της Κατερίνας Ανδρεάκου

Η συνταγή είναι πια τόσο επιτυχημένη που το τρίο των πρωταγωνιστών και του σκηνοθέτη Μάικλ Γουίντερμποτομ δεν θα μπορούσε εύκολα να αρνηθεί άλλη μια συνέχεια στα στυλ «τουριστικού οδηγού» ταξίδια του. Έτσι, μετά το πρώτο «The Trip» (2010), το οποίο προβλήθηκε αποκλειστικά σε μορφή mini σειράς, και το «Ταξίδι στην Ιταλία» (2014), που ξεκίνησε κι εκείνο ως mini σειρά αλλά κυκλοφόρησε και ως ταινία παγκοσμίως, φέτος έρχεται η ώρα της Ισπανίας για το κωμικό δίδυμο Κούγκαν & Μπράιντον. Και αυτή η ταινία ξεκίνησε να παίζεται σε μορφή τηλεοπτικών επεισοδίων (συνολικής διάρκειας σχεδόν τριών ωρών) από το Sky Atlantic και, πλέον, αποκτά την κινηματογραφική της version, στη μισή διάρκεια.

Ακολουθώντας το γνώριμο μοτίβο, όπου πρωταγωνιστές είναι οι αληθινοί Στιβ Κούγκαν και Ρομπ Μπράιντον αλλά σε μια ημι-μυθοπλαστική εκδοχή των εαυτών τους, με τους υπόλοιπους χαρακτήρες να ερμηνεύονται από ηθοποιούς, η σειρά / ταινία βρίσκει τους δυο καλλιτέχνες μετά από μια φάση αλλαγών στη ζωή τους: ο Ρομπ αποκτά και δεύτερο (μυθοπλαστικό) παιδί αλλά βρίσκει και μια σχετική διεθνή επιτυχία με την εμφάνισή του στο κινηματογραφικό blockbuster «Ο Κυνηγός: Η Μάχη του Χειμώνα», ενώ ο Κούγκαν απολαμβάνει ακόμα τη διπλή του υποψηφιότητα για Όσκαρ (ως παραγωγός και σεναριογράφος) με το «Philomena». Η κοινή, μεγάλη αλλαγή, όμως, είναι άλλη: και οι δυο έχουν πια πατήσει τα 50 χρόνια (51 την εποχή των γυρισμάτων, για την ακρίβεια). Έτσι, το ταξίδι τους στην Ισπανία, με λογοτεχνικούς οδηγούς τον «Δον Κιχώτη» του Θερβάντες (ο οποίος ήταν επίσης στα 50 του όταν έγραψε το μυθιστόρημα) και το «Εκείνο το Καλοκαιριάτικο Πρωινό που Έφυγα Πεζός από το Σπίτι» του Λόρι Λι, αποκτά ακόμα πιο δυνατές, γλυκόπικρες, μελαγχολικές νότες από το προηγούμενό τους, καθώς η κρίση της μέσης ηλικίας έχει ήδη περάσει και διαφαίνονται ψήγματα αυτής της «σιωπηρής απελπισίας» (που λένε και οι Pink Floyd) για τη νεότητα που αποχαιρετούν ανεπιστρεπτί. Για άλλη μια φορά, αυτή η μελαγχολική διάθεση είναι πιο εμφανής στον πιο εσωστρεφή αλλά και πιο ματαιόδοξο Κούγκαν, ενώ η σχεδόν μόνιμη αισιοδοξία και ο διαρκής παλιμπαιδισμός τού Μπράιντον έρχονται να σώσουν κωμικά (και πάλι) την ατμόσφαιρα.

O Γουίντερμποτομ δίνει την επιτυχημένη ψευδαίσθηση πως τους σκηνοθετεί σχεδόν από μακριά, αφήνοντάς τους να αυτοσχεδιάζουν ακατάπαυστα, ακόμα και μέσα στις ακαθόριστες σεναριακές γραμμές που διαχωρίζουν τους αληθινούς χαρακτήρες από το μυθοπλαστικό alter ego τους. Ο υποβόσκων ανταγωνισμός τους είναι ξανά το θεμελιώδες στοιχείο που προκαλεί τις καλύτερες χιουμοριστικές στιγμές, καθώς – ακόμη και στα πιο μελαγχολικά του – ο Κούγκαν δε μπορεί να αντισταθεί στις προκλήσεις του Μπράιντον για ένα τραγουδιστικό ντουέτο μέσα στο αυτοκίνητο ή στις – θρυλικές τους, πια – μονομαχίες μιμήσεων, που συνήθως λαμβάνουν χώρα κατά τη διάρκεια των γευμάτων τους στα καλύτερα εστιατόρια της εκάστοτε περιοχής που επισκέπτονται. Η αγαπημένη μίμηση του Μπράιντον, αυτή του Αλ Πατσίνο, βρίσκεται αναπόφευκτα και εδώ, όπως και η κοινή τους, του Μικ Τζάγκερ (που ο Κούγκαν μιμείται με απαγγελία… «Άμλετ»!), ενώ πρώτη (και ξεκαρδιστική) μιμητική «εμφάνιση» κάνει η Κέιτ Μπους!

