FreeCinema

Follow us
18.0111:00

Το 2024, το σινεμά κι εσύ.


Πήγες περισσότερες φορές σινεμά το 2024; Ποιες ταινίες προτίμησες; Πόσες διανεμήθηκαν; Και άλλες χρήσιμες (θετικές ή αρνητικές) παρατηρήσεις για τη χρονιά που μας πέρασε, την ελληνική κινηματογραφική αγορά και τις σχέσεις σου μαζί της.

Μία ταινία κινουμένων σχεδίων βρίσκεται στην πρώτη θέση του box-office για το 2024. Είχε ανέβει σ’ αυτήν από την τρίτη εβδομάδα προβολής της (!), στα μέσα Ιουνίου, και παρέμεινε μέχρι τέλους. Η «απειλή» έκανε την εμφάνισή της λίγο πριν την εκπνοή της χρονιάς, την εκπροσωπούσε μία ελληνική ταινία και θα την είχε εκθρονίσει αν είχε αρχίσει να προβάλλεται δύο εβδομάδες νωρίτερα! Την έχει ήδη εκθρονίσει τη στιγμή που γράφονταν αυτές οι γραμμές κι αυτό είναι ξεκάθαρο σε όσους εξακολουθούν «μετρούν» την κινηματογραφική χρονιά με βάση ένα παλαιότερο μοντέλο θεώρησής της: εκείνο της «σεζόν», που ξεκινούσε στις αρχές Σεπτεμβρίου και ολοκληρωνόταν στα τέλη Αυγούστου.

Ο λόγος για την αμερικανική ταινία «Τα Μυαλά που Κουβαλάς 2», συνέχεια της ομότιτλης ταινίας του 2015, που την είδαν 665.338 θεατές – την πρώτη την είχαν δει λιγότεροι από τους μισούς, μιας και είχε κόψει, σε πολύ καλύτερες (τότε) εποχές, 309.759 εισιτήρια. Όσο για την ταινία «Υπάρχω», που βρίσκεται στη 2η θέση, έχοντας κλείσει τη χρονιά με 417.237 εισιτήρια, αποτελεί μία μεγάλη εμπορική επιτυχία, που μόνη της έκανε όσα εισιτήρια έκοψαν όλες οι άλλες ελληνικές παραγωγές μαζί (60 συνολικά!). Λόγω αυτού και μόνο χαρακτηρίζεται ως μία ευχάριστη εξαίρεση για ελληνική ταινία.

Στην 3η θέση συναντούμε άλλη μία ταινία – έκπληξη του 2024 και είναι σαν το γραφείο διανομής της να είχε προβλέψει την επιτυχημένη πορεία της, γι’ αυτό και είχε ορίσει την έναρξη της κυκλοφορίας της την πρώτη ημέρα του χρόνου (έχοντας, ωστόσο, κάνει δύο avant-premiere τα Χριστούγεννα του 2023). Επιπλέον, το «Poor Things», γιατί περί αυτού πρόκειται, με 396.690 θεατές, έχει Έλληνα σκηνοθέτη, τον Γιώργο Λάνθιμο, που εδώ και χρόνια κάνει καριέρα εκτός Ελλάδας…

Μία δεύτερη ταινία κινουμένων σχεδίων συναντούμε στην 4η θέση. Είναι το «Εγώ ο Απαισιότατος 4», με 374.834 εισιτήρια. Εμφανέστατη η άνοδος του είδους σε σχέση με πέρσι, η οποία συνοδεύεται τόσο από τη συνολική αύξηση του αριθμού των διανεμόμενων ταινιών για θεατές σχολικής ή προσχολικής ηλικίας, όσο και του συνολικού αριθμού των εισιτηρίων τους. Κι αυτό γίνεται σαφέστερο με την παρουσία των ταινιών «Βαϊάνα 2» και «Kung Fu Panda 4» στην 6η και την 9η θέση, με 287.978 και 156.560 εισιτήρια αντίστοιχα.

Στην 5η θέση συναντάμε το «Deadpool & Wolverine», με 328.940 εισιτήρια. Πρώτη υπερ-ηρωική (και κομιξάδικη) ταινία της χρονιάς, από τις ελάχιστες που γυρίστηκαν, συμπληρώνει την πεντάδα των τίτλων που ξεπέρασαν τις τριακόσιες χιλιάδες εισιτήρια. Πέντε ταινιών που, όλες μαζί, συγκέντρωσαν το 28% του συνολικού αριθμού εισιτηρίων της χρονιάς! Ακολουθούν άλλες δέκα ταινίες με εξαψήφιο αριθμό εισιτηρίων, αλλά με μία μόνο απ’ αυτές να βρίσκεται στη ζώνη των διακοσίων χιλιάδων: η κινουμένων σχεδίων «Βαϊάνα 2».

