του Ηλία Φραγκούλη

Η A.L.F.A. (Anonima Lombarda Fabbrica Automobili) ιδρύεται στις 24 Ιουνίου του 1910 στο Μιλάνο. Δραστηριοποιείται ιδιαίτερα στο χώρο των αγώνων αυτοκινήτων από τα 1911, ενώ η φήμη της επεκτείνεται στο πέρασμα του χρόνου εξαιτίας των sport αμαξιών της. Από τα μέσα της δεκαετίας του ’80 αποτελεί κομμάτι της αυτοκινητοβιομηχανίας Fiat Group και ποτέ δε σταμάτησε να τραβά την προσοχή των φίλων των τεσσάρων τροχών, οι οποίοι αγαπούν το design, τα προσόντα και… την ταχύτητα των μοντέλων της.

Η δόξα της Alfa Romeo, μοιραία, θα φλέρταρε και με το σινεμά. Τα «περάσματα» των αυτοκινήτων της είναι πραγματικά αμέτρητα στην ιστορία του παγκόσμιου κινηματογράφου, πόσω μάλλον του ιταλικού. Η εισαγωγή των πρώτων αμαξιών της εταιρείας και στην αμερικανική αγορά, στη δεκαετία του ’50, συμβάλει ιδιαίτερα στη δημοφιλία της Alfa, με τα φιλμικά κρούσματα να αυξάνονται κατακόρυφα.

Στο αφιέρωμα που ακολουθεί, επιχειρείται μια παρουσίαση των πιο χαρακτηριστικών εμφανίσεων, μέσα από σκηνές οι οποίες άφησαν εποχή, αλλά και μια «χαρτογράφηση» των περισσότερων μοντέλων της Alfa Romeo που… πάτησαν γκάζι στη μεγάλη οθόνη.

TOP 10 RIDES

Το κορυφαίο παράδειγμα εμφάνισης της Alfa Romeo στο σινεμά ήταν η κόκκινη Spider 1600 (μοντέλο του 1966) που οδηγούσε ο Ντάστιν Χόφμαν στο «The Graduate» (1967), κυρίως εξαιτίας της μεγάλης σκηνής στην οποία διασχίζει τη γέφυρα του Σαν Φρανσίσκο υπό τους ήχους του «Scarborough Fair» (των Σάιμον και Γκαρφάνκελ). Φυσικά, παίζει και με υπόκρουση μια alternative εκδοχή του «Mrs. Robinson». Η τεράστια εισπρακτική επιτυχία του φιλμ μετέτρεψε τη Spider στο πλέον iconic αμάξι της Alfa.

Η σκηνή από τον «Πρωτάρη», όπου ακούγεται και το προαναφερθέν σουξέ, κανιβαλίζεται στο «Wayne’s World 2» (1993) από τον cult ήρωα που υποδύθηκε ο Μάικ Μάγερς, οδηγώντας, φυσικά, μια κόκκινη Spider!

Κάθε ταινία του πράκτορα 007 αποτελεί μαγνήτη για τους φανατικούς των τεσσάρων τροχών, αφού σίγουρα θα περιλαμβάνει και μια σκηνή καταδίωξης με αυτοκίνητα. Στο «Octopussy» (1983), ο Ρότζερ Μουρ κλέβει μια Alfa Romeo GTV 6 και ξεκινά το κλασικό κυνήγι σε γερμανικό έδαφος, με μια μοτοσυκλέτα και δύο αυτοκίνητα της Αστυνομίας ξοπίσω της.

Με τον Τζέιμς Μποντ (που υποδύεται ο Ντάνιελ Κρεγκ, πια) και την Aston Martin του τα βάζουν δύο Alfa Romeo 159, στο «Quantum of Solace» (2008) και σε ακόμη μια κλασική σκηνή καταδίωξης της σειράς 007.

Μπορεί οι περισσότεροι να θυμόμαστε τη Ferrari του μπαμπά του Κάμερον (Άλαν Ρακ), όμως, το αυτοκίνητο με το οποίο θα «έπρεπε» να κάνουν την ημερήσια κοπάνα τους από το σχολείο, μαζί με τον Φέρις (Μάθιου Μπρόντερικ), ήταν μια Sport Sedan 2000 (η πιο γνωστή ως Alfetta στην Ιταλία, μοντέλο του 1979). Φυσικά, στο θεϊκό «Ferris Bueller’s Day Off» (1986).

