του Δημήτρη Δημητρακόπουλου

Οι «πριγκίπισσες» δεν είναι καινούργια ιστορία για το studio της Disney. Ολόκληρη η καριέρα τού τμήματος animation της εταιρείας, από την πρώτη του κιόλας ταινία (την ιστορική «Χιονάτη και οι 7 Νάνοι»), βασίστηκε στον εκμοντερνισμό (ανάλογα με την εποχή) ή απλά το πείραγμα κλασικών παραμυθιών, στα οποία νεαρά κορίτσια μπλέκουν σε μπελάδες αλλά πάντα καταλήγουν ευτυχισμένες στην αγκαλιά κάποιου πριγκιπόπουλου, που τελικά τις σώζει από όλα τους τα προβλήματα.

Έτσι, λοιπόν, πίσω από την ανεξαρτησία τής πρώτης όψης, οι πριγκίπισσες της Disney πάντα αντιμετωπίζονταν συγκρατημένα, καθώς πάντα εμφανιζόταν εκείνη η φωνή που υποστήριζε πως τελικά ο δυναμισμός τους παρουσιαζόταν απλά ως η αιτία των περιπετειών τους και πως η «γαλήνη τής πριγκιπικής αγκαλιάς» ήταν εκείνη που έδινε το τέλος στο παραμύθι τους, βάζοντάς τες στη θέση που τους άρμοζε, στο παλάτι μεν, εντός των θυρών δε.

Είναι, λοιπόν, εξαιρετικά ευχάριστο που το «Ψυχρά κι Ανάποδα» αποτελεί ένα τεράστιο βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση της – ουσιαστικά – δυναμικής ηρωίδας, η οποία δεν περιμένει καμία σωτηρία από τρίτους. Ή μάλλον καλύτερα, των δύο δυναμικών ηρωίδων, που αποτελούν το κεντρικό πρωταγωνιστικό δίδυμο σε μία ταινία η οποία βλέπει την έμπνευσή της να γεννιέται κάπου μακριά και πολύ (πάρα πολύ) ελεύθερα από τη «Βασίλισσα του Χιονιού» του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν. Δύο Disney πριγκίπισσες σε μία ταινία; Και πού χωράει το πριγκιπόπουλο, δηλαδή;

Μα, ακριβώς εκεί έγκειται η πραγματική φρεσκάδα τής ταινίας. Το «Ψυχρά κι Ανάποδα» ουσιαστικά παίρνει όλα τα κλισέ που έχει μάθει να περιμένει το κοινό από τις ταινίες της Disney και τα γυρνάει… ανάποδα (για να δανειστούμε και την ορολογία τού ελληνικού τίτλου) για να παρουσιάσει αντʼ αυτών μία ιστορία που βασίζεται κυρίως στην αδελφική αγάπη και όχι στον μαγικό έρωτα του παραμυθιού! Και είναι και αυθεντικά αστείο, όπως είχε υποσχεθεί ήδη από το πρώτο teaser!

Φυσικά και θα βρεις το τραγούδι όπου ο ήρωας λαχταρά να βγει στον έξω κόσμο (ακόμη ένα στη μακριά κληρονομιά τού «Part of Your World» της «Μικρής Γοργόνας», του «Out There» της «Παναγίας των Παρισίων», ακόμα και του «When Will my Life Begin» του «Μαλλιά Kουβάρια») και πολλά ακόμα μουσικοχορευτικά ιντερλούδια, φυσικά θα βρεις και το τετράποδο που συντροφεύει την παρέα ως υπερμέγεθες σκυλί και λειτουργεί ως παράγοντας γέλιου και σαφώς θα συναντήσεις έναν πρίγκιπα να πολιορκεί τουλάχιστον μία από τις δεσποινίδες τού πρώτου ρόλου. Και μία μάγισσα, ποτέ μην ξεχνάς τη μάγισσα.