Το γυναικείο (ως επί τω πλείστον) κοινό είναι εκείνο που χάρισε την 7η θέση στην ταινία «Τελειώνει με Εμάς», ένα αισθηματικό δράμα με φεμινιστικά μηνύματα, για την ενδοοικογενειακή βία κυρίως, που είχε αγγίξει εξίσου το αναγνωστικό κοινό στην αρχική του μορφή, ως μυθιστόρημα. Στην προκειμένη περίπτωση, όμως, οι 178.345 θεατές της ταινίας απέδειξαν είτε ότι δεν διαβάζουν κριτικές είτε ότι αδιαφορούν για όσα γράφονται σ’ αυτές, μιας και όλοι σχεδόν οι κριτικοί είχαν συμφωνήσει ότι το εν λόγω φιλμ είναι «κακό»!

Λογοτεχνική είναι η βάση και της ταινίας που βρίσκεται στην 8η θέση. Είναι το «Dune: Μέρος Δεύτερο», με ελαφρώς λιγότερους θεατές: 173.987. Μόνο που εδώ έχουμε μία ταινία είδους, επιστημονικής φαντασίας εν προκειμένω, γραμμένη από έναν κορυφαίο εκπρόσωπό του και μεταφερμένη στη μεγάλη οθόνη από έναν σύγχρονο μάστορα του κινηματογραφικού θεάματος. (Το πρώτο μέρος, του πρώτου βιβλίου, είχε ανοίξει πριν δυόμισι χρόνια και είχε πραγματοποιήσει 114.217 εισιτήρια, ενώ η περιορισμένης κλίμακας επανακυκλοφορία του φέτος τού έδωσε άλλα 2.362.)

Ταινία είδους, τρόμου αυτή τη φορά, είναι και η ταινία στη 10η θέση. Αλλά είναι και ελληνική! Το «Μην Ανοίγεις την Πόρτα» καταφέρνει με στοιχειώδη μέσα να συλλάβει και να αποδώσει τη διάσταση μιας ανείπωτης (αλά Λάβκραφτ) απειλής, πραγματοποιώντας 143.828 εισιτήρια. Φαινόμενο του διαδικτύου οι δημιουργοί της, η ταινία τους κινητοποίησε ένα μεγάλο μέρος των ακολούθων τους, όντας ένα «καλό φιλμ» για το εγχώριο σινεμά του φανταστικού – ένα είδος με το οποίο καταπιάνονται ελάχιστοι κινηματογραφιστές μας.

Ελληνικού ενδιαφέροντος και η επόμενη ταινία: «Maria», με 143.678 εισιτήρια. Μπορεί να μην ικανοποίησε απόλυτα τους θεατές της, μπορεί πολλοί να ενοχλήθηκαν από τον τρόπο που παρουσιάζεται η Ελλάδα, ο Ωνάσης, ο Κένεντι, ακόμα και η ίδια η ηρωίδα της, η κορυφαία υψίφωνος της όπερας Μαρία Κάλλας, η Θεϊκή κατά το οπερατικό κοινό (δεν είναι διόλου εύκολο να γίνει ταινία η ζωή ενός Μύθου), αλλά αυτό δεν την εμπόδισε να σκαρφαλώσει στην 11η θέση, μία ανάσα πριν από το βάθρο της πρώτης δεκάδας.

Συνέχειες μεγάλων εμπορικών επιτυχιών συναντούμε στις τέσσερις επόμενες θέσεις, κάθε μία από τις οποίες ανήκει σε διαφορετικό είδος: θρίλερ («Joker: Τρέλα για Δύο», 12η θέση, με 138.620 εισιτήρια), χλαμύδα («Μονομάχος ΙΙ», 13η θέση, με 130.271 εισιτήρια), επιστημονική φαντασία («Venom: H Τελευταία Πράξη», 14η θέση, με 127.071 εισιτήρια) και ταινία τρόμου («Smile 2», 15η θέση, με 116.758 εισιτήρια). Απέδειξαν ότι η ταινία είδους αρέσει στο κοινό, παρόλο που οι ανάλογες χολιγουντιανές παραγωγές έχουν περιοριστεί σημαντικά, και ότι η συνέχεια μιας εμπορικής επιτυχίας συνεχίζει να μαγνητίζει, ακόμα κι αν οι κριτικοί είναι απέναντί της από επιφυλακτικοί μέχρι φανερά αρνητικοί. Βέβαια, για την πρώτη οι προσδοκίες (διεθνώς, και όχι μόνο στην Ελλάδα) ήταν για κάτι πολύ καλύτερο, όμως, από την άλλη κανείς δεν περίμενε ότι η συνέχεια ενός θρίλερ θα ήταν ένα ιδιόμορφο φιλμ με στοιχεία… μιούζικαλ!

