του Ηλία Φραγκούλη

Ανίκανος να σηκώσει τα βάρη της παραγωγής των ταινιών του και με την απειλή του ομιλούντος κινηματογράφου να στενεύει τα περιθώρια για κάθε είδους δημιουργική ελευθερία, ο Μπάστερ Κίτον μεταπήδησε στην MGM, για να καταλάβει πως το «παιχνίδι» που έπαιζε ελεύθερος έως τότε θα χανόταν μπροστά στο οργανωμένο σύστημα λειτουργίας ενός studio, το οποίο αδυνατούσε να κατανοήσει την ανάγκη του αυτοσχεδιασμού ή τη φόρμα του slapstick μέσω των επικίνδυνων stunts, σήμα κατατεθέν του κωμικού.

Ο ίδιος ο Κίτον ποτέ δεν έκρυψε την απογοήτευσή του για τους περιορισμούς που του επέβαλλε η MGM, ειδικά σε σχέση με την ιστορία και τη ρομαντική της εξέλιξη, έστω κι αν το κομμάτι αυτό κρύβει όμορφες στιγμές υποκριτικής ή ερωτισμού (η σκηνή του πλήθους, όπου ο Κίτον σπρώχνεται πίσω από τη συμπρωταγωνίστριά του και μοιάζει σα να επιχειρεί να της κλέψει ένα φιλί).

Το καλύτερο που μένει για να θαυμάσεις στον «Κινηματογραφιστή», πια, είναι τα κωμικά gags, από το πάνω κάτω στις σκάλες περιμένοντας το τηλεφώνημα της αγαπημένης του, ολόκληρη την επίσκεψη στην πισίνα, την οχλαγωγία – χωρισμό στο δίπατο λεωφορείο, το σπάσιμο του κουμπαρά και κάμποσες ακόμη σκηνές που βγάζουν προφανές γέλιο, χωρίς να πρωτοτυπούν ή να προτείνουν κάτι καινοτόμο. Παραδόξως, το τελευταίο στοιχείο υπάρχει στη σεκάνς της προβολής του «σκάρτου» υλικού που έχει τραβήξει ο κεντρικός ήρωας, μια συρραφή από διπλοτυπίες και καλειδοσκοπικά πλάνα που, από τη μια, σατιρίζουν το μοντερνισμό (διόλου συμπτωματικά, παρακολουθούμε παραγωγή της MGM, του studio που διαμέλισε το «Greed» του Στροχάιμ), από την άλλη, όμως, προφητεύουν έως και τον ερχομό της κάμερας του Βερτόφ…