FreeCinema

Follow us

Η ΚΛΕΟ ΑΠΟ ΤΙΣ 5 ΕΩΣ ΤΙΣ 7 (1962)

(CLÉO DE 5 À 7)

  • ΕΙΔΟΣ: Δραματική Κομεντί
  • ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ανιές Βαρντά
  • ΚΑΣΤ: Κορίν Μαρσάν, Αντουάν Μπουρσεγιέ, Μισέλ Λεγκράν, Ντοροτέ Μπλανκ
  • ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 90'
  • ΔΙΑΝΟΜΗ: AMA FILMS

Μια επιτυχημένη νεαρή τραγουδίστρια περνά δύο ώρες τριγυρίζοντας στο Παρίσι, αγωνιώντας για τα ιατρικά αποτελέσματα που θα αποφανθούν αν πάσχει ή όχι από καρκίνο.

Με το τιμητικό Όσκαρ για την προσφορά της στο σινεμά, ένα πολυβραβευμένο ντοκιμαντέρ (το περσινό «Πρόσωπα & Ιστορίες») και τις δεκάδες ρετροσπεκτίβες που λαμβάνουν χώρα παγκοσμίως για το συνολικό της έργο, το 2018 θα μπορούσε να θεωρείται η χρονιά της Ανιές Βαρντά, καθώς η αιώνια (και σχεδόν αιωνόβια) έφηβη συμπληρώνει φέτος το ενενηκοστό έτος του βίου της. Η «νονά» του Γαλλικού Νέου Κύματος των ‘60s, και εν μέσω της διεθνούς επιτυχίας του κινήματος κυρίως μέσω των ανδρών της «παρέας» (μεταξύ αυτών και ο σύζυγός της, Ζακ Ντεμί), γύρισε το 1962 την ταινία που ανέδειξε (και) τη δική της, ιδιοσυγκρασιακή αξία, την εκ πρώτης όψεως «γλυκιά» αλλά τελικά και ουσιαστικά ανατρεπτική, δραματική κομεντί που, αν και εν μέρει φαίνεται κάπως παλιομοδίτικη, παραμένει ακόμη και σήμερα πρωτοποριακή.

Με την αφήγηση να εστιάζει σε μόλις δύο (μιάμιση, για την ακρίβεια) ώρες σε αληθινό χρόνο και με την αίσθηση ενός μονοπλάνου, η κάμερα ακολουθεί τη νευρική αναμονή της Κλεό, της όμορφης pop τραγουδίστριας, για τα αποτελέσματα μιας εξέτασης που θα καθορίσει το μέλλον της. Σε αυτό το λειψό δίωρο, η κάπως χαζοβιόλα Κλεό (με το πραγματικό της όνομα να είναι Φλοράνς) θα βγει για ψώνια με τη βοηθό της, θα επισκεφθεί ένα μέντιουμ, θα πάει για έναν σύντομο, νευρικό καφέ, θα γυρίσει σπίτι της να ηρεμήσει, όμως εκεί θα τσακωθεί με τον ώριμο εραστή της και με τους δημιουργούς των τραγουδιών της και, στην πορεία προς το νοσοκομείο για την παραλαβή των αποτελεσμάτων, η γνωριμία και το flirt με έναν στρατιώτη θα αλλάξει τη σκοπιά των αντιλήψεών της. Η Βαρντά, στο σύνολο της φιλμογραφίας της αλλά ίσως πιο χαρακτηριστικά στην εν λόγω ταινία, ασχολείται με μεθοδική λεπτομέρεια με τη διαχείριση του χρόνου και τον αντιφατικό αντικατοπτρισμό εικόνων και συμβολισμών, και απαιτεί από τον θεατή το ίδιο ενδιαφέρον: η Κλεό κατεβαίνει τις σκάλες του κτηρίου και κοιτάζεται στον καθρέφτη, όμως κοιτάζει και τον περίγυρό της. Το τζάμι του ζαχαροπλαστείου λειτουργεί ως άλλος καθρέφτης και η Κλεό «βλέπει» μέσα του και την εξωτερική εικόνα της pop star αλλά και την εσωτερική τής ψυχικής της ανασφάλειας. «Πάντα πιστεύω πως όλοι με κοιτούν, αλλά μόνο εγώ με κοιτάζω», παραδέχεται σε μια μορφή εσωτερικού μονολόγου. Η βιτρίνα του μαγαζιού με τα καπέλα όπου κάνει μια παρορμητική και εντελώς άχρηστη αγορά, κι αργότερα τα παράθυρα του tram και ο αντικατοπτρισμός στη λιμνούλα του πάρκου, όλα αφηγούνται μια εντελώς διαφορετική ιστορία από το εύκολο «φαίνεσθαι» της εξωτερικής εμφάνισης, ενώ οι περαιτέρω αντιφατικοί συμβολισμοί αναδεικνύουν την εσωτερική αναταραχή της συναισθηματικά μπερδεμένης κοπέλας – το μελωδικό τραγούδι της, που ακούγεται στο πολύβουο café με την αηδιαστική (και, στην εποχή μας, σοκαριστική) εικόνα ενός ηλικιωμένου που καταπίνει ζωντανά βατράχια, αποτελεί κραυγαλέο παράδειγμα.