Αγαπημένοι της κριτικής ο Αλεξάντερ Πέιν και ο Βιμ Βέντερς, χαροποίησαν 126.697 και 53.713 θεατές αντίστοιχα, με τις ταινίες τους «Τα Παιδιά του Χειμώνα» (φωτό) και «Υπέροχες Μέρες» να στρογγυλοκάθονται στις θέσεις 18 και 28 του πίνακα εισιτηρίων, η 19η θέση του οποίου καταλαμβάνεται από τη «Φόνισσα». Ταινία του 2023 ουσιαστικά, είναι ένα αντίστοιχο του «Υπάρχω»: από τα 437.617 συνολικά εισιτήριά της, τα 87.326 πραγματοποιήθηκαν μέσα στο 2024. Το ίδιο συνέβη και με την ταινία «Κουραμπιέδες από Χιόνι», που βρίσκουμε στην 23η θέση: 69.504 (από τα συνολικά 168.264 εισιτήριά της) κόπηκαν τις πρώτες εβδομάδες του χρόνου που πέρασε. Ενώ μία θέση πριν απ’ αυτήν, στην 22η, συναντούμε τις «Ιστορίες Καλοσύνης», δεύτερη ταινία του Λάνθιμου μέσα σ’ έναν χρόνο, που όμως δίνει την εντύπωση ότι πρόκειται για… mini σειρά, μάλλον γυρισμένη για να εκμεταλλευτεί τον εμπορικό και καλλιτεχνικό θρίαμβο του «Poor Things». Ο Λάνθιμος έπραξε αυτό που θα έκανε κάθε σωστός επαγγελματίας του κινηματογράφου, και που δεν κάνουν οι εν Ελλάδι συνάδελφοί του, επειδή… δεν είναι επαγγελματίες. Τι είναι; Ερασιτέχνες στην καλύτερη περίπτωση, «καλλιτέχνες» με ροπή στον φεστιβαλικό τουρισμό στη χειρότερη.

Σε επιβεβαίωση του ισχυρισμού αυτού έρχονται, όχι «Ο Καπετάν Μιχάλης» (40η θέση, με 41.645 στο 2024, από τα συνολικά 89.879) και ο «Νυχτερινός Εκφωνητής» (67η θέση και 22.579 εισιτήρια), αλλά φιλμ όπως τα «Animal», «Πολύδροσο», «Ο Τελευταίος Ταξιτζής» και «Μέντιουμ», με 7.933, 5.732, 3.338 και 893 εισιτήρια αντίστοιχα. Στην περίπτωση των τριών πρώτων, τόσο ο αρχικός αριθμός των αιθουσών όσο και ο αριθμός των εβδομάδων που έμειναν σε κάποιες απ’ αυτές, δείχνουν την επιμονή των γραφείων διανομής τους να τις κρατήσουν όσο πιο πολύ γινόταν, αλλά… το προϊόν που είχαν στα χέρια τους δεν τραβούσε! Είτε γιατί ήταν από γεννησιμιού του σκάρτο κι αντιεμπορικό, είτε επειδή επρόκειτο για μία «φεστιβαλική» ταινία που εκ φύσεως δεν είναι δυνατόν να δουλέψει στο λεγόμενο εμπορικό κύκλωμα, δηλαδή σε… κανονικές αίθουσες, όπου πηγαίνει να δει μία ταινία ο φυσιολογικός θεατής και όχι ο… βαρεμένος «σινεφίλ».

Στην 7η και 8η θέση του πίνακα κατάταξης των ελληνικών ταινιών (στην 80η και 83η θέση του πίνακα γενική κατάταξης) συναντούμε δύο ακόμη ελληνικές ταινίες. Η πρώτη είναι «Ο Νόμος του Μέρφυ», φιλμ που γυρίστηκε για να γίνει… εμπορική επιτυχία, αλλά δεν προέκυψε (πρωτίστως λόγω σχεδιασμού και εκτέλεσης) κι έφτασε αγκομαχώντας στα μόλις 17.221 εισιτήρια. Άνοιξε σε 86 αίθουσες και εξαφανίστηκε μετά από 4 εβδομάδες. Στο σινεμά δεν υπάρχει κάποια «συνταγή επιτυχίας», αλλά υπάρχουν πολλά που δεν πρέπει να κάνει κανείς αν στοχεύει στο ευρύ κοινό. Ο σκηνοθέτης αγνόησε όλα τα «δεν πρέπει», επιβεβαιώνοντας για δεύτερη φορά ότι η πριν τέσσερα χρόνια επιτυχία της «Ευτυχίας» (668.497 εισιτήρια) δεν ήταν ένα δικό του επίτευγμα. Ήταν του ανθρώπου που έκανε την επιλογή του θέματός της, αλλά που δεν έχει τις ικανότητες ενός πραγματικού «εμπορικού» παραγωγού, όπως απέδειξαν οι δύο φετινές δουλειές του: παταγώδης αποτυχία ο «Μέρφυ», τεράστια επιτυχία το «Υπάρχω». (Ποια/ος θα ακολουθήσει, άραγε; Ο Τόλης Βοσκόπουλος; Κάποιος άλλος τραγουδιστής; Εμπρός στον δρόμο που χάραξε ο Ξανθόπουλος!)