Όπως και στα προηγούμενα «Ταξίδια», έτσι κι εδώ ο Κούγκαν βρίσκεται πιο συχνά από τον συνταξιδιώτη του να είναι ο στόχος αστείων, αναλαμβάνοντας και τον «μανδύα» τού ονειροπόλου Δον Κιχώτη, ενώ ο Μπράιντον παραμένει το ακούραστο sidekick, ο Σάντσο Πάντσα τού ταξιδιού, ο κωμικός, πολυλογάς σύντροφος του «σοβαρότερου» ήρωα (ενδεικτικό «inside joke» για τους γνώστες της καριέρας τού Κούγκαν είναι πως το βασικό τραγούδι που διαπερνά την ταινία είναι το «Windmills of Your Mind», το ίδιο που ακουγόταν στην κλασική σκηνή – κλαυσίγελω της κωμικής σειράς μέσω της οποίας έγινε αρχικά γνωστός, το «I’m Alan Partridge», όπου ο ψωνισμένος χαρακτήρας του παρακολουθεί χιλιάδες αντίτυπα της βιογραφίας του να γίνονται πολτός). Και για τους δυο, όμως, το ταξίδι παραμένει μια ευκαιρία σύντομης απόδρασης από τα προβλήματα της καριέρας ή / και των οικογενειών τους, τα οποία δεν συζητούν ποτέ σε βάθος ή για παραπάνω από δυο ατάκες μεταξύ τους. Εκεί ίσως εντοπίζεται το μεγαλύτερο κομμάτι της επιτυχίας αυτού του απρόσμενου franchise: ο καθένας τους αντιμετωπίζει τα βαθύτερα προβλήματά του στην ησυχία και την απομόνωση του δωματίου του. Οι δυο ήρωες δεν προσπαθούν να αλληλο-ψυχαναλυθούν, ούτε έχουν μακρόσυρτους διαλόγους για τα προβλήματα που τους απασχολούν. Ταυτόχρονα, όμως, καθένας καταλαβαίνει τον εσωτερικό προβληματισμό του συνταξιδιώτη του, και οι μιμήσεις, ακόμη και τα προσωπικά πειράγματα, λειτουργούν καλύτερα (και για τους ίδιους και για τον θεατή), καθώς καταφέρνουν να βγάζουν πάντα την πιο θετική πλευρά τους, σε αντίθεση με τις βραδινές σκηνές που εκφράζουν αυτή την περίφημη και διαχρονική εικόνα της μοναξιάς και της μελαγχολίας του καλλιτέχνη – γελωτοποιού.

Γνώριμοι χαρακτήρες επιστρέφουν, γνώριμες μιμήσεις επαναλαμβάνονται την ώρα του φαγητού, οι υπέροχες εξοχές της Βρετανίας και της Ιταλίας αντικαθίστανται εδώ από εκείνες της Ισπανίας και, ναι, ούτε ο σκηνοθέτης ούτε και αυτοί οι δυο ήρωες έχουν κάτι το αληθινά καινούργιο να μας πουν. Κι όμως, αυτή η τρίτη τους έξοδος είναι όσο καλοδεχούμενη και απολαυστική όσο και η πρώτη, για τους ήδη θαυμαστές αλλά και για το κοινό που θα θελήσει να τους ακολουθήσει για πρώτη φορά. Σαν το παλιό, καλό κρασί ή σαν ένα υπέροχο εστιατόριο που θέλεις να επισκεφθείς ξανά, επιλέγοντας γνώριμα πιάτα που ξέρεις πως θα είναι γευστικά, αλλά και καινούργια που είσαι σίγουρος πως θα αγαπήσεις.