Σε όλα τα παραπάνω, όμως, υπάρχει ένα «αλλά». Το «Τα Όνειρά μου Ζωντάνεψαν» δεν είναι απλά ένα ακόμη τραγούδι ευσεβούς πόθου για την ελευθερία αλλά μοιράζεται εξίσου ανάμεσα στην Έλσα και την Άννα, με την πρώτη να επιθυμεί απλά να παραμείνει στην ησυχία της! Επιπλέον, ο τετράποδος συνοδός «μιλάει» μόνο μέσα από ένα πολύ ενδιαφέρον τέχνασμα κόντρα σε προηγούμενους αντίστοιχους ρόλους. Επίσης, ήδη από την εμφάνιση του πρίγκιπα ξεκινούν οι αμφιβολίες όσον αφορά την φύση τής «πραγματικής αγάπης» και το πώς εκείνη δημιουργείται. Ακόμα καλύτερα, η ίδια η έννοια της «πραγματικής αγάπης» φαίνεται να λαμβάνει μια πολύ συγκινητική παράμετρο στο τέλος της ταινίας, που ξεφεύγει ξεκάθαρα από όλα τα στενά περιθώρια του παραμυθιού, τα οποία – σαφώς – έχει καλλιεργήσει η ίδια η Disney. Και το κυριότερο, καμία από τις δύο «πριγκίπισσες» δεν καταλήγει παντρεμένη!

Αλλά το πιο ενδιαφέρον από όλα είναι το γεγονός ότι στο φιλμ δεν υπάρχει ξεκάθαρος ρόλο κακού! Δεν υπάρχει επίσης ρομάντζο που οδηγεί τις εξελίξεις (υπάρχει ακόμα και σχετικό ειρωνικό τραγούδι στο φιλμ)! Ακόμα και η μεγάλη μπαλάντα της ταινίας δεν αφορά καν τον έρωτα ή μια «μαγική» στιγμή μεταξύ ενός ζευγαριού (όπως πρόσταζε η παράδοση), παρά την συνειδητοποίηση της εσωτερικής δύναμης ενός ανθρώπου! Ακόμα κι αν όλα αυτά γίνονται όσο οι πρωταγωνίστριες είναι απόλυτα φιλικές στο παιδικό μάτι, είναι εντυπωσιακό πόσο διαφορετικό είναι το υπόβαθρο της ιστορίας, χωρίς ποτέ να καταφεύγει στο πλαίσιο της παρωδίας (όπως έκανε το «Shrek», λόγου χάρη).

Αυτό δε σημαίνει ότι τα πάντα είναι ιδανικά στην ταινία. Καναδυό τραγούδια θα μπορούσαν να λείπουν από την τελική εκδοχή του φιλμ, όπως και μερικοί χαρακτήρες που εμφανίζονται μόνο για να δώσουν το κλειδί για το επόμενο στάδιο της ιστορίας (τα ξωτικά κυρίως, γιατί ο Όλαφ παραμένει το απαραίτητο «παιδικό» δόλωμα). Επίσης, η εικόνα τής ταινίας μοιάζει υπερβολικά με το πρόσφατο «Μαλλιά Κουβάρια», όπως και οι φυσιογνωμίες των δύο ηρωίδων είναι όμοιες με όλα τα πρόσωπα των τελευταίων θηλυκών χαρακτήρων της Disney / Pixar περιόδου. Ευτυχώς, η δουλειά που έχει γίνει με το χιόνι και τις διάφορες υφές του είναι ικανή να ξεπεράσει όλες τις ενστάσεις που προκύπτουν στους παραπάνω τομείς.

Το κυριότερο, όμως, είναι ότι στο φιλμ τόσο το παιδί όσο κι ο ενήλικος συνοδός θα μπορέσουν να νιώσουν τη λεγόμενη «μαγεία», που αναπτύχθηκε στις αρχές τής δεκαετίας τού 1990 με τις απανωτές επιτυχημένες ταινίες κινουμένων σχεδίων τής Disney, που πλέον δε θεωρούνταν απλά παιδική υπόθεση. Αν η «Μικρή Γοργόνα» ήταν η αφετηρία τής λεγόμενης «δεύτερης αναγέννησης» και το φιλμ που έθεσε όλους τους νέους κανόνες για το μέλλον των project της εταιρείας (οι οποίοι, μάλιστα, κατέληξαν να θεωρούνται κλισέ μερικά χρόνια μετά) και το «Μαλλιά Κουβάρια» η ταινία που επανέφερε στο προσκήνιο την ίδια θεματική, τότε το «Ψυχρά κι Ανάποδα» είναι η «Πεντάμορφη και το Τέρας» τής νέας περιόδου, τόσο από άποψη περιεχομένου (ειδικά προς το τέλος, οι γνώστες θα δουν τους παραλληλισμούς) όσο και ποιότητας!