Ακόμα μια κλασική σκηνή καταδίωξης με Alfa Romeo είδαμε στο «The Marseille Contract» (1974), με τον Μάικλ Κέιν στο τιμόνι μιας Montreal (μοντέλο του 1971), να καταδιώκεται από μια Porsche σε ορεινά locations της Γαλλίας.

Ένα από τα πιο παλιά μοντέλα της Alfa Romeo που είδαμε ποτέ σε ταινία, η 6C 2500 (του 1946), κάνει την εμφάνισή του σε μια ατυχώς… εκρηκτική σκηνή του «The Godfather» (1972), με θύμα τη νιόπαντρη σύζυγο του Μάικλ Κορλεόνε (Αλ Πατσίνο), για τον οποίο είχε τοποθετηθεί στο αμάξι μια βόμβα…

Στην original version του θρίλερ κατασκοπίας «The Day of the Jackal» (1973), «Το Τσακάλι» (Έντουαρντ Φοξ) βρίσκεται καθ’ οδόν σε αποστολή για να σκοτώσει τον Γάλλο Πρόεδρο Σαρλ ντε Γκωλ. Διασχίζει τη χώρα οδηγώντας μια λευκή Giulietta Spider του 1961, που θα αναγκαστεί να… γκρεμοτσακίσει, για να εξαφανίσει τα ίχνη της από την Αστυνομία.

Η πιο κωμική πλευρά μιας κινηματογραφικής καταδίωξης με αυτοκίνητα. Μια Alfa Romeo 2000 Berlina (μοντέλο του 1958) συμμετέχει στο… γύρω-γύρω όλοι μπάχαλο που επικρατεί σε μια κλασική, αντίστοιχη σκηνή του πρώτου «The Pink Panther» (1963).

Μια Alfa Romeo δεν θα μπορούσε να απουσιάζει από το μεγαλύτερο, σύγχρονο franchise που αφορά σε καταδιώξεις αυτοκινήτων. Μια Giulietta του 2010 σπιντάρει στο αδιανόητο κυνήγι με… αεροπλάνο του «Fast & Furious 6» (2013). Για να «γιορτάσει» τη συνεργασία, η εταιρεία κατασκεύασε και μια limited edition (6 αμάξια) της Giulietta!

ΛΕΓΕ ΜΕ SPIDER

Το μεγαλύτερο κινηματογραφικό σουξέ της ιταλικής φίρμας, αναμφισβήτητα, υπήρξαν τα μοντέλα της Spider. H Alfa Romeo τα κατασκεύαζε στην περίοδο 1966 – 1993, με ελάχιστες αισθητικές ή μηχανικές τροποποιήσεις από το πρωτότυπο αμάξι. Όχι απλά έγινε η Alfa με τις περισσότερες εμφανίσεις στο σινεμά, αλλά κατόρθωσε να «μεταπηδήσει» ως τον κόσμο του… animation, με αυτά τα παραδείγματα της Spider 1600.

Cars 2 (2011)

Turbo (2013)

Αν δεις προσεκτικά δίπλα από το κεφάλι του Ζαν-Πολ Μπελμοντό, ο οποίος βολτάρει στο λιμάνι του Πειραιά, στην περιπέτεια «Le Casse» (1971), η Spider 1600 δεν άργησε να κυκλοφορήσει και στους δρόμους της Αθήνας (μοντέλο του 1966, γαρ). Αν ρωτάς κι εμένα για παρατηρητικότητα, όμως, περισσότερο fun έχει ο εντοπισμός της Giulia Super δίπλα στο λεωφορείο για… Άνω Κυψέλη που εμποδίζει το Μπελμοντό να διασχίσει τη Βασιλίσσης Σοφίας!

Από τα καθίσματα της 1600 πέρασαν και μεγάλοι stars, όπως ο Κερκ Ντάγκλας και η Σκάρλετ Τζοχάνσον.

The Arrangement (1969)

Vicky Cristina Barcelona (2008)

Ακολουθεί μια συλλογή από φιλμ των τελευταίων δεκαετιών, στα οποία είδαμε διάφορες versions της περίφημης Spider της Alfa Romeo.