Η δεύτερη είναι «Το Καλοκαίρι της Κάρμεν», αντιπροσωπευτικό δείγμα αυτού που συνηθίσουμε να αποκαλούμε «σινεμά του δημιουργού» – σε πείσμα του ότι, για να θεωρηθεί κάποιος «δημιουργός», θα πρέπει να έχει σκηνοθετήσει δύο τουλάχιστον ταινίες πριν να του αποδοθεί αυτός ο χαρακτηρισμός. Με βάση τα 16.007 εισιτήριά της μπορεί να χαρακτηριστεί «επίτευγμα» (τα εισαγωγικά είναι αναγκαία), μιας και τα μεγέθη (κόστος παραγωγής, ονόματα ηθοποιών, χρονική διάρκεια κ.ο.κ.) είναι διαφορετικά. Και τα εισιτήρια αυτά τα πραγματοποίησε όχι με βάση μία λογική της «αρπαχτής», αλλά μ’ έναν μεθοδικό προγραμματισμό (σε 9 αίθουσες) και την αλληλένδετη μ’ αυτόν επιμονή (12 συνεχείς εβδομάδες προβολής της).

Οι ελληνικές ταινίες που το 2024 έφτασαν μέχρι την αίθουσα ήταν 60. Απ’ αυτές, οι 16 είναι συμπαραγωγές με μία ή περισσότερες άλλες χώρες, οι 27 είναι ντοκιμαντέρ και οι 2 επανεκδόσεις – η μία απ’ αυτές ήταν η πρώτη ταινία του Νίκου Κούνδουρου, από τα μέσα της δεκαετίας του ’50. Αριθμό εισιτηρίων δημοσιοποίησαν μόνο οι 21! Οι υπόλοιπες 39 (2 στις 3, δηλαδή) τον αποσιώπησαν. Διότι ως τριψήφιος (συνήθως), αλλά και διψήφιος (καμιά φορά), δεν ήταν ευνοϊκός – ούτε για την ταινία, ούτε για τον σκηνοθέτη, ούτε για τον παραγωγό, ενδεχομένως ούτε και για το γραφείο διανομής.

Σε γενικές γραμμές, το 2024 ήταν μία χρονιά ελαφρώς καλύτερη από το 2023, αλλά και μία χρονιά πολύ χειρότερη από το 2019 – την τελευταία «καλή χρονιά» πριν από την κρίση. Εν τούτοις, αρκετές χειμερινές αίθουσες συνέχισαν να δοκιμάζονται, αγωνιζόμενες να παραμείνουν ανοιχτές. Ορισμένες… δεν άντεξαν! Το Cinerama στο Φάληρο και το Αλεξάνδρα 1 & 2 στην Καλλιθέα άλλαξαν χρήση. Το Ατλαντίς 1 & 2 στη Λεωφόρο Βουλιαγμένης της Αθήνας, το Μαρία Έλενα – Όναρ στους Αγίους Αναργύρους Αττικής και το Απόλλων στο Ρέθυμνο ανέστειλαν τη λειτουργία τους. Θα ξανανοίξουν; Άγνωστο! Στα αξιοπερίεργα το ότι δύο αθηναϊκοί κινηματογράφοι άλλαξαν το ιστορικό όνομά τους: η Αλεξάνδρα στην οδό Πατησίων (που μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο έχει μετονομαστεί σε 28ης Οκτωβρίου) έγινε Cinobo Πατησίων (φωτό) και η Ανδόρα στους Αμπελόκηπους έγινε Newman Cinema!

Το 2024 κόπηκαν 7.674.765 εισιτήρια, έναντι των 7.430.042 εισιτηρίων που είχαν κοπεί το 2023 (αλλά και των 9.577.666 εισιτηρίων που είχαν κοπεί το 2019), με την άνοδο σε σχέση με το 2023 να είναι μόλις 3,19%, ενώ η πτώση σε σχέση με τις πάλαι ποτέ «καλές εποχές» βρίσκεται στο 19,87%. Είναι μία μικρή άνοδος (και μία σαφώς σημαντική πτώση), που σημαίνει ότι ένας στους πέντε θεατές δεν επέστρεψε ακόμη στην αίθουσα. Και είναι άγνωστο αν, τελικά, θα επιστρέψει. Από την άλλη, πρέπει να σημειώσουμε μία ακόμη αύξηση: αυτή του συνολικού αριθμού των ταινιών που διανεμήθηκαν: 16 περισσότερες από το 2023, 31 περισσότερες από το 2019. Με τις 162 απ’ αυτές να έχουν χαμηλό τετραψήφιο αριθμό εισιτηρίων (μέχρι 5.000) και άλλες 76 να κυμαίνονται από τα 5 μέχρι τις 15 χιλιάδες (89 και 59 ήταν οι αντίστοιχοι αριθμοί το 2023). Που σημαίνει ότι αυξήθηκε ο αριθμός των εμπορικών αποτυχιών.

