ είναι το γεγονός πως επιτρέπει την πολιτική αξιολόγηση και τοποθέτηση ως αναπόσπαστο κομμάτι του ατομικού «ταξιδιού» / επαναπροσδιορισμού του ήρωα, κάτι που επιπλέον ενισχύεται από το γεγονός πως η ταινία αποτελεί και συμπαραγωγή του Υπουργείου Πολιτισμού του Ισραήλ, μία άξια λόγου αναφορά, δεδομένης της απόλυτα κριτικής στάσης την οποία κρατά ο πρωταγωνιστής απέναντι στα πεπραγμένα της χώρας του. Δεν υπάρχει εύκολος τρόπος να δει κάποιος αυτή την ταινία, πολλούς θα τους ξενίσει ο (φαινομενικά) κατακερματισμένος της ρυθμός και το «μηχανικό» παίξιμο του καστ, εντούτοις αυτά αποτελούν και στοιχεία του προσωπικού στυλ του σκηνοθέτη, ο οποίος εδώ αντλεί έμπνευση από προσωπικά βιώματα και εμπειρίες. Η εξωτερίκευση της «συνώνυμης» αίσθησης ότι ίσως και να μην ανήκεις πραγματικά πουθενά – ούτε στη χώρα σου, ούτε και στη χώρα των ονείρων (;) σου – αποτελεί μία ενδιαφέρουσα ιδέα για κινηματογραφική προσαρμογή, εντούτοις εδώ υπάρχει και ένα μεγάλο ερωτηματικό ως προς τη σεναριακή προσέγγιση, κατά πόσο δηλαδή μπορεί να είναι αποτελεσματική η σκηνοθετική αποτύπωση μιας τόσο σύνθετης σύλληψης σε επίπεδο «artsy (fartsy)» σινεμά διάρκειας δύο ωρών.

Εννοείται πως τον Λαπίντ λίγο τον αφορά αυτό, μιας και παραδίδοει επί της ουσίας ένα δημιούργημα που αν είσαι γνώστης του αντικειμένου πιθανώς να αναγνωρίσεις ως μία από τις ουσιαστικά καλές προτάσεις αυτής της εβδομάδας. Μεγάλο ατού της ταινίας, η παρθενική εμφάνιση του Τομ Μερσιέ στον πρωταγωνιστικό ρόλο, με μια εξαιρετικά απαιτητική, σωματική ερμηνεία που αποτελεί και την κινητήρια δύναμη τούτου εδώ του φιλμ. Στον αντίποδα, η θεματική της υιοθέτησης μιας νέας ταυτότητας μέσω της απόρριψης της κατεξοχήν προσδιοριστικής εθνικής (ταυτότητας) και δη εντός ενός σύγχρονου (και διαρκώς «συνώνυμου») κόσμου, ίσως και να χρειαζόταν μία πιο παραδοσιακή αφήγηση προκειμένου να καταστεί ξεκάθαρη. Ίσως πάλι αυτήν ακριβώς τη φιλμική ομοιογένεια να αντιπαλεύεται ο Λαπίντ με τη σκηνοθεσία του, πράγμα που σημαίνει πως το «Συνώνυμα» είναι προορισμένο να αρέσει σε πολύ συγκεκριμένη μερίδα κοινού, πιθανότατα αφήνοντας τους υπόλοιπους να διερωτηθούν… τι ακριβώς εννοούσε ο «ποιητής»;

ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΜΕΝΑ;

Αν έχεις μπει στο νόημα για το τι ακριβώς να περιμένεις, τότε το πιο πιθανό είναι να φύγεις ικανοποιημένος, αν όχι και προβληματισμένος ακόμη από την αίθουσα. Αν, πάλι, αποφασίσεις να τσεκάρεις την ταινία γιατί βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ Βερολίνου, να σε ενημερώσω πως αυτός είναι ο λάθος τρόπος σκέψης γενικότερα και το μόνο σίγουρο είναι πως θα με θυμηθείς την ώρα που θα βγαίνεις από τον κινηματογράφο (και θα αναρωτιέσαι γιατί στο καλό δεν πήγες καλύτερα να δεις το «Joker» για δεύτερη φορά, ας πούμε…).


MORE REVIEWS

ΑΔΕΣΠΟΤΑ ΚΟΡΜΙΑ

Ποια είναι τα όρια των δικαιωμάτων μας επάνω στο ίδιο μας το σώμα, σε συνάρτηση με τις ανά την Ευρώπη υπάρχουσες νομοθετικές ρυθμίσεις που ορίζουν το πόσο αυτό μας ανήκει; Ένα έργο τεκμηρίωσης που επιχειρεί να θίξει και να απαντήσει σε πολλά νομικά και ηθικά διλλήματα… ζωής και θανάτου.

ΤΟ ΑΓΟΡΙ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

Μπολόνια, 1858. Εξάχρονο αγόρι οικογένειας Εβραίων τίθεται αναγκαστικά υπό την επιμέλεια του Πάπα, προκειμένου να μεγαλώσει σύμφωνα με τις αρχές της Καθολικής Εκκλησίας. Οι γονείς του θα κάνουν τα πάντα για να το πάρουν πίσω, όμως, η κόντρα με την παπική Ρώμη δεν είναι απλή υπόθεση.

Η ΧΙΜΑΙΡΑ

Φυλακόβιος αρχαιοκάπηλος επιστρέφει στον τόπο του εγκλήματος, όπου ξαναβρίσκοντας την παλιοπαρέα των συναδέλφων του, ξηγιέται… παλιά του τέχνη κόσκινο. Ή μήπως κυνηγάει χίμαιρες;

ΚΟΥΚΛΕΣ ΤΗΣ ΔΡΕΣΔΗΣ

Νεαρή δημοσιογράφος ερωτεύεται αιρετικής στάσης ζωγράφο και performance artist. Όταν η δεύτερη πεθαίνει, η πρώτη αγωνίζεται να νικήσει την ελληνική γραφειοκρατία, ζητώντας να παραλάβει τη σορό της αγαπημένης της συντρόφου.

ΑΓΩΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΟΞΑ

Η ιταλική αυτοκινητοβιομηχανία Lancia θέλει να κερδίσει πάση θυσία το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ράλι του 1983, όμως, το μοντέλο της 037 υστερεί σημαντικά έναντι της τετρακίνητης γερμανικής τεχνολογίας του Audi Quattro. Ο εκτελεστικός της Διευθυντής, Τσέζαρε Φιόρι, έχει μερικές πονηρές ιδέες οι οποίες ενδεχομένως μπορούν ν’ αλλάξουν τη διαφαινόμενη πορεία των πραγμάτων. Εμπνευσμένο από αληθινά γεγονότα.