ΝΤΕΪΒΙΝΤ ΜΠΟΟΥΙ: JUST LIKE THE FILMS.
Ο Ηλίας Φραγκούλης αξιολογεί τον κινηματογραφικό Ντέιβιντ Μπόουι που θα θέλαμε να θυμόμαστε (ή και να ξεχάσουμε!), μέσα από δέκα εμφανίσεις οι οποίες επέτρεψαν στον κορυφαίο μουσικό να τεστάρει ακόμη πιο χαμαιλεοντικά τη δημιουργία «δανεικών» ηρώων, πέρα από τις δικές του περσόνες της δισκογραφίας.
Ο πρώτος δίσκος του Ντέιβιντ Μπόουι που αγόρασα σε βινύλιο ήταν το soundtrack της ταινίας «Κριστιάν F.: Στα 13 Πόρνη για Ναρκωτικά» (1981). Ναι, τότε. Μοιραία, έπρεπε να είναι κάτι κινηματογραφικό. Η ομώνυμη ηρωίδα τον είχε σαν Θεό στο φιλμ, τα τραγούδια του «έντυναν» την ηχητική μπάντα και σε μια σκηνή εμφανιζόταν και ο ίδιος, να δίνει συναυλία στο Βερολίνο. Τον ήξερα ήδη από το «Ashes to Ashes» κι εκείνο το περίφημο music video που, περιέργως, έπαιξε πολύ στην κρατική τηλεόραση, ακόμη και σε… μουσικά διαλείμματα! Αλλά τα τραγούδια του που ακουγόντουσαν στην ταινία εκείνη, η οποία γνώρισε ανέλπιστη εισπρακτική επιτυχία στην Ελλάδα, ήταν που με έκαναν να «κολλήσω» περισσότερο με αυτό το περίεργο πλάσμα, που κάποτε πέτυχα και στην τηλεόραση, να παίζει έναν εξωγήινο σε ένα άλλο φιλμ που μου τράβηξε την προσοχή, μεταμεσονύκτια, μάλλον από την «Κινηματογραφική Λέσχη».
Ο Ντέιβιντ Μπόουι πέθανε χθες, 11 Ιανουαρίου του 2016. Στα 69 του. Δεν συνηθίζω να κάνω αφιερώματα σε εκλιπόντες, το γνωρίζουν καλά οι πιο φανατικοί του FREE CINEMA αυτό. Εκτός κι αν κάποιοι καλλιτέχνες έφυγαν «πριν από την ώρα τους» ή ήταν τόσο σημαντικό το πέρασμά τους από τούτη τη ζωή. Ο Μπόουι καλύπτει και τα δύο. Και κάλυψε ως μορφή της pop κουλτούρας και ολόκληρη την ιστορία του δυτικού πολιτισμού μαζί.
Συνηθίζοντας να μιλώ… εμπειρικά για πολλά από τα πράγματα που έζησα στο παρελθόν ως θεατής και χωρίς να θέλω να παραστήσω τον «ειδικό» επάνω στη δουλειά τού Μπόουι, σκέφτηκα πως θα ήταν πιο τίμιο να τοποθετήσω τις φιλμικές εμπειρίες μου μαζί του σε μια λίστα αξιολογικής αρίθμησης, ένα top 10 μονάχα, ως ελάχιστο δείγμα «φόρου τιμής», διότι στη μεγάλη οθόνη αυτά που έκανε ήταν αμφισβητούμενα, είχαν κατηγορηθεί περισσότερο και σπάνια επαινέθηκαν. Ο Μπόουι δεν ήταν ηθοποιός. Ήταν ο Μπόουι στο σινεμά. Με μια κάποια διαφορετική προσωπικότητα στην οποία προσπαθούσε να «χωρέσει», όταν τον έβγαζαν έξω από τους δικούς του «χαρακτήρες» που έπλασε δισκογραφικά και τόσο δημιουργικά.
Bye bye, spaceboy. Moondust will cover you.
