της Σοφίας Σταυριανίδου

Οι φανατικοί κινηματογραφόφιλοι πιθανώς έχουν παρακολουθήσει τη «saga» με την επιστολή των 100 Γερμανών σκηνοθετών για αξιοκρατικά κριτήρια επιλογής του νέου Διευθυντή της Μπερλινάλε, που θα πραγματοποιηθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού μέσα στο 2019. Τα «φαγώματα» δεν είναι εθνική μας αποκλειστικότητα, λοιπόν, διότι εδώ περί τέτοιας κατάστασης πρόκειται. Απλά, στη Γερμανία γίνονται πολύ κοσμιότερα και εκλεπτυσμένα, μιας και μιλάμε για Τύπο (όσον αφορά την αναμετάδοση της είδησης) πολύ πειθαρχημένο. Από την ανανέωση της θητείας του Ντίτερ Κόσλικ, εδώ και δύο-τρία χρόνια, υπήρξε έντονη κριτική για έλλειψη οράματος, γνώσης και έμπνευσης από πλευράς τού Υπουργείου Πολιτισμού σχετικά με το αφεντικό τού φεστιβάλ τους. Οι επιλογές του Κόσλικ σχετικά με το πρόγραμμα έχουν υπάρξει απογοητευτικές και κατά γενική ομολογία είναι φανερό ότι αυτό υπολείπεται σε προσανατολισμό και κυρίως στίγμα, λέξη μαγική η οποία περιέχει πολύ ταλέντο και πολύ φως και που ελάχιστοι κινηματογραφικοί προγραμματιστές στον κόσμο διαθέτουν. Πρόγραμμα σημαίνει κινηματογραφικός προσανατολισμός και αυτό δεν έχει ως πυξίδα ούτε τις δημόσιες σχέσεις αυτού που επιλέγει ούτε και τα Όσκαρ (που υπέροχα είναι γι’ αυτό που είναι και τα αγαπάμε), διότι αυτά έχουν αλλότριο προσανατολισμό από τον λόγο για τον οποίο υπάρχουν τα κινηματογραφικά φεστιβάλ ανά τον κόσμο.

Σε αυτή την επιστολή των κινηματογραφιστών προς το Υπουργείο Πολιτισμού, λοιπόν, έγινε το επικοινωνιακό λάθος εκ μέρους της Μπερλινάλε να απαντήσει ο Κόσλικ, λέγοντας ότι η Υπουργός ξέρει τη δουλειά της και θα μείνει για όσον χρόνο έχει αναλάβει την εντολή και κάτι τέτοιες μπούρδες. Στη συνέχεια έγινε και άλλη γκάφα ολκής, όταν το φεστιβάλ έστειλε ειδοποίηση ότι – και καλά – ταινίες που βγήκαν από την Μπερλινάλε διεκδικούν Όσκαρ. Σπουδαία τα λάχανα! Βούλωσε το στόμα όλων αυτών που θέλουν το Υπουργείο να τοποθετήσει άλλον Διευθυντή, επειδή – άκουσον, άκουσον – το πρόγραμμα σκίζει αφού… τα Όσκαρ «το επιβεβαιώνουν». Ανήκουστα πράματα.

Στον απόηχο όλων αυτών, το Φεστιβάλ Βερολίνου έβγαζε όλους αυτούς τους μήνες το πρόγραμμά του, στο οποίο εντοπίζουμε ένα βασικό χαρακτηριστικό: είναι τόσο μεγάλο (πιστεύω ότι συνολικά θα προβληθούν πάνω από 400 φιλμ!), που χάνει η μάνα το παιδί και το παιδί τη μάνα. Ας πούμε, γίνεται και παρουσίαση βιβλίων που έχουν πιθανότητα και δυνατότητα να γίνουν ταινίες και προτείνονται σε παραγωγούς με επιτροπή και βραβεία. Μάλιστα, εκεί συμμετέχει και ένα ελληνικό βιβλίο, αυτό της Ροδούλας Παππά με τίτλο «Captain Horror’s Island», που είναι και από τα ελάχιστα στο πρόγραμμα με ακραιφνώς ελληνικό ενδιαφέρον. Μέσα στο όλο χάος, λοιπόν, δώστε βάση στα προγράμματα αυτού του Φεστιβάλ: Διαγωνιστικό Τμήμα, Εκτός Διαγωνιστικού, Πανόραμα, Forum, Forum Expanded, Deutsches Kino, Berlinale Classics, Berlinale Talents, Berlinale Specials, Special Screenings, Berlinale Generation, Berlinale Shorts, Berlinale Series, Berlinale Books, Berlinale Goes Kiez, Retrospectives 2018, Culinary Cinema (αέραααα!), African Cinema, Native Cinema και… λαχάνιασα, οπότε δεν μπορώ να περιγράψω πόσα τμήματα υπάρχουν στην Αγορά, η οποία αποτελεί ένα άλλο αυτόνομο, σχεδόν αχανές «κράτος» της διοργάνωσης, αλλά και πολλά βραβεία με έναν σκασμό διαφορετικά ονόματα για διαφορετικά πράγματα. Μέσα σε αυτό το έρεβος, πρέπει να αποπειραθώ να ξεχωρίσω λίγα πράγματα από το φετινό πρόγραμμα. Δεν το λες και εύκολο.