Από τον παραπάνω συνολικό αριθμό εισιτηρίων, τα 6.816.664 ανήκουν σε ξένες ταινίες, ενώ τα 858.101 σε ελληνικές παραγωγές ή συμπαραγωγές (το 2023, οι αντίστοιχοι αριθμοί ήταν 6.790.265 και 639.777). Δηλαδή, υπάρχει μία σημαντική αύξηση των εισιτηρίων που αφορούν στις ελληνικές παραγωγές ή συμπαραγωγές, η οποία αγγίζει το 25,44%. Η αύξηση αυτή, όμως, επιτεύχθηκε τις δύο τελευταίες βδομάδες του έτους, από μία και μόνο ταινία, που πραγματοποίησε όσα εισιτήρια είχαν κάνει όλες οι άλλες μαζί τις προηγούμενες πενήντα! Το ευρύ κοινό εξακολουθεί να αντιπαρέρχεται τη λεγόμενη καλλιτεχνική παραγωγή, αδιαφορώντας επιδεικτικά για την ύπαρξή της. Το 2024, από τις 60 ελληνικές παραγωγές ή συμπαραγωγές, που με τον άλφα ή βήτα τρόπο βρήκαν διανομή και προβλήθηκαν σε κινηματογραφική αίθουσα, γνωρίζουμε την ταμειακή συμπεριφορά μόνο των 21. Για τις υπόλοιπες 39 δεν έχουν δοθεί στη δημοσιότητα τα εισιτήρια που πραγματοποίησαν, επειδή είναι μηδαμινά (το 2023 είχαν διανεμηθεί 74 ελληνικές παραγωγές ή συμπαραγωγές και είχαν δημοσιοποιηθεί τα εισιτήρια μόνο των 19). Είναι μία πρακτική που βολεύει όλους τους εμπλεκόμενους, οι οποίοι γνωρίζουν ότι το έργο τους είναι «άνευ ουσίας, άνευ σημασίας», πλην όμως, λόγω της ύπαρξής του και μόνο, οι ίδιοι αυτοαποκαλούνται «δημιουργοί» και κυκλοφορούν ανάμεσά μας, κοιτώντας μας αφ’ υψηλού!

Το 2024 μας έδωσε 455 ταινίες, εκ των οποίων οι 80 ήταν παλαιότερες, δηλαδή βγήκαν σε επανέκδοση (κυρίως τους θερινούς μήνες, ξαναφέρνοντας στο προσκήνιο ένα πραγματικά καλό σινεμά του παρελθόντος – πολλές από τις επανεκδόσεις αυτές, όμως, είχαν «δικαιώματα εκμετάλλευσης» 1-4 εβδομάδων, ακυρώνοντας ουσιαστικά την έννοια της επανέκδοσης, μιας και αυτή επιβάλλεται να έχει διάρκεια). Απ’ αυτές, οι 395 ήταν αλλοεθνείς και οι 60 ελληνικής παραγωγής (ή συμπαραγωγής). Σε αντίθεση με το 2023, που μας είχε δώσει 439 ταινίες (365 αλλοεθνείς και 74 ελληνικής παραγωγής ή συμπαραγωγής), εκ των οποίων οι 75 ήταν σε επανέκδοση. Σε σχέση με τις τυπολογίες, είχαμε 52 ντοκιμαντέρ (ακριβώς όσα και το 2023), με τα 27 απ’ αυτά να είναι ελληνικής παραγωγής (κι εδώ ο αριθμός είναι ίδιος ακριβώς με εκείνον του 2023!) και 48 ταινίες κινουμένων σχεδίων (8 περισσότερες απ’ ό,τι το 2023, που είχαμε 40, από τις οποίες οι 8 συνέχισαν την προβολή τους και μέσα στο 2024).

Από το σύνολο των ταινιών, 1 ξεπέρασε το μισό εκατομμύριο εισιτήρια, 1 τις τετρακόσιες χιλιάδες, 3 τις τριακόσιες, 1 τις διακόσιες, 9 ξεπέρασαν τις εκατό, 14 έκαναν κάτι μεταξύ πενήντα και εκατό χιλιάδων (μαζί με τρεις του 2023), 93 (συν δέκα ακόμη από το 2023) κάτι μεταξύ δέκα και πενήντα χιλιάδων και όλες οι άλλες λιγότερα από δέκα χιλιάδες. Μάλιστα, 49 απ’ αυτές πραγματοποίησαν τριψήφιο αριθμό εισιτηρίων και 1 διψήφιο! Όλα αυτά είχαν ως αποτέλεσμα ένας δείκτης που τα τελευταία χρόνια παρουσίαζε άνοδο, φέτος να σημειώσει πτώση: ο μέσος αριθμός εισιτηρίων ανά ταινία. Το 2023 ήταν στα 16.925, το 2022 ήταν στα 14.786, το 2021 στα 11.748, αλλά το 2024 διαμορφώθηκε στα 16.868 (το 2019 ήταν στα 22.589). Η πτώση είναι σχεδόν αμελητέα, της τάξης του μόλις 0,34%, αλλά δείχνει κάτι που μάλλον δεν έχουν αντιληφθεί τα γραφεία διανομής: η ελληνική αγορά δεν αντέχει πια έναν τόσο μεγάλο αριθμό νέων ταινιών. Ή το έχουν αντιληφθεί και το ξέρουν, αλλά θέλουν να βαφτίσουν «κινηματογραφικές» τις ταινίες του καταλόγου τους, ώστε να τις μισθώσουν στη συνέχεια στις πλατφόρμες και τα κανάλια με υψηλότερο τίμημα! Σε κάθε περίπτωση, το 2024 πάνω από τον ενδεικτικό αυτόν αριθμό βρίσκονται 72 μόνο ταινίες (οι 4 ελληνικές), όταν το 2023 βρίσκονταν 86 (από τις οποίες οι 5 ήταν ελληνικές) και το 2022 βρίσκονταν 70 (και πάλι οι 5 ήταν ελληνικές). Που σημαίνει ότι εξακολουθεί να ισχύει το: τα εισιτήρια που πραγματοποιούν οι περισσότερες από τις διανεμόμενες ταινίες είναι κάτω από τον μέσο όρο…

