FreeCinema

Follow us

ΕΝΗΛΙΚΟΙ ΣΤΗΝ ΑΙΘΟΥΣΑ (2019)

(ADULTS IN THE ROOM)

  • ΕΙΔΟΣ: Πολιτικό Δράμα
  • ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Κώστας Γαβράς
  • ΚΑΣΤ: Χρήστος Λούλης, Αλέξανδρος Μπουρδούμης, Ούλριχ Τούκουρ, Βαλέρια Γκολίνο, Ντάαν Σούρμανς, Χρήστος Στέργιογλου, Δημήτρης Τάρλοου, Αλέξανδρος Λογοθέτης
  • ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 124'
  • ΔΙΑΝΟΜΗ: ODEON

Πριν από λίγα χρόνια, η αριστερή Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ ήρθε σε ρήξη με σχεδόν ολόκληρη την υπόλοιπη Ευρώπη για το ζήτημα του ελληνικού χρέους. Αυτή είναι μία καταγραφή της απόπειρας διαπραγματεύσεων, με αφηγητή / πρωταγωνιστή τον Γιάνη Βαρουφάκη.

Μεγάλη κουβέντα ανοίγει τούτο το φιλμ του Κώστα Γαβρά. Ενώ είναι χρήσιμο και απαραίτητο να υπάρχει, για να μην ξεχάσει κανείς τι συνέβη στην οικονομία και στις ζωές της πλειοψηφίας των Ελλήνων πολιτών αυτά τα χρόνια ή για να ενημερωθεί κι ένα international κοινό που ενδεχομένως να μην πήρε ποτέ χαμπάρι, το «Ενήλικοι στην Αίθουσα» είναι μία μετριότατη ταινία που ενώ αφηγείται κάτι τόσο σύγχρονο και πρόσφατο, καλλιτεχνικά δείχνει λες και ήρθε από άλλη δεκαετία. Με άλλα λόγια, είναι ένα έργο «γερασμένο» σαν αξία, γεγονός που δεν εξυπηρετεί όσο θα έπρεπε τη δύναμη του μηνύματος που κουβαλά.

Κατά έναν περίεργο τρόπο, το φιλμ λιγότερο αφορά ή πρέπει να απασχολήσει τους Έλληνες θεατές, καθώς το περιεχόμενό του όχι απλά είναι γνωστό, αλλά είναι και βιωμένο. Τώρα, ασχέτως πολιτικής τοποθέτησης, αν κάποιος θεωρεί ότι τα φιλμικά τεκταινόμενα δεν αντιπροσωπεύουν την πραγματικότητα επειδή η ταινία βασίστηκε στο βιβλίο του Γιάνη Βαρουφάκη, ή δεν ζούσε σε αυτή τη χώρα το διάστημα εκείνο ή είναι σκέτος βλαξ (το να έχει «παρωπίδες» είναι απλά χαριτωμένα αφελές ή ψευδές). Προφανέστατα, η πλειοψηφία της δράσης του έργου καταγράφεται ως ιστορικό γεγονός που δεν μπορεί να αμφισβητηθεί, έχει-δεν έχει ο Βαρουφάκης εκείνες τις περίφημες και «παράνομες» ηχογραφήσεις των συνεδριάσεων του Eurogroup.

Το «Ενήλικοι στην Αίθουσα», λοιπόν, εξαιτίας του συγγραφέα του βιβλίου στο οποίο βασίστηκε, αποκτά έναν βιογραφικό χαρακτήρα όσον αφορά το πρόσωπο του Γιάνη Βαρουφάκη, Υπουργού Οικονομικών το διάστημα εκείνο των διαπραγματεύσεων. Μερίδα του Τύπου ή… το κάθε ανώνυμο troll των ελληνικών social μπορεί, βέβαια, να ωρύεται για… «μονομερή ενέργεια», καθώς ο σκηνοθέτης του φιλμ ενστερνίζεται τις απόψεις του συγγραφέα και κεντρικού ήρωα Βαρουφάκη. Αρκεί ένα απόσπασμα από τις δηλώσεις του ίδιου του Γαβρά: «Ήταν ξεκάθαρο για μένα ότι προτεραιότητα της Commission και του Eurogroup ήταν να σώσουν τις γερμανικές και τις γαλλικές τράπεζες και όχι τους Έλληνες πολίτες, αντιθέτως να τους τιμωρήσουν για το χρέος επειδή έφεραν την Αριστερά στην εξουσία». Έτσι, καταλήγουμε στη διαπίστωση ότι το φιλμ είναι το αποτέλεσμα μίας συμπόρευσης εμπνευστή και δημιουργού. Fair enough ή… έχετε αρχίσει να πλακώνεστε στο ξύλο με κομματικές ταυτότητες σαν… ανήλικα παιδάκια;