ΒΕΝΤΙΣ ΠΑΡΤΝΕΡΣ ΣΤΟ «ABSOLUTE BEGINNERS» (1986)
Το «motivation» εδώ, όπως λέει και ένα από τα τραγούδια τού φιλμ, δεν ήταν μονάχα η παρουσία τού Μπόουι. Τούτο το γεμάτο αναχρονισμούς μιούζικαλ για το Λονδίνο της δεκαετίας του 1950 έμοιαζε με ένα… καταστροφικό σε διαστάσεις music video (από τον μέγα τεχνίτη του είδους, Τζούλιαν Τεμπλ) που απέτυχε με το ίδιο μεγαλείο στα ταμεία, αφήνοντας στη μνήμη θαυμάσιες εμφανίσεις μουσικών, μια φαντεζί υπερβολή στη χρωματική του παλέτα και ένα από τα ωραιότερα τραγούδια που έγραψε ο Μπόουι στα 80’s. The rest can go to hell…
ΝΤΕΪΒΙΝΤ ΜΠΟΟΥΙ ΣΤΟ «CHRISTIANE F. - WIR KINDER VOM BAHNHOF ZOO» (1981)
Είναι ο μουσικός ήρωας της ανήλικης ηρωίδας του φιλμ, που εκπορνεύεται για τη δόση της και έχει την τύχη να έρθει κοντά στο είδωλό της μέσω μιας συναυλίας του στο Βερολίνο. Εκεί κάνει τη μοναδική του εμφάνιση στην ταινία ο Thin White Duke (στην υπόλοιπη ακούμε πάντοτε τα τραγούδια του, μαζί και την περίφημη εκτέλεση του «Heroes» στα γερμανικά), όμως είναι τόσο σπουδαία ως ντοκουμέντα τα πλάνα πριν από το live και η – κάπως πιο – σπιντάτη ερμηνεία τού «Station to Station», που μετατρέπουν την «Κριστιάν F.» σε ένα απόλυτο must της λίστας.
ΤΖΑΚ ΣΕΛΙΕΡΣ ΣΤΟ «MERRY CHRISTMAS MR. LAWRENCE» (1983)
Κομμένος και ραμμένος ο ρόλος στα μέτρα του Μπόουι, που βρίσκεται ως Νεοζηλανδός αξιωματικός σε ιαπωνικό στρατόπεδο αιχμαλώτων στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο ίδιος θεωρούσε πως αυτή ήταν η σημαντικότερη στιγμή της κινηματογραφικής του καριέρας, μάλλον επειδή ο Ναγκίσα Όσιμα, γοητευμένος από την persona αλλά και το «εσωτερικό πνεύμα» τού star, τον άφησε να κάνει «το δικό του», κάτι που ακόμη και για τους κριτικούς της εποχής απέδωσε. Ανθολογίας η σκηνή του φιλιού προς τον Ριουίτσι Σακαμότο.
ΤΖΟΝ ΜΠΛΕΪΛΟΚ ΣΤΟ «THE HUNGER» (1983)
Ταλαντούχος τσελίστας που αγάπησε και έκανε δικό της από τη Γαλλία του 18ου αιώνα ώς την αιωνιότητα (;) ένα απέθαντο βαμπίρ, πάσχει τώρα από ασθένεια του αίματος που επιταχύνει ραγδαία το γήρας. Κατά κάποιο τρόπο ο Μπόουι που «γνωρίσαμε» σε ένα υποθετικό «best of» κάθε ηλικιακής του πτυχής, από ρομαντικό αγόρι μέχρι αιμοδιψής δανδής και, στην τελική, λείψανο για το φέρετρο. Και με τους Bauhaus να άδουν «Undead, undead, undead» στην κλασική έναρξη του φιλμ. Η αποθέωση της pop μακαβριότητας.
ΤΟΜΑΣ ΤΖΕΡΟΟΥΜ ΝΙΟΥΤΟΝ ΣΤΟ «THE MAN WHO FELL TO EARTH» (1976)
Humanoid που «πέφτει» στη Γη σε αναζήτηση νερού για να σώσει από βέβαιο θάνατο τους δικούς του και τον πλανήτη του, αλλά εθίζεται στο σεξ, το αλκοόλ και την τηλεόραση (!). Ο πρώτος πρωταγωνιστικός ρόλος τού Μπόουι με το μεγαλύτερο cult following, προφανώς, μιας και «ταυτίζεται» καλύτερα με τα χαρακτηριστικά τού Ziggy και την όλη «μυθολογία» των εξωγήινων ηρώων της δισκογραφίας του. Ο Μπόουι πίστευε πάντοτε πως έβαλε όλο του το είναι σε αυτή την ταινία, αλλά το πρόβλημα ήταν οι μεγάλες δόσεις κοκαΐνης που κατανάλωνε στα γυρίσματα, στα οποία αισθανόταν διαρκώς ανασφαλής και απομονωμένος από τους πάντες. Αργότερα δήλωσε μέχρι και ότι δεν καταλάβαινε τι συνέβαινε σε αυτό το φιλμ, προσθέτοντας ακόμη περισσότερα layers σουρεαλισμού.