Για όσους λατρεύουν τις επιδόσεις, τώρα. Η ταινία με το μεγαλύτερο άνοιγμα ήταν το ψυχολογικό θρίλερ «Joker: Τρέλα για Δύο» (σε 225 αίθουσες) (φωτό), με δεύτερη το κινούμενο σχέδιο «Τα Μυαλά που Κουβαλάς 2» (σε 213) και τρίτη την περιπέτεια «Deadpool & Wolverine» (σε 172), ενώ η ελληνική ταινία με το μεγαλύτερο άνοιγμα ήταν η μουσική βιογραφία «Υπάρχω» (σε 160), με δεύτερη το θρίλερ τρόμου «Μην Ανοίγεις την Πόρτα» (σε 119) και τρίτη το δραματικό μιούζικαλ «Ο Νόμος του Μέρφυ» (σε 86). Ας θυμηθούμε ότι η ταινία του 2023 με το μεγαλύτερο άνοιγμα είχε βγει σε 197 αίθουσες (ήταν η περιπέτεια φαντασίας «Η Μικρή Γοργόνα») και η αντίστοιχη ελληνική σε 144 (ήταν η «Φόνισσα»).

Σε αντίστιξη, 99 ταινίες (οι 33 απ’ αυτές, ακριβώς το ένα τρίτο δηλαδή, ήταν ελληνικές) έκαναν πρεμιέρα σε 1 μόνο αίθουσα (17 περισσότερες απ’ ό,τι το 2023), και 25 (οι 5 ήταν ελληνικές) σε 2 (20 λιγότερες απ’ ό,τι το 2023), με τις 38 απ’ αυτές να εξαφανίζονται την επόμενη εβδομάδα. Δηλαδή, το 8,35% του συνολικού αριθμού των ταινιών που διανεμήθηκαν στις αίθουσες προβλήθηκε επτά μόνο ημέρες στην καλύτερη περίπτωση – κάποιες προβλήθηκαν για μία ή δύο ημέρες μόνο! Αλλά κι εκείνες που συνεχίστηκαν για δεύτερη εβδομάδα, δεν είναι καθόλου σίγουρο για πόσες επιπλέον ημέρες προβλήθηκαν, ούτε πόσες προβολές την ημέρα πραγματοποίησαν. Το μοντέλο προβολής 2 ή 3 ταινιών την ημέρα στην ίδια αίθουσα (υπήρξε αίθουσα που πρόβαλε 6 διαφορετικές ταινίες την ημέρα!), όχι υποχρεωτικά των ίδιων κάθε ημέρα, που έχει επικρατήσει σχεδόν σε όλες τις μονές αίθουσες, καθιστά μάλλον απαγορευτική την εξαγωγή σχετικών συμπερασμάτων. Να σημειωθεί, επίσης, ότι τα περισσότερα ντοκιμαντέρ πραγματοποιούν το πολύ δύο προβολές την εβδομάδα, ενώ πολλά από τα 13 μουσικά ντοκιμαντέρ / live concerts των Village Cinemas πραγματοποίησαν μία μόνο προβολή, ενταγμένα στο πλαίσιο ενός «διεθνούς γεγονότος». Και να καταγραφεί ότι σε 3 με 10 αίθουσες άνοιξαν 112 ταινίες (όσες και το 2023, με 10 απ’ αυτές να είναι ελληνικές), από τις οποίες οι 27 (1 στις 4!) εξαφανίσθηκαν την αμέσως επόμενη εβδομάδα.