Under Suspicion (1991)

Twelve Monkeys (1995)

Primal Fear (1996)

Bottle Rocket (1996)

S1m0ne (2002)

You Will Meet a Tall Dark Stranger (2010)

The Big Wedding (2013)

ΚΑΤΙ ΤΡΕΧΕΙ ΜΕ ΤΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ ‘80

Για έναν μυστηριώδη λόγο, η Spider της Alfa Romeo μετατρέπεται στο απόλυτο κινηματογραφικό αυτοκίνητο για το Χόλιγουντ των 80’s. Η φιγούρα του συμβολίζει τη φινέτσα και το πιο μοδάτο design, ενώ αρκετές είναι και οι γυναίκες που βρίσκονται πίσω από το τιμόνι της, όπως η Μισέλ Φάιφερ ή η… «Γυναικάρα με τα Κόκκινα», Κέλι ΛεΜπροκ. Όχι τυχαία, τα περισσότερα αμάξια είναι κόκκινα!

Rumble Fish (1983)

The Woman in Red (1984)

Crimewave (1985)

Secret Admirer (1985)

Fletch (1985)

No Way Out (1987)

License to Drive (1988)

Tequila Sunrise (1988)

See No Evil, Hear No Evil (1989)

Εξαίρεση ο σκηνοθέτης Μπλέικ Έντουαρντς, που στο remake του «The Man who Loved Women» (1983), σπάει τη «μονοτονία» και χρησιμοποιεί μια Alfa Romeo GTV 6. Ας είναι…

ΠΕΡΙΦΡΟΝΑ ΜΕ, ΓΚΟΝΤΑΡ ΜΟΥ

Τουναντίον! Μέχρι και ο Ζαν-Λικ Γκοντάρ είχε υποκύψει στη γοητεία της Spider, στη δεκαετία του ’60, με το μοντέλο του 1962 αλλά και τη Giulia 1600 του ’63, σε δύο από τις πλέον θρυλικές ταινίες της φιλμογραφίας του.

Le Mépris (1963)

Pierrot le Fou (1965)

FEDERICO ROMEO

Ο σκηνοθέτης που, μάλλον, αγάπησε περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο στον πλανήτη τα αυτοκίνητα της Alfa Romeo είχε δύο προφανείς λόγους για να το κάνει: ήταν Ιταλός και ο έρωτας της ζωής του λεγόταν… Τζουλιέτα! Η τετράτροχη Giulietta εμφανίστηκε σε κάμποσες από τις ταινίες του Φεντερίκο Φελίνι, ακριβώς όπως και η αγαπημένη πρωταγωνίστρια και σύζυγός του, Τζουλιέτα Μασίνα. Κανονική παρέλαση από μοντέλα Alfa των 50’s γίνεται στην αριστουργηματική «La Dolce Vita» του 1960.

Από τη 1900 Super του τμήματος που σκηνοθέτησε για το σπονδυλωτό «Boccaccio ’70» (1962), μέχρι την ιστορική 6C 2500 Turismo (μοντέλο του 1939) στο «Intervista» (1987), η Alfa Romeo συνόδευσε ιδανικά τη διαδρομή στον υπέροχο κόσμο των εικόνων του Φεντερίνο Φελίνι.

Boccaccio ’70 (1962)

8½ (1963)

Giulietta degli Spiriti (1965)

Intervista (1987)

Η ΙΤΑΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ

Φυσικά, η Alfa Romeo δεν κάνει τη φιγούρα της μονάχα στη φελινική φιλμογραφία. Στο σινεμά του Μικελάντζελο Αντονιόνι συναντάμε επίσης αρκετά από τα iconic μοντέλα της εταιρείας, από την κλασική περίοδο του σκηνοθέτη («Η Νύχτα», «Έκλειψη»)μέχρι και την «Ταυτότητα μιας Γυναίκας» (1982). Η Giulietta έχει την τιμητική της εδώ.

La Notte (1961)

L’Eclisse (1962)

Il Deserto Rosso (1964)

Identificazione di una Donna (1982)

Χωρίς να ανήκει στη μεγάλη «οικογένεια» των δημιουργών, ο Ντάριο Αρτζέντο έχει τους φανατικούς οπαδούς από την πλευρά του σινεμά τρόμου. Ως Ιταλός, έδειξε κι αυτός μια προτίμηση στην Alfa Romeo… GT 1300, Alfa 6, GTV και μια 159, αντίστοιχα, για τις σκηνές που ακολουθούν.

