FreeCinema

Follow us

Οι καλύτερες ταινίες της σεζόν 2003 – 2004.

Οι 10 καλύτερες ταινίες της κινηματογραφικής σεζόν 2003 – 2004, αποκλειστικά με φιλμ που διανεμήθηκαν στη χώρα μας, είναι εδώ. Μια λίστα που συζητιέται, ενίοτε προκαλεί και, αν μη τι άλλο, διαφέρει από την προβλεψιμότητα των «ιερών αγελάδων» και της «κουλτούρας» της ντόπιας κριτικής. Αυτός είναι ο ειλικρινής απολογισμός του Ηλία Φραγκούλη.

Είναι αυτή η μοναδική στιγμή του χρόνου στην οποία αποκαλύπτεται μια τρομακτική αλήθεια: υπάρχουν και ταινίες που μου αρέσουν! Ακολουθώντας, λοιπόν, την παράδοση της ελληνικής κινηματογραφικής πραγματικότητας (και όχι τα αμερικανικά πρότυπα απολογισμού έτους), ιδού η λίστα με τα 10 σημαντικότερα κινηματογραφικά φιλμ που (διανεμήθηκαν στη χώρα μας και) επέλεξα από τη σεζόν η οποία μόλις τέλειωσε. Η σειρά αρίθμησης είναι πάντοτε αξιολογική. Η αντοχή τους στο πέρασμα του χρόνου θα τεσταριστεί με αναδρομικές επισκέψεις, δικές μου και δικές σας, στο μέλλον…

Πριν από την αντίστροφη μέτρηση, να σημειωθεί ότι η χειρότερη ταινία της κινηματογραφικής σεζόν 2003 – 2004 ήταν το «Τα Πάθη του Χριστού» του Μελ Γκίμπσον (αν θέλω να δω πως τον κόβουν τον κιμά, πάω στο χασάπη και πληρώνω και κάτι που χορταίνω). Η λίστα είχε παρουσιαστεί με αυτή τη σειρά και από την εκπομπή CINEMaD.

10

HARDCORE (2004) του Ντένη Ηλιάδη


Τα «teenage wet dreams» των Pulp δε μένουν πια εδώ… Η σωσίβια λέμβος για ένα ελληνικό σινεμά που δεν είναι ανάγκη να καταντά λαϊκίστικο ή να παραμένει απαράλλαχτα αρτίστικο… παλαιοκομουνιστικά! Μοναδικό δείγμα γραφής που αποδεικνύει ότι μπορεί να υπάρξει ένα κάποιο αύριο σ’ αυτό το μαράζι που ετησίως ανθοστολίζουμε «πολιτισμένα» στη συμπρωτεύουσα. Γίνεται ν’ αγαπάς αυτή την ταινία και να μη την αγαπάς ταυτόχρονα; (Πλήρης κριτική της ταινίας βρίσκεται εδώ.)

9

ΑΓΑΠΑ ΜΕ ΑΝ ΤΟΛΜΑΣ (2003) του Γιάν Σαμουέλ

Jeux d'enfants


Αγάπη… τσιμέντο να γίνει! Σα να φτιάχτηκε από άνθρωπο δοκιμασμένο στα παθήματα καρδιάς, έως και στην ψύχωση που μπορεί να σημαίνει αυτό, με ένα όραμα στο βλέμμα που μαρτυρά φετιχισμό στο πρόσωπο του Ζαν-Πιερ Ζενέ. Και η «Αμελί» στα κάγκελα, δηλαδή! Ειρωνεία θανατερή το «La Vie en Rose» που ακούγεται συνεχώς στο φιλμ, για να σου υπενθυμίζει πόσο έξω από τα ρομαντικά στερεότυπα είναι τούτο το φιλμ.