Υπήρξαν, βέβαια, και «ειδικές μεταχειρίσεις» ταινιών, που έκαναν previews ή avant-premiere πριν το επίσημο άνοιγμά τους, όπως το «Poor Things», που είχε προβληθεί σε αρκετές αίθουσες τις ημέρες των Χριστουγέννων του 2023, το «Kneecap» (φωτό), που έκανε κάποιες προβολές πριν την επίσημη πρεμιέρα του στα μέσα Οκτωβρίου, και το «Ομαδική Θεραπεία». Το «Εγώ ο Απαισιότατος 4» ξεκίνησε με την υποτιτλισμένη εκδοχή του σε 80 σινεμά, για να ακολουθήσει τη δεύτερη εβδομάδα η μεταγλωττισμένη, εκτοξεύοντας τον αριθμό τους σε 217, και το ελληνικό «Πολύδροσο» ξεκίνησε από 1 σινεμά για να απλωθεί εν συνεχεία σε 13. Υπήρξαν και «ευχάριστες εκπλήξεις», που είχαν πολύ καλή συμπεριφορά στο ταμείο και αύξησαν σημαντικά τον αριθμό των αιθουσών τους τη δεύτερη εβδομάδα, ορισμένες και την τρίτη (!), αντί της συνήθους συρρίκνωσης: από «Τα Μυαλά που Κουβαλάς 2» (από τις 213 στις 276), «Poor Things» (από τις 91 στις 109, στις 125), «Maria» (από τις 98 στις 125), «Τελειώνει με Εμάς» (από τις 90 στις 136), «Βαϊάνα 2» (από τις 165 στις 183) και «Anora» (από τις 56 στις 70), μέχρι τις «Υπέροχες Μέρες» (από τις 38 στις 47), «Τα Παιδιά του Χειμώνα» (από τις 56 στις 66), «Longlegs» (από τις 51 στις 78), «Μικρά Πρόστυχα Γράμματα» (από τις 32 στις 41) και «Terrifier 3» (από τις 60 στις 72). Αλλά και τα ελληνικά «Υπάρχω» (από τις 160 στις 178) και «Νυχτερινός Εκφωνητής» (από τις 10 στις 12).

Το animated «Γκάρφιλντ: Γάτος με Πέταλα» παρέμεινε περισσότερες εβδομάδες στις αίθουσες (30), ακολουθούμενο από «Τα Μυαλά που Κουβαλάς 2» (29). Στην τρίτη θέση, μία ακόμη ταινία κινουμένων σχεδίων, το «Εγώ ο Απαισιότατος 4» με 20. Στην τέταρτη και πέμπτη θέση, με 18 εβδομάδες, στρυμώχνονται δύο ταινίες μυθοπλασίας: «Poor Things» και «Υπέροχες Μέρες». Nα σημειωθεί, ωστόσο, ότι η «συνέχεια» δεν γίνεται με τους ίδιους «όρους προβολής»: σχεδόν όλες οι ταινίες κινουμένων σχεδίων, μετά τις πρώτες εβδομάδες, προβάλλονται μόνο τα απογεύματα του σαββατοκύριακου. Σε σχέση με τις ελληνικές ταινίες, «Το Καλοκαίρι της Κάρμεν» συμπλέει με το «Animal» (12 εβδομάδες), και σε απόσταση αναπνοής «Ο Τελευταίος Ταξιτζής» (11 εβδομάδες).

Από το 2023 συνεχίστηκε η προβολή (ή επανήλθαν σε κάποια αίθουσα μέσα στο 2024) 44 ταινιών, ακολουθούμενες (την καλοκαιρινή περίοδο) από άλλες 9 λίγο πιο παλιές, του 2020 ή του 2021, που πραγματοποίησαν συνολικά 515.586 εισιτήρια. Απ’ αυτές, την καλύτερη ταμειακή συμπεριφορά είχε η «Φόνισσα» (87.326 εισιτήρια), με επόμενο το «Κουραμπιέδες από Χιόνι» (69.504) και τρίτο το αλληγορικό ιστορικό δράμα «Ζώνη Ενδιαφέροντος» (50.512) (φωτό). Πιο πολλές εβδομάδες αδιάληπτης παραμονής στις αίθουσες είχε το ελληνικό «Μαγνητικά Πεδία» (43), με δεύτερο το ψυχολογικο-δικαστικό δράμα «Ανατομία μιας Πτώσης» (38). Τρίτο το επίσης ψυχολογικό δράμα «Στο Γραφείο Καθηγητών» (28).

Από τις ταινίες σε επανέκδοση, περισσότερα εισιτήρια πραγματοποίησε το «Interstellar» (11.828, στην 110η θέση), με δεύτερο το «Ο Χάρι Πότερ και η Φιλοσοφική Λίθος» (9.064, στην 128η θέση), την πρώτη ταινία της σειράς, και τρίτο το «Όλα για τη Μητέρα μου» (8.672, στην 131η θέση). Ακολουθούν ο «Σιωπηλός Μάρτυς» (με τα 8.150 εισιτήρια των 4 από τις 15 εβδομάδες προβολής του, στην 132η θέση) και η τρίτη ταινία της σειράς Χάρι Πότερ «Ο Αιχμάλωτος του Αζκαμπάν» (7.959, στην 134η θέση). Στις αποτυχημένες επιλογές ανήκουν: η «Άβυσσος» (168 εισιτήρια, 356η θέση), το μουσικό ντοκιμαντέρ «One Direction: This Is Us» (589 εισιτήρια, 320η θέση) και «Η Έκλειψη» (672 εισιτήρια, 311η θέση). Μαζί με το «Μαγική Πόλις» (706 εισιτήρια, 308η θέση), την πρώτη ταινία του Νίκου Κούνδουρου, που την είδε το ένα τέταρτο όσων είχαν δει πρόπερσι τον «Δράκο» του.