Πρόεδρος της Κριτικής Επιτροπής θα είναι ο Γερμανός σκηνοθέτης Τομ Τίκβερ. Opening θα γίνει με έναν αγαπημένο της Μπερλινάλε, τον Γουές Άντερσον και τη νέα του ταινία με τίτλο «Isle of Dogs» (φωτό), ενώ το επίσημο πρόγραμμα θα έχει 24 ταινίες, εκ των οποίων οι 19 είναι εντός διαγωνιστικού. Ανάμεσά τους το «Dovlatov» του Αλεξέι Γκέρμαν, το «Don’t Worry, He Won’t Get Far on Foot» του Γκας Βαν Σαντ (με Χοακίν Φίνιξ, Ρούνεϊ Μάρα), «Eva» του Μπενουά Ζακό (με Ιζαμπέλ Ιπέρ), το «Figlia Mia» της Λάουρα Μπισπούρι (που είχε σκίσει – όχι για τη γράφουσα – με το «Ορκισμένη Παρθένα» εδώ). Τρεις Γερμανοί επίσης στο επίσημο πρόγραμμα, ο Φίλιπ Γκρένινγκ με το «Mein Bruder Heißt Robert und Ist Ein Idiot», ο Τόμας Στούμπερ με το «In den Gängen», αλλά και ο Κρίστιαν Πέτσολντ με το «Transit», ενώ δε θα μπορούσε να λείπει άλλος ένας αγαπημένος της Μπερλινάλε, ο Λαβ Ντίαζ, με το «The Season of the Devil» που, λέει, είναι μιούζικαλ (!) αλλά… δεν μάθαμε πόσο διαρκεί (σαρκασμός). Ακόμη, το μεξικάνικο «Museum» του Αλόνσο Ρουισπαλάσιος (με τον Γκαέλ Γκαρσία Μπερνάλ) αλλά και τα «Twarz» της Μαλγκορζάτα Σουμόφσκα και «Touch Me not» της Ρουμάνας Αντίνα Πιντιλίε.

Το Πανόραμα, που πια δεν διευθύνεται από τον Βίλαντ Σπεκ αλλά την Παθ Λάθαρο, η οποία υποσχέθηκε να δώσει θηλυκό προσανατολισμό στο τμήμα, έχει ελληνικό ενδιαφέρον, με το ντοκιμαντέρ «Obscuro Barroco» (φωτό) της Ευαγγελίας Κρανιώτη (του «Exotica, Erotica, Etc.»), αλλά και λατινοαμερικάνικο, με τέσσερις ταινίες από την περιοχή. Ελληνικό ενδιαφέρον εντοπίζουμε και στο Forum Expanded, με την ταινία «Τhe Invisible Hands» της Μαρίνας Γιώτη, που έκανε πρεμιέρα στην Documenta 14.

Δραστήρια και η τηλεοπτική παραγωγή στο Berlinale Series, με επτά σειρές από Αυστραλία, Δανία, Γερμανία, Λουξεμβούργο, Ισραήλ, Νορβηγία και ΗΠΑ. Το «Picnic at Hanging Rock» (ένα τηλεοπτικό adaptation του καταπληκτικού φιλμ του Πίτερ Γουίαρ, με τη Νάταλι Ντόρμερ), το ισραηλινό «Sleeping Bears», το γερμανικό «Bag Banks», το νορβηγικό «Ηeimebane», όλα με γυναίκες ηρωίδες, παρακαλώ. Προσθέστε και το αμερικάνικο κομμάτι, με CIA, FBI, Τζέφ Ντάνιελς και Πίτερ Σάρσγκααρντ στα «Τhe Looming Tower» και «The Terror», αλλά και το δανέζικο «Liberty» (για το οποίο αδημονούμε) με την Κόνι Νίλσεν.

Βαθιά ανάσα, λοιπόν, και η Berinale είναι προ των πυλών. Bis bald!