8

ΣΥΛΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΦΡΙΝΤΜΑΝ (2003) του Αντριου Τζαρέκι

Capturing the Friedmans


Η μνήμη είναι επιλεκτική. Και η αλήθεια σπάνια λάμπει. Αυτά μας δίδαξε ένα πραγματικά σπουδαίο ντοκιμαντέρ που πρωτοτυπεί βγάζοντας ετυμηγορία αλά… σηκώνω τα χέρια ψηλά, καταγράφοντας την προαστιακή ζούγκλα της Αμερικής και αδυνατώντας να περάσει το κατώφλι της οικογένειας Φρίντμαν. Είμαι σίγουρος πως και ανοιχτή να την έβρισκε την πόρτα, ο Τζαρέκι δε θα βούταγε βαθιά στο σκοτάδι αυτής της γκροτέσκας πραγματικότητας. Αθώος ο κατηγορούμενος, αλλά με χαμένη παρθενιά… (Πλήρης κριτική της ταινίας βρίσκεται εδώ.)

7

ΧΑΜΕΝΟΙ ΣΤΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ (2003) της Σοφία Κόπολα

Lost in Translation


Και μετά αυτοί πήγαν… Τόκιο! Χρονικό μη επικοινωνίας και ξεφύλλισμα σε λέξεις ξεχασμένες από τουρίστες της ψυχής που έχουν την πολυτέλεια να χρεώνουν τα πάντα στο jet lag, το αλκοόλ, την απουσία συντρόφου και άλλες κατάρες του σύγχρονου πολιτισμού. Ο κόρη Κόπολα μιλά την pop γλώσσα των εικόνων κι όταν χρειάζεται να βρει λεκτική διέξοδο, ακολουθεί τη μέθοδο Καρ Γουάι: η σιωπή παίρνει μαζί της άλλο ένα καλά κρυμμένο μυστικό…

6

BATTLE ROYALE (2000) του Κίντζι Φουκασάκου


42 μαθητές Γυμνασίου σε ένα παιχνίδι μέχρι τελικής πτώσης. Μονάχα ένας έχει το δικαίωμα να βγει νικητής και να ζήσει. Η πραγματικά απόλυτη ταινία τρόμου της σεζόν, ένα πάντρεμα κοινωνιολογικής μελέτης με την επικινδυνότητα του fun που κρύβει η ακαταλόγιστη βία του σινεμά (λέγε με και σπλατεριά!), την οποία κάλλιστα θα κατανάλωνε το φιλοθεάμον κοινό εάν τούτο το φιλμ ήταν ακόμη ένα τηλεοπτικό «Survivor»… Με τρία χρόνια καθυστέρηση και άπατο στη χώρα μας. Τουλάχιστον, δεν το έπνιξε η λογοκρισία, όπως έγινε αλλού. (Πλήρης κριτική της ταινίας βρίσκεται εδώ.)

5

THE BROWN BUNNY (2003) του Βίνσεντ Γκάλο


Όταν τελειώνει μια αγάπη, ποιος από τους δύο έχει πεθάνει; Μοναξιά, οδύνη και αίσθηση απώλειας που φτάνει να προκαλεί ψυχοσωματικές διαταραχές. Αυτός είναι ο συναισθηματικός κόσμος μιας ταινίας που λίγοι τόλμησαν να δουν και οι περισσότεροι από αυτούς καταδίκασαν ως πληκτική και αφόρητη, ναρκισσιστική και καλλιτεχνικά… «ακατοίκητη»! Εγώ, πάλι, μετρούσα φαντάσματα στο πανί, ανατρίχιαζα στο ψιθύρισμα οτιδήποτε παλιού κι αναστημένου από τη μνήμη, βίωσα το πένθος και θα τιμώ το φιλμ σα μνημόσυνο υποχρεωτικό στο μέλλον. (Πλήρης κριτική της ταινίας βρίσκεται εδώ.)