Ο Γαβράς είναι ένας από τους υπαίτιους της ορολογίας «πολιτικό θρίλερ» στην παγκόσμια ιστορία του σινεμά. Από το 1969, όμως. Και υπηρετώντας μία (έτσι κι αλλιώς) πιο… παλιοκαιρίσια φόρμα αφήγησης. Στο σήμερα, όταν ο αμερικανικός κινηματογράφος (για παράδειγμα) μπορεί να διαχειρίζεται το θέμα της κατάρρευσης / χρεοκοπίας της τράπεζας Lehman Brothers (και του παγκόσμιου οικονομικού domino καταστροφής που προκάλεσε αυτή) με μία δυναμική φιλμικής γλώσσας που σπάει κόκαλα (όπως έκανε το «Μεγάλο Σορτάρισμα» το 2015), το «Ενήλικοι στην Αίθουσα» φαντάζει (αν όχι αποτυχημένο) αρκετά λίγο ώστε να δικαιολογήσει την ύπαρξή του ή και να τιμήσει δεόντως το θέμα του. Για τα δεδομένα μιας παραγωγής του 2019, τούτο το φιλμ πάσχει και στον (μονταζιακό) τομέα ενός έργου που είχε τα υλικά για να «παίξει» με συγκρούσεις παρασκηνίων οι οποίες θα δημιουργούσαν έως και σασπένς (παρά τη γνώση που έχουμε ως «καταναλωτές» ειδησεογραφικής επικαιρότητας του πρόσφατου παρελθόντος), πάσχει και στον τομέα της φωτογραφίας του Γιώργου Αρβανίτη, ο οποίος εδώ δεν έχει να διαχειριστεί… αγγελοπουλικά, «ποιητικά» τοπία αλλά (κυρίως) κεκλεισμένων των θυρών meetings που στην προκειμένη βγάζουν (σε μεγάλο βαθμό) ατονία και στείρα ματιά. Πιο λιανά: το έργο μοιάζει με… ελληνική ταινία της δεκαετίας του ’90, και σαν «γλώσσα» και σαν εικόνα. Πώς αλλιώς να το πω; Φτωχός συγγενής. Βέβαια, με το «φτωχός» ταυτιζόμαστε, οπότε… γιατί να γκρινιάζω;

