της Βαρβάρας Κοντονή

Όσο και να προσπαθήσεις να δώσεις μια στοιχειώδη εικόνα αναφορικά με το τι πραγματεύεται το καινούργιο φιλμ του Κουαν’άν Γουάνγκ, είναι σίγουρο ότι θα αποτύχεις, μιας και «Το Αυγό» ανήκει σε εκείνες τις περιπτώσεις ταινιών που βιώνονται διαφορετικά από τον εκάστοτε θεατή, με τα (όποια) συμπεράσματα να προκύπτουν από μία εντελώς προσωπική θέαση του «φεστιβαλικά» καμωμένου κόσμου του Κινέζου δημιουργού. Χρησιμοποιώντας μια καθαρά σχηματική, αφηγηματική γραμμή μόνο για να προσδιορίσει χρονικά τα τεκταινόμενα, ο Γουάνγκ ενδιαφέρεται πρωτίστως για τη σκηνοθετική (και αισθητική) αίσθηση, αφήνοντας κατά μέρος το σενάριο και αφιερώνοντας τον κινηματογραφικό του χρόνο στην καταγραφή του τοπίου, τα ήθη, τα έθιμα και τις παραδόσεις του τόπου, παραδίδοντας ουσιαστικά μια μυθοπλασία ντοκιμαντερίστικης οπτικής, η οποία απευθύνεται αυστηρά σε γνώστες και λάτρεις του αντικειμένου.

Ένα jeep διασχίζει την έρημο λίγο πριν από το ξημέρωμα. Ξαφνικά, τα φώτα τού αυτοκινήτου πέφτουν πάνω σ’ ένα νεαρό γυναικείο κορμί που βρίσκεται πεταμένο, γυμνό στη μέση του πουθενά. Η κινητοποίηση της αστυνομίας είναι όσο άμεση επιτρέπουν οι τεράστιες αποστάσεις της μογγολικής υπαίθρου, πράγμα που σημαίνει πως ένας νεαρός αστυνομικός αναλαμβάνει το καθήκον να προστατέψει το πτώμα από τους λύκους της περιοχής, μέχρι ο αρχηγός του να φτάσει στη σκηνή του εγκλήματος. Την ίδια μέρα, μία δυναμική κτηνοτρόφος θα βρεθεί στο πλευρό του νεαρού αστυνομικού, παρέχοντάς του ζεστό φαγητό και αλκοόλ για να «βγάλει» την παγωμένη νύχτα.

Υποθέτω πως είτε ο Γουάνγκ άφηνε… εκτός ταινίας τους ήρωές του είτε όχι, το αποτέλεσμα θα ήταν πάνω-κάτω το ίδιο. Ένα φιλμ, δηλαδή, που χρήζει παρακολούθησης για τη νατουραλιστική φαντασμαγορία τού μογγολικού τοπίου, εγκλωβισμένου υπέροχα (αν και, τολμώ να πω, όχι και τόσο μοναδικά) από τον φακό του Αϊμερίκ Πιλάρσκι. «Το Αυγό» δεν είναι μια ταινία για όλους, όχι γιατί είναι δύσκολη στην κατανόηση ή γιατί απαιτεί… διδακτορικό στην ιστορία του σινεμά, αλλά γιατί είναι υπερβολικά… απλή. Τόσο απλή που θα πρέπει να κοιτάξεις πέρα από τις προφανείς κινηματογραφικές συμβάσεις για να βρεις τους λόγους που θα σε κρατήσουν κολλημένο στην οθόνη καθ’ όλη τη μικρή της (ευτυχώς) διάρκεια. Ένας από αυτούς, πάντως, είναι και η ταιριαστή σκηνοθεσία που άλλοτε καταγράφει με στατικά πλάνα το αιώνιο μεγαλείο της φύσης και άλλοτε την κινητικότητα της ανθρώπινης ζωής, με σκηνές βγαλμένες απευθείας από την καθημερινή δράση και τον αδιάκοπο αγώνα των ντόπιων για επιβίωση, όπως χαρακτηριστικά συμβαίνει με τον on camera σφαγιασμό ενός προβάτου αλλά και τη γέννηση ενός μοσχαριού, που εδώ λειτουργούν ως υπενθυμίσεις ενός επαναλαμβανόμενου μοτίβου του φιλμ, αυτού της αναπόφευκτης και μοιραίας κυκλικότητας της ζωής.

Σε αυτήν ακριβώς την επαναληπτικότητα βασίζεται και ο τίτλος της ταινίας που αποκτά διπλή υπόσταση, τόσο από τις αναφορές περί δεινοσαύρων (σύμφωνα με έναν από τους ήρωες το πρώτο αυγό δεινοσαύρου βρέθηκε στη Μογγολία) όσο και από τα επακόλουθα αποτελέσματα της συνεύρεσης της κτηνοτρόφου με τον αστυνομικό. Με τη δολοφονία της νεαρής γυναίκας να χρησιμοποιείται απλά ως πρόφαση για την ανάδειξη των υπολοίπων χαρακτήρων, ο Γουάνγκ ανατρέπει τις προσδοκίες περί ενός εν δυνάμει crime φιλμ, μόνο για να αποδείξει πως η ζωή είναι πράγματι απρόβλεπτη, ακόμα και στις πιο αφιλόξενες μεριές του πλανήτη, εκεί όπου η καθημερινότητα είναι σκληρή και οι ανθρώπινες σχέσεις σπάνιες. Εάν καταφέρεις να ξεπεράσεις το γεγονός πως τούτο εδώ το φιλμ… δεν έχει σενάριο, αλλά αποτελεί περισσότερο μια ρεαλιστική συρραφή στιγμών μιας ομάδας χαρακτήρων σε κάποιο πεπερασμένο χρονικό διάστημα, τότε «Το Αυγό» σίγουρα θα σε καθηλώσει με την απλότητα και την καθαρότητα της σκηνοθεσίας του. Ας πούμε ότι πού και πού ένας κινηματογραφικός εξαγνισμός (μας) χρειάζεται.