4

AMERICAN SPLENDOR (2003) των Σάρι Σπρίνγκερ Μπέρμαν & Ρόμπερτ Πουλτσίνι


Άσκηση ύφους ανάμεσα στο fiction, το ντοκιμαντέρ και τα comics, ευρηματικά αντίθετη σε κατηγοριοποιήσεις, γλυκόπικρα κωμική αποθέωση της μισανθρωπίας ενός χαρακτήρα ρεαλιστικού αλλά και τόσο ξένου για να αποτελεί μέρος αυτού του κόσμου. Τα πάντα ιδωμένα από τη loser σκοπιά της ζωής. Η μιζέρια του Χάρβεϊ Πίκαρ μου προκάλεσε μια αδιευκρίνιστη αίσθηση ευφορίας που δε μπορώ να ξεχάσω, μαζί με την ερμηνεία του Πολ Τζιαμάτι, φυσικά. Ο ορισμός του αντι-χιούμορ! (Πλήρης κριτική της ταινίας βρίσκεται εδώ.)

3

ΕΛΕΦΑΝΤΑΣ (2003) του Γκας Βαν Σαντ

Elephant


Δύο παιδιά αποφασίζουν να πεθάνουν. Φορτώνονται με οπλισμό που ξεπερνά τη φαντασία, ταμπουρώνονται σε ένα σχολείο και αρχίζουν να σκοτώνουν. Ένα χρόνο μετά το ανάλογου θέματος ντοκιμαντέρ του Μάικλ Μουρ, ο Βαν Σαντ μετατρέπει σε καρικατούρα την πολιτική ορθότητα και στήνει μια ατμόσφαιρα meditation, με την αστική βία να μοιάζει με wallpaper θαυμαστό στη θέαση. Η τριπαρισμένη κάμερα του Χάρι Σαβίντις ξεγλιστρά από προοπτικές που θέτει ο νους, μέχρι να ηχήσουν οι εκπυρσοκροτήσεις της κοινωνικής αφύπνισης. Είσαι ανάμεσα στους πρώτους νεκρούς; (Πλήρης κριτική της ταινίας βρίσκεται εδώ.)

2

KILL BILL: VOL. 1 (2003) & VOL. 2 (2004) του Κουέντιν Ταραντίνο


Η ταινία… «αίμα και σπέρμα» της σεζόν! Το πρώτο το έβαλε ο Κουέντιν, το δεύτερο το χύσαμε εμείς, μέσα από το μεγαλύτερο βιρτουοζιτέ πανηγύρι που τόλμησε να υπογράψει – ή και να αντιγράψει – σκηνοθέτης στα χρονικά. Γυρίστηκε ως μια ταινία (έστω κι αν παίχτηκε με ένα διάλειμμα που κράτησε μήνες και τσίτωσε τα νεύρα μας στο έπακρο), έτσι θα την αντιμετωπίζουμε πάντοτε και ίσως όταν δούμε το τετράωρο, ενιαίο cut να καταλάβουμε γιατί αυτή είναι η καλύτερη δουλειά του Ταραντίνο μέχρι σήμερα. Γκόγκο Γιουμπάρι, παίξε μπάλα! (Πλήρης κριτική της ταινίας βρίσκεται εδώ… κι εδώ.)

1

BIG FISH: ΑΠΙΘΑΝΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ (2003) του Τιμ Μπέρτον


Άκουγα το «Once in a Lifetime» των Talking Heads και αναρωτιόμουν, που είναι αυτό το υπέροχο σπίτι μου, η υπέροχη σύζυγος, το υπέροχο μεγάλο αμάξι κι εκείνη η μαγική λεωφόρος που σε οδηγεί σε όλα αυτά… Που είναι αυτό το γαμημένο παραμύθι της ζωής; Και με ποιο θράσος μπορεί το σινεμά να αντλεί από αυτή τη ζωή που ούτε θέλουμε να βλέπουμε και να γεννά παραμύθια σαν αυτό που οπτικοποίησε ο Μπέρτον; Και μόνο για το φινάλε, μια από τις πιο καθαρτικές εμπειρίες που έζησα ποτέ σε αίθουσα, δίχως να διαχωρίζω το ψέμα από την αληθινή ζωή, αυτή η ταινία αξίζει την πρώτη θέση. (Πλήρης κριτική της ταινίας βρίσκεται εδώ.)