Σε ένα πράγμα έχει ευτυχήσει το «Ενήλικοι στην Αίθουσα». Λέγεται… Χρήστος Λούλης. Το ξέραμε ότι είναι καλός ηθοποιός. Αλλά να παίρνει πάνω του το βάρος μίας ταινίας του Κώστα Γαβρά, σαν πρωταγωνιστής διεθνούς παραγωγής, με τις πλείστες όσες απαιτήσεις (ακόμη και γλωσσικά) και να βγαίνει αλώβητος, τον τιμά ιδιαίτερα. Ο Λούλης, επίσης, εκτός από ένα κάποιο (υποχρεωτικό) ποσοστό μίμησης, λειτουργεί και… κολακευτικά υπέρ του Βαρουφάκη στο έργο. Ποιος δεν θα ήθελε, δηλαδή, να τον υποδύεται ένας ηθοποιός σαφώς πιο γοητευτικός εμφανισιακά; Από την άλλη, το casting του Αλέξανδρου Μπουρδούμη ως Αλέξη Τσίπρα, ίσως και η σκηνοθετική καθοδήγηση του ηθοποιού ακόμη, αποτελούν ένα κανονικό Βατερλό (το οποίο μπορεί να σε υποψιάσει ότι έχει γίνει και επίτηδες, αφού βρισκόμαστε σε βαρουφακικά territories, έως και παρασκηνιακά των γυρισμάτων…). Ο Μπουρδούμης είναι τόσο ανεπαρκής ερμηνευτικά, που σε κάνει να αναρωτιέσαι αν πρόκειται περί κακού ηθοποιού ή ο σχεδιασμός του χαρακτήρα του ήταν τέτοιος ώστε να πλήττεται η εικόνα του Τσίπρα. Ο οποίος ήταν ο Πρωθυπουργός της χώρας. Και εδώ εμφανίζεται σαν ένα παιδαρέλι, ένας «κομπάρσος» των εξελίξεων που αλλάζει δύο εκφράσεις σε όλη την ταινία, του «χαζοχαρούμενου» ή του απορημένου (λέγε με και «βλέμμα της αγελάδας»)! Εάν για όλο αυτό ευθύνεται κυρίως ο Γαβράς, θα έλεγα ότι πρόκειται περί οριακής διακωμώδησης ή απέχθειας που εκφράζεται προς το πρόσωπο του Τσίπρα. Κατά τα άλλα, χωρίς να είναι ανάγκη να παρακολουθούμε ακριβείς «σωσίες» των αληθινών προσώπων, το υπόλοιπο casting είναι θαυμάσιο (αν και δεν υπάρχουν ουσιαστικοί ρόλοι ώστε να λάμψει κανείς λιγάκι παραπάνω).

Τώρα, δύο (μάλλον προσωπικές καλλιτεχνικά) αυθαιρεσίες του Γαβρά, έχουν τα πάνω τους και τα κάτω τους. Το γνωστό (από τα media) επεισόδιο της «επίθεσης» κατά του Βαρουφάκη στα Εξάρχεια, εδώ αποκτά μία αλληγορική σημασία συνειδησιακής αφύπνισης του ήρωα, με τους διαμαρτυρόμενους να μην συμμετέχουν σε κάποιας μορφής διαπληκτισμό ή διάλογο μαζί του, αλλά να του γυρίζουν επιδεικτικά την πλάτη, δίχως λέξη, σαν μία στάση απόλυτης απαξίωσης προς τον ίδιο αλλά και τις πολιτικές του επιλογές. Στον αντίποδα αυτής της σεκάνς, η κατάληξη του έργου αποτελεί ένα… ναυάγιο παραδοξότητας, που δεν μπορείς να αποφασίσεις πραγματικά αν ήταν μία ωραία ιδέα που χάθηκε στην εκτέλεση ή ένα αστείο λάθος εξαρχής. Θα ακουστούν πολλά για τον… χορό των αρχηγών των κρατών – μελών της «Ευρωπαϊκής Ένωσης» (τείνω να χρησιμοποιώ εισαγωγικά για να ειρωνευτώ τους διόλου ενωτικούς χειρισμούς της τελευταίας) με τον Αλέξη Τσίπρα. Προσωπικά, έβαλα τα γέλια. Είναι τόσο γραφικά σχηματική η απεικόνιση μίας Ευρώπης η οποία «χορεύει» (στο ταψί όπως συνηθίζουμε να λέμε) τον Έλληνα Πρωθυπουργό, που μου έφερε στον νου μέχρι και σκηνή δαλιανιδικού μιούζικαλ! Ο Τσίπρας αντί Νόρας Βαλσάμη στη χορογραφία του «Άνοιξε Πέτρα», όχι, δεν ήταν ό,τι καλύτερο για φινάλε ταινίας… ενηλίκων!

ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΜΕΝΑ;

Μία από τις πιο πολυσυζητημένες ταινίες της φετινής σεζόν… όχι για κινηματογραφικούς λόγους (ατυχώς). Εκεί πάσχει και χάνει, στην τελική (διάβολε, πώς γίνεται ένα έργο να μην δείχνει καθόλου σύγχρονο και να παρουσιάζει… το 2015;). Αλλά για το παγκόσμιο κοινό έχει νόημα να υπάρχει και σε φιλμ αυτή η οικονομική οδύσσεια του ελληνικού λαού που… συνεχίζεται ακόμη. Σε πλαίσιο εσωτερικής κατανάλωσης, το έργο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και πολιτική / διαφημιστική προώθηση της προσωπικότητας του Γιάνη Βαρουφάκη, ο οποίος εδώ παρουσιάζεται ως ο κυρίαρχος του παιχνιδιού (με την παραίτηση στο τσεπάκι…). Εάν το φιλμ έβγαινε πριν από τις τελευταίες βουλευτικές εκλογές, θα βλέπαμε τι θα «έπιανε» παραπάνω και σε ποσοστό ψήφων! Καλλιτεχνικά, απέχει από το λαμπερό παρελθόν της φιλμογραφίας του Γαβρά. Άξιζε καλύτερης κινηματογραφικής μοίρας η Ιστορία μας, δηλαδή. Οι υπόλοιποι, ας συνεχίσετε να πλακώνεστε στο διαδίκτυο για το πόσο μας κόστισε ο Βαρουφάκης, πόσο γουστάρουμε (ή όχι) το ευρώ και την Ευρωζώνη, και όλα αυτά τα μάλλον πιο αστεία (και καταστροφικά) πράγματα που πρέπει να υπακούμε από την «πατρίδα» μας σαν τιμωρημένα… παιδάκια.


MORE REVIEWS

ΓΚΟΤΖΙΛΑ x ΚΟΝΓΚ: Η ΝΕΑ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ

Ένα μυστηριώδες σήμα (κινδύνου;) έρχεται από τα βάθη της Κοίλης Γης και καλεί την ερευνητική ομάδα που προστατεύει τον Κονγκ στη Νήσο του Κρανίου να βρεθεί στα έγκατα αχαρτογράφητων περιοχών, ελπίζοντας να μην αναμειχθεί και ο Γκοτζίλα, προκαλώντας νέες επικές μάχες.

ΑΔΕΣΠΟΤΑ ΚΟΡΜΙΑ

Ποια είναι τα όρια των δικαιωμάτων μας επάνω στο ίδιο μας το σώμα, σε συνάρτηση με τις ανά την Ευρώπη υπάρχουσες νομοθετικές ρυθμίσεις που ορίζουν το πόσο αυτό μας ανήκει; Ένα έργο τεκμηρίωσης που επιχειρεί να θίξει και να απαντήσει σε πολλά νομικά και ηθικά διλλήματα… ζωής και θανάτου.

ΤΟ ΑΓΟΡΙ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

Μπολόνια, 1858. Εξάχρονο αγόρι οικογένειας Εβραίων τίθεται αναγκαστικά υπό την επιμέλεια του Πάπα, προκειμένου να μεγαλώσει σύμφωνα με τις αρχές της Καθολικής Εκκλησίας. Οι γονείς του θα κάνουν τα πάντα για να το πάρουν πίσω, όμως, η κόντρα με την παπική Ρώμη δεν είναι απλή υπόθεση.

Η ΧΙΜΑΙΡΑ

Φυλακόβιος αρχαιοκάπηλος επιστρέφει στον τόπο του εγκλήματος, όπου ξαναβρίσκοντας την παλιοπαρέα των συναδέλφων του, ξηγιέται… παλιά του τέχνη κόσκινο. Ή μήπως κυνηγάει χίμαιρες;

ΚΟΥΚΛΕΣ ΤΗΣ ΔΡΕΣΔΗΣ

Νεαρή δημοσιογράφος ερωτεύεται αιρετικής στάσης ζωγράφο και performance artist. Όταν η δεύτερη πεθαίνει, η πρώτη αγωνίζεται να νικήσει την ελληνική γραφειοκρατία, ζητώντας να παραλάβει τη σορό της αγαπημένης της συντρόφου.