της Βαρβάρας Κοντονή

Μία ακόμη συνεργασία για τον σκηνοθέτη Χανς Πέτερ Μόλαντ και τον διάσημο Σουηδό ηθοποιό, μετά το «Με Σειρά Εξαφάνισης» (το οποίο είχαμε δει και στις δικές μας αίθουσες, το 2015), που όμως διαφοροποιείται εδώ σε στυλ και ύφος, με αφετηρία το πασίγνωστο μυθιστόρημα του Περ Πέτερσον, ένα ψυχολογικό δράμα για τους αναπόδραστους οικογενειακούς δεσμούς και τις πατρικές αναμνήσεις που χτίζουν χαρακτήρα. Μακριά από το κατάμαυρο χιούμορ των προηγούμενων δουλειών του, ο Μόλαντ μεταφέρει στο κινηματογραφικό πανί με χάρη και πίστη το αρχικό υλικό, ένα οικογενειακό δράμα γενεών γενικότερα και εσωτερικού «ταξιδιού» ειδικότερα, μια προσαρμογή που κρατιέται στο ύψος των συγκινητικών της περιστάσεων κυρίως χάρη στη στιβαρή ερμηνεία του Στέλαν Σκάρσγκαρντ, ο οποίος «σηκώνει» με χαρακτηριστική άνεση στην πλάτη του το βάρος τού λιγομίλητου χαρακτήρα του, αποδεικνύοντας για ακόμη μια φορά τον λόγο για τον οποίο θεωρείται ένας από τους κορυφαίους της γενιάς του.

Έτος 1999. Ο Τροντ (Σκάρσγκαρντ) αποφασίζει να περάσει την Πρωτοχρονιά μόνος του, επισκεπτόμενος τη νορβηγική ενδοχώρα, κάνοντας όσο πιο απομονωμένα γίνεται τις γιορτές στη μικρή ξύλινη καλύβα του. Εκεί θα συναντήσει έναν άνδρα που θα του ξυπνήσει μνήμες από το μακρινό παρελθόν, συγκεκριμένα από το καλοκαίρι του 1948, μία από τις πιο κομβικές περιόδους της ζωής του, τότε που τα πρώτα σκιρτήματα του έρωτα προσωποποιήθηκαν στη γυναίκα που είχε κλέψει το μυαλό και την καρδιά τού πατέρα του. Μεσήλικας πια ο Τροντ, θα επαναφέρει στον νου τα γεγονότα εκείνης της περιόδου, σε μια απόπειρα να ξορκίσει τους δικούς του, προσωπικούς δαίμονες που τον στοιχειώνουν ακόμα, τρία χρόνια μετά τον τραγικό χαμό της συζύγου του.

Το προσωποκεντρικό δράμα του Πέτερσον γίνεται εδώ κινητήριος μοχλός για τον Μόλαντ, ο οποίος στηρίζει την ταινία του στα διαρκή flashback τού ήρωά του, καταφέρνοντας εντούτοις να κρατήσει μια αφηγηματική γραμμή παρελθόντος / παρόντος που δεν ξενίζει, ούτε και κουράζει, κυρίως χάρη στην αισθητή διαφοροποίηση των εποχών, αλλά και τη μεγάλη διάρκεια των περισσότερων σκηνών. Ο «Κλέφτης Αλόγων» είναι ουσιαστικά ένα βραδυφλεγές φιλμ που εξετάζει τη θεματική των λεπτών, οικογενειακών ισορροπιών και κυρίως τη σχέση πατέρα – γιου, εισάγοντας το επιπλέον ενδιαφέρον twist του ανδρικού «ανταγωνισμού» απέναντι στη μοιραία γυναικεία παρουσία, που όμως δεν λειτουργεί ως αφορμή για ρήξη των σχέσεων (σαφώς), αλλά κυρίως ως αφετηρία για μια coming of age ταινία, ένα ρεαλιστικό πορτρέτο του πώς είναι να μεγαλώνεις στην ταραγμένη δεκαετία του ’40 στο πλευρό ενός σκληραγωγημένου πατέρα. Η απουσία από την εικόνα της υπόλοιπης οικογένειας (των πολύ υπαρκτών κατά τα άλλα μητέρας και κόρης) διόλου τυχαία είναι κάτι σαν επιλογή, δεδομένου ότι υπογραμμίζει ακόμη περισσότερο την ανάγκη διερεύνησης της σχέσης των δύο ανδρών, πατέρα και γιου, με την επανεμφάνισή τους στο πλάνο να γίνεται τελικά μόνο όταν η σχέση αυτή έχει βρει, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, τον δικό της δρόμο.

Κινηματογραφικά, η ταινία του Πέτερσον χαρακτηρίζεται από μια διάθεση ποιητικού ρεαλισμού, με τη φωτογραφία των Τόμας Χάρντμαγερ και Ράσμους Βίνταμπεκ ν’ ακολουθεί «σινεφιλικά» μονοπάτια, ευτυχώς πολύ πιο υποφερτά από τις αντίστοιχες παντιέρες του Τέρενς Μάλικ (για παράδειγμα), ο οποίος αναμένεται να έρθει στο μυαλό αρκετών θεατών δεδομένων των καδραρισμάτων και του φυσιολατρικού βλέμματος στο τοπίο. Από άποψης ερμηνειών, ο Σκάρσγκαρντ ξεχωρίζει πανεύκολα σε έναν χαλαρό, ενδεχομένως και πιο υποτονικό ρόλο από εκείνους στους οποίους μας έχει συνηθίσει, παρόλα αυτά δεν χρειάζεται να κάνει και πολλά για να σε πείσει πως έχει τον έλεγχο της κατάστασης, ακόμα δηλαδή και με την ελάχιστη πρόζα που του αναλογεί εδώ. Συνολικά, ο «Κλέφτης Αλόγων» είναι ένα οπτικά όμορφο φιλμ, που αγγίζει γνώριμες θεματικές χωρίς να εκπλήσσει ιδιαίτερα.