του Νίκου Παλάτου

Ατελείωτα set διαλόγων, εναλλασσόμενα με ξαφνικές σιωπές. Περίπατοι στη συννεφιασμένη ακροθαλασσιά υπό τους ήχους ενός μελαγχολικού πιάνου. Βλέμματα που κρύβουν πολλά και υπεκφυγές που τα λένε όλα. Θλίψη και συναίσθημα. Χαρμοσύνη και αποστασιοποίηση. Πλήξη και κατατονία. Το γαλλικό σινεμά του σήμερα μπορεί να σε στείλει για ύπνο σε χρόνο ρεκόρ!

Ο Στεφάν Μπριζέ αφήνει τον κόσμο της σύγχρονης εργασίας, των αφεντικών και των συνδικάτων, όπως τον παρουσίασε μέσω της τριλογίας του «Ο Νόμος της Αγοράς» (2015), του «Σε Πόλεμο» (2018) και του «Ένας Άλλος Κόσμος» (2022), για ν’ αναζητήσει έμπνευση στο βαθύ αίσθημα του «Ένας Άντρας και Μία Γυναίκα» (1966). Δεν δηλώνω fan του μεγάλου εκείνου σουξέ του Κλοντ Λελούς, όμως, αναγνωρίζω πως ο καταραμένος έρωτας του Ζαν-Λουί Τρεντινιάν και της Ανούκ Εμέ βασιζόταν σε αθεράπευτες πληγές, που όσος χρόνος και να περάσει δύσκολα επουλώνονται. Και, φυσικά, πέραν του status του πρωταγωνιστικού ντουέτου, διέθετε το απαράμιλλο μουσικό θέμα του Φρανσίς Λε, το οποίο από μόνο του ήταν ικανό να σε ρίξει στα πατώματα.

Στο «Μαζί Ξανά» (πιο εύστοχος ο γαλλικός τίτλος «Εκτός Εποχής», ο οποίος πέραν του αληθούς του off-season του θερέτρου, σηκώνει άνετα και μερικά… #diplhs), έμεινα ν’ αναρωτιέμαι τι ζόρι τραβάνε ο Ματιέ και η Αλίς κι έχουν πάθει τέτοια… κλαψομουνίαση! Ο πρώτος είναι υπερεπιτυχημένος ηθοποιός του σινεμά, που ενώ έχει σχεδόν ολοκληρώσει τις πρόβες για το θεατρικό του ντεμπούτο, αφήνει άπαντες στα κρύα του λουτρού διότι παθαίνει κάτι σαν κρίση πανικού (;) ενόψει της live έκθεσής του στο κοινό. Η δεύτερη, ζει ευτυχισμένη (κατά τα φαινόμενα) στην εξοχική Βρετάνη με τον ιατρό σύζυγό της, την κόρη της και τα μαθήματα πιάνου τα οποία παραδίδει. Οικογενειακά θέματα δεν δείχνουν να έχουν, τα υλικά αγαθά δεν φαίνεται να προβληματίζουν κανέναν από τους δύο, αλλά αυτά είναι ψιλά γράμματα. Οι μπουρζουάδες γουστάρουν κατά βάθος να έχουν προβλήματα και καημούς, οπότε… δωσ’ τους φιλοσοφικές συζητήσεις κενού περιεχομένου, αισθηματικές μετάνοιες κι ερωτικά εσώψυχα σπουδαιότητας εφάμιλλης ενός μυθιστορήματος της… Χρυσηίδος Δημουλίδου, αλλά και ξεψυχισμένα «σ’ αγαπώ» / «δεν μ’ αγαπάς» σ’ ένα ανελέητο aller-retour σιωπής και εξομολόγησης, και τότε θα βρουν το πραγματικό κέφι.

Στο ερωτικό σύμπαν του Μπριζέ, ένας καταθλιπτικός αστός καταστρέφει την καθημερινότητά του, αλλά μία πρώην αγαπημένη του χαρίζει ξανά μια γεύση ζωής. Εκείνη τον κάνει να γελά, εκείνος την κάνει να κλαίει. Ως χαρακτήρας, εκείνος είναι μάλλον δυσάρεστος, αλλά οι βαθιές πληγές της καρδιάς του τον κάνουν να δείχνει τόσο συγκινητικός. Εκείνη, λάμπει ωσάν τον ήλιο, αλλά στερείται αυτοπεποίθησης. Η απελπισία των δυο τους, εν τούτοις, στέκει ως εντελώς ψεύτικη, πριν καταντήσει τουλάχιστον γελοία, καθώς αμφότεροι απαγγέλλουν κοινοτοπίες ωσάν μεγάλη ποίηση ή γελούν σαν χαζοχαρούμενα παιδάκια προσπαθώντας να παραγγείλουν gourmet ψάρι στο restaurant.

Και σα να μην έφταναν όλα αυτά, ο Μπριζέ παρουσιάζει λίγο μετά το μέσον της ταινίας του μία άσχετη, σχεδόν βουβή σεκάνς λεσβιακού γάμου ηλικιωμένων, με κερασάκι στην τούρτα τετράλεπτη (χρονομετρημένη!) εμφάνιση δύο τύπων οι οποίοι μιμούνται με πάθος… ήχους πουλιών! Ειλικρινά, πρόκειται για πραγματικό test αντοχής νεύρων, μπροστά στο οποίο ομολογώ πως λύγισα. Εκτός αν το γυρίσουμε κι εμείς στο… «φιλοσοφικό» κι αρχίσουμε τις σημειολογίες για τον έρωτα που φωλιάζει στις καρδιές των εραστών, καθώς φτερουγίζει στο ζεστό καταφύγιο της αγάπης. Και μετά μας φταίει ο Πάουλο Κοέλιο!