L’Uccello dalle Piume di Cristallo (1970)

Tenebre (1982)

La Terza Madre (2007)

ΕΛΑ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’60, η Alfa Romeo αποκτά και μικρότερα μοντέλα αυτοκινήτων πόλης, μεταξύ των οποίων και κάποια ειδικά σχεδιασμένα για την Αστυνομία και τους Carabinieri! Τα έμπιστα Giulia Super και 2600 Sprint GT έπαιξαν δυναμικότερα αυτό το ρόλο, με τα αυτοκίνητα να βγαίνουν σε σκούρες αποχρώσεις του μπλε και του πράσινου. Με την υπόκρουση της αστυνομικής σειρήνας, ακολουθούν μερικές Alfa Romeo Giulia Super / ΤΙ / 1300, 155, 156 και 159. Είναι αποφασισμένες να επιβάλουν την τάξη, μέχρι σήμερα!

The Italian Job (1969)

Le Clan des Siciliens (1969)

Milano Calibro 9 (1972)

Bloodline (1979)

Il Divo (2008)

Quantum of Solace (2008)

Angels & Demons (2009)

Ο ΜΙΣΤΕΡ ΡΙΠΛΕΪ ΣΕ… ΚΑΡΜΠΟΝ

Δύο ταινίες που βασίστηκαν στο ίδιο βιβλίο της Πατρίσια Χάισμιθ, μοιάζουν να αντιγράφουν κάποια στοιχεία τους, ακριβώς όπως έκανε και στην πλοκή των φιλμ ο Ρίπλεϊ, είτε του Αλέν Ντελόν (το 1960), είτε του Ματ Ντέιμον (το 1999). Παραδόξως, χρησιμοποιούνται τα ίδια μοντέλα της Alfa Romeo, η Giulietta Spider και η 1900 Super!

Plein Soleil (1960)

The Talented Mr. Ripley (1999)

Plein Soleil (1960)

The Talented Mr. Ripley (1999)

ΤΟ 6 ΤΟ ΚΑΛΟ

Ένα από τα πιο κλασικά αυτοκίνητα του παρελθόντος για την ιστορία της Alfa Romeo ήταν το πολυτελές μοντέλο 6C, που κυκλοφόρησε στο διάστημα 1925 – 1954, σε διαφορετικές εκδοχές, από αγωνιστικό ή sport μέχρι και σε πιο «απλή» version δρόμου για τις πόλεις. Μυστικό και μεγάλο ατού του συγκεκριμένου μοντέλου, ο εξακύλινδρος κινητήρας, χάρη στον οποίο βαπτίστηκε κιόλας. Αρκετά μοντέλα της 6C 2300 και της 6C 2500 πέρασαν από τη μεγάλη οθόνη, σχεδόν αποκλειστικά σε φιλμ περιόδου, αλλά και στα χρόνια παραγωγής του ίδιου του αυτοκινήτου.

Filumena Marturano (1951)

The Barefoot Contessa (1954)

Mr. Arkadin (1955)

Don Camillo Monsignore Ma Non Troppo (1961)

Matrimonio all’Italiana (1964)

Lucky Luciano (1973)

Malèna (2000)

Τι άλλο δεν έχεις δει σε τούτο το αφιέρωμα για να πειστείς για το πόσο σημαντική ήταν η επίδραση της Alfa Romeo ακόμη και στην pop κουλτούρα; Θέλεις να θυμηθούμε και τη Giulia 1600 Sprint του επεισοδιακού ζευγαριού των Όντρεϊ Χέπμπορν και Άλμπερτ Φίνεϊ από το «Two for the Road» (1967);

Την αγωνιστική Alfa Romeo T33/3 από το «Le Mans» (1971), με τον Στιβ ΜακΚουίν ως οδηγό του Grand Prix;

Το «κόκκινο αυτοκίνητο» (μια Alfa Romeo 156) που έκρυβε το μυστικό του «Trance» (2013) του Ντάνι Μπόιλ;

Τη Montreal του 1971 που μπορείς να σταμπάρεις στο super cult «Machete» (2010);

Ε, αν δεν ικανοποιήθηκες με όλα αυτά (σεβασμό στην έρευνα, έλεος κάπου!), ανέβα στην κορυφή της σελίδας και πάτα κι ένα play στο video (δεξιά) που περιλαμβάνει μερικές χαρακτηριστικές σκηνές, από τον «Πρωτάρη» μέχρι τις καταδιώξεις του Τζέιμς Μποντ. Και υποκλίσου στην ιταλική υπεροχή. Και στο σινεμά.