Περισσότερες εβδομάδες αδιάκοπης προβολής είχαν οι ταινίες «Το Χρώμα του Ροδιού» (21), με την εταιρεία διανομής της, όμως, να την προβάλει λιγότερες από επτά φορές την εβδομάδα. Το ίδιο ισχύει και για τη «Θυσία», πάλι σε διανομή New Star (9 εβδομάδες). Ανάμεσά τους, τη δεύτερη θέση καταλαμβάνει το «Όλα για τη Μητέρα μου» (14 εβδομάδες). Συνειδητά δεν αποδίδουμε τη θέση αυτή στον «Σιωπηλό Μάρτυρα» (φωτό), μιας και η εταιρεία διανομής του, επίσημα, τον θέλει να έχει προβληθεί μόνο για 4 εβδομάδες! Ούτε και στον «Δεσμώτη του Ιλίγγου», που συμπλήρωσε μεν 14, αλλά, επισήμως, η Summer Classics τον θέλει να έχει ολοκληρώσει μόνο 2 (έχοντας κάνει μονάχα 5.755 εισιτήρια). Αναρωτιόμαστε και πάλι, γιατί;

Σε σχέση με τον πίνακα που ακολουθεί είναι απαραίτητες ορισμένες διευκρινήσεις. Ο αριθμός εισιτηρίων μιας ταινίας είναι μεν ένας απόλυτος αριθμός, και έχει τη σημασία του ως τέτοιος, αλλά έχει και κάποιες ιδιαιτερότητες: εξαρτάται πλήρως τόσο από τον αριθμό των αιθουσών στις οποίες άνοιξε η ταινία, όσο και από την εβδομάδα που έκανε πρεμιέρα, καθώς και από τον αριθμό των εβδομάδων που η ταινία συνέχισε να κυκλοφορεί στις αίθουσες από το γραφείο διανομής της. Είναι αυτονόητο, αλλά παρ’ όλα αυτά το σημειώνουμε, ότι για τις ταινίες που δεν δόθηκε στη δημοσιότητα από τις εταιρείες διανομής ο αριθμός των εισιτηρίων τους καταγράφονται μόνο τα στοιχεία αυτά. (Για τις 138 αυτές ταινίες, από τις οποίες 39 είναι ελληνικές, εκτιμάται ότι ο συνολικός αριθμός εισιτηρίων τους δεν υπερβαίνει τις 200 χιλιάδες.)

Τα εισιτήρια αφορούν ολόκληρη την επικράτεια, ο πίνακας χωρίζεται σε δύο μέρη, με τις ελληνικές παραγωγές ή συμπαραγωγές να περιλαμβάνονται στο δεύτερο, διαχωρισμένες από τις ξένες, ώστε να μπορεί κανείς αμέσως να αντιληφθεί τη μεταξύ τους σχέση. Και από τους δύο πίνακες απουσιάζουν τελείως τα εισιτήρια των ταινιών των εταιρειών Ama Films, Carousel Films, Cine Παναθήναια, CineDoc, Digital Soul Entertainment, Filmcenter Trianon, New Star, One from the Heart, Piece of Magic Entertainment και Village. Ακόμη, να σημειωθεί ότι η Danaos Films δεν δημοσιοποίησε τα εισιτήρια μιας ταινίας της, η Neo Films δύο, η Riviera τριών, η Spentzos Film μίας, η Summer Classics μίας, η The Film Group τεσσάρων (όλες anime), η Weirdwave δύο και η Σινέ Διάνα μίας.

Πατώντας στην εικόνα της κάθε λίστας, μπορείτε να δείτε τα στοιχεία σε μεγαλύτερη ανάλυση.

ΣΥΝΟΛΙΚΟ TOP 15 ΓΙΑ ΤΟ 2024

ΕΛΛΗΝΙΚΟ TOP 15 ΓΙΑ ΤΟ 2024

Τέλος, να πούμε ότι οι εταιρείες διανομής Cinobo, Danaos Films, DreamTeam Films, Feelgood Entertainment, FilmTrade, Flisvos Films, GD plus Production, Grouper Cinema, Neo Films, Repertory, Rosebud.21, Spentzos Films, Summer Classics, Tanweer Alliances, The Film Group και Weird Wave δημοσιοποιούν (ως επί το πλείστον) τα εισιτήρια που πραγματοποιούν οι ταινίες τους, μέσω του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, όπως ο Νόμος ορίζει. Με την ανοχή του ΕΚΚ, ωστόσο, οι εταιρείες της προηγούμενης παραγράφου δεν εφαρμόζουν τον Νόμο και το ΕΚΚ δεν κάνει την παραμικρή προσπάθεια να τον περιφρουρήσει και να τις επαναφέρει στην τάξη. Ίσως επειδή σ’ αυτόν δεν προβλέπονται κυρώσεις. Ή ίσως επειδή η πρακτική αυτή εξυπηρετεί και το ίδιο το ΕΚΚ (μιας και στα εισιτήρια που δεν ανακοινώνονται περιλαμβάνονται και εκείνα δικών του παραγωγών…);


ΝΕΑ