του Παναγιώτη Παναγόπουλου

Με το προ διετίας «Καταφύγιο», ο σχετικά άγνωστος (παρά το φεστιβαλικό «Ιστορίες Πυροβολισμών») μέχρι τότε Τζεφ Νίκολς έγινε ένα όνομα που μπήκε για τα καλά στον arthouse χάρτη, ως ένας από τους νέους σκηνοθέτες που αξίζει να προσέξει κανείς και να έχει στο ραντάρ του, κυρίως για την επόμενη ταινία. Η οποία δεν άργησε καθόλου. Ένα χρόνο χρειάστηκε ο Νίκολς (μην κοιτάς που πέρασε άλλος ένας χρόνος για να να φτάσει στις αίθουσες) για να τελειώσει το «Ένα Καλοκαίρι». Πιο ραφιναρισμένο, με πλουσιότερο καστ και καλύτερη παραγωγή, δείχνει ίσως πιο ολοκληρωμένο από «Το Καταφύγιο». Την ίδια στιγμή, όμως, φαίνεται και κάπως λιγότερο δυνατό από την προηγούμενη ταινία. Μπλέκοντας την ιστορία ενηλικίωσης, με μια παθιασμένη ερωτική υποπλοκή χωρίς λογική, ο Νίκολς βάζει πολλά στοιχεία στη δική του εκδοχή της Americana, όπου χωρούν από τον Χακ Φιν και το «Stand by Me», μέχρι το «Fool for Love» και… ο ίδιος ο Σαμ Σέπαρντ.

Περιμένεις ότι μπορεί να στραβοπατήσει, ότι θα κάνει λάθος, θα χάσει την ισορροπία, θα φτάσει στα άκρα και είναι πολύ εύκολο, με όλα αυτά τα στοιχεία και τα πρόσωπα που βρίσκονται στο σενάριο. Δε συμβαίνει ωστόσο αυτό. Η ταινία είναι ισορροπημένη, ο Νίκολς δείχνει να έχει διαρκώς τον έλεγχο και την προσοχή του στραμμένη στις λεπτομέρειες. Μέσα στο πλήθος αυτών των λεπτομερειών, κανείς από τους χαρακτήρες δε χάνεται, ούτε μοιάζει διακοσμητικός ή «γέμισμα», ακόμη κι όταν εμφανίζεται για όχι περισσότερα από λίγα λεπτά. Για όλους έχεις μια σαφή εικόνα για το ποιοι ακριβώς είναι και αυτό είναι ένα εξαιρετικό κατόρθωμα και του σεναρίου και της σκηνοθεσίας, εκτός από τους ηθοποιούς.

Ένα σουρεαλιστικό εύρημα, ένα σκάφος που έχει βρεθεί εξαιτίας μιας πλημμύρας επάνω σε ένα δέντρο σε νησίδα του Μισισιπή, προσφέρει την αφορμή για να συναντηθούν τα δύο αγόρια και ο καταζητούμενος. Τα παιδιά θέλουν να την κάνουν καταφύγιό τους, εκείνος ψάχνει ένα μέρος να κρυφτεί. Και η αλήθεια είναι ότι έχει σοβαρό λόγο να το κάνει, αφού έχει σκοτώσει τον εραστή της αγαπημένης του. Η ιστορία αγάπης του Μαντ (γραμμένου όπως η λάσπη) και της Τζούνιπερ, είναι από εκείνες που κάνουν τους άλλους να αναρωτιούνται. Ο Μαντ την αγαπάει για χρόνια, εκείνη πηγαίνει με άλλους, γυρίζει πίσω, τη δέχεται, ξαναφεύγει, πέφτουν νταηλίκια με τους γκόμενους. Ο τελευταίος έπεσε νεκρός.

Ο Μαντ και η Τζούνιπερ είναι από τα ζευγάρια «μαζί δεν κάνουμε και χώρια δεν μπορούμε», μόνο που η δική τους αδυναμία να καταλήξουν κάπου, θα επηρεάσει και αρκετές ακόμη ζωές. Είναι αυτό το παράδειγμα ενός μεγάλου έρωτα; Απορεί και ο Έλις, το αγόρι που δείχνει μεγαλύτερο ενδιαφέρον για την ιστορία του Μαντ. Και ο ίδιος είναι προβληματισμένος, αφού είναι ερωτευμένος με ένα μεγαλύτερό του κορίτσι. Εκείνη θα δεχτεί να βγουν μαζί, αλλά η εξέλιξη θα είναι διαφορετική από τις αρχικές προσδοκίες του Έλις.

Ελπίδες που διαψεύδονται, αγάπες που δε δικαιώνονται, ζωές που χάνονται κυριολεκτικά και μεταφορικά, είναι αυτό που φαντάζεται αρχικά ο θεατής ότι θα του αφήσει η ταινία, παρακολουθώντας τις ιστορίες του Μαντ, της Τζούνιπερ, του Έλις, των χωρισμένων γονιών του, του κοριτσιού που του αρέσει. Ωστόσο, εξελίσσεται με κάποια αισιοδοξία και με θετική ματιά που κλείνει ομαλά τις ιστορίες, αν και πριν το φινάλε βρίσκεται μια σκηνή με αμέτρητα πιστολίδια που δίνει την εντύπωση ότι έρχεται από εντελώς διαφορετική ταινία. Με όλες του τις τάσεις για αστάθεια, το «Ένα Καλοκαίρι» είναι ένα φιλμ που αντιμετωπίζει τους χαρακτήρες του με ευγένεια και αγάπη. Σε ό,τι αφορά τις ερμηνείες, πολύ καλά είναι και τα δύο παιδιά. Ο Μάθιου ΜακΚόναχεϊ συνεχίζει το σερί εξαιρετικών ερμηνειών, ενώ στον – αρκετά μικρό – ρόλο της Τζούνιπερ, η Ρις Γουίδερσπουν καταφέρνει να μη θυμίζει τίποτα από τις πιο ελαφρείς ερμηνείες της.