Μέσα σε αυτές τις δύο ώρες, η Κλεό αποβάλλει σταδιακά στρώματα της persona της, κάνοντας ένα ταξίδι προσωπικής ενδοσκόπησης, και επιστρέφει στη Φλοράνς, στον εαυτό της, συμβολικά αφαιρώντας την ξανθιά της περούκα και βολτάροντας στην πόλη με τους αμέτρητους καθρέπτες, αγνώριστη, πιο ώριμη, ελεύθερη ίσως για πρώτη φορά, λίγο πριν τη στιγμή που πρόκειται να έρθει αντιμέτωπη με τη «μοίρα» της, με τα ερωτήματα που αναπόφευκτα υποβάλλει η ιδέα της θνητότητάς μας.

Η Βαρντά δημιούργησε εδώ τόσο μια ανάλαφρα υπαρξιακή ιστορία όσο και μια ειλικρινά και εκλεπτυσμένα φεμινιστική ταινία, που δεν «φωνάζει» πολεμικά στον θεατή, παρά τον γοητεύει μέσα στα θέματα με τα οποία ασχολείται, τα οποία και υπερβαίνουν τα πεζά όρια του φύλου. Ναι μεν η Κλεό / Φλοράνς είναι γυναίκα, με ανασφάλειες και κοινωνικές «ταμπέλες» που καθορίζονται αποκλειστικά λόγω του φύλου της, είναι όμως και ένα άτομο, μια ανθρώπινη ψυχή και ένα αβέβαιο (από πλευράς υγείας) σώμα, που αναγκάζεται να φιλοσοφήσει την ύπαρξή του και να αναθεωρήσει όσον αφορά τις προτεραιότητες, ακόμα και τις αξίες του. Και αυτό το πανανθρώπινο θέμα, δοσμένο με μπρίο και μεγάλη ευαισθησία, είναι το πιο ουσιώδες στοιχείο που κάνει αυτή την (γυρισμένη πριν από σχεδόν έξι δεκαετίες!) ταινία να θεωρείται ακόμα κλασική και σημαντική, πέραν του ιστορικού της ενδιαφέροντος, ως μιας από τις πιο φημισμένες που γύρισε ποτέ γυναίκα δημιουργός.

ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΜΕΝΑ;

Αν είσαι του κλασικού σινεμά (γαλλόφωνου ή μη), τότε πρόκειται περί άχαστου παραδείγματος. Κάποια σημεία της ταινίας δεν έχουν «καλογεράσει» και ίσως φανούν παρωχημένα, όμως ο βασικός της πυρήνας, τα υπαρξιακά ζητήματα που θέτει και, ασφαλώς, το γεγονός πως τόσο η δημιουργός όσο και ο κεντρικός χαρακτήρας είναι γυναίκες (πράγμα σπάνιο, ειδικά στις μέρες της ανδροκρατούμενης Nouvelle Vague), την κάνουν μοναδική από πολλές απόψεις. Επίσης, αν δεν γνωρίζεις το συνολικό έργο της Ανιές Βάρντα και θα ήθελες να ξεκινήσεις από κάπου, αυτή είναι η ιδανικότερη αρχή.


MORE REVIEWS

ΓΚΟΤΖΙΛΑ x ΚΟΝΓΚ: Η ΝΕΑ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ

Ένα μυστηριώδες σήμα (κινδύνου;) έρχεται από τα βάθη της Κοίλης Γης και καλεί την ερευνητική ομάδα που προστατεύει τον Κονγκ στη Νήσο του Κρανίου να βρεθεί στα έγκατα αχαρτογράφητων περιοχών, ελπίζοντας να μην αναμειχθεί και ο Γκοτζίλα, προκαλώντας νέες επικές μάχες.

ΑΔΕΣΠΟΤΑ ΚΟΡΜΙΑ

Ποια είναι τα όρια των δικαιωμάτων μας επάνω στο ίδιο μας το σώμα, σε συνάρτηση με τις ανά την Ευρώπη υπάρχουσες νομοθετικές ρυθμίσεις που ορίζουν το πόσο αυτό μας ανήκει; Ένα έργο τεκμηρίωσης που επιχειρεί να θίξει και να απαντήσει σε πολλά νομικά και ηθικά διλλήματα… ζωής και θανάτου.

ΤΟ ΑΓΟΡΙ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

Μπολόνια, 1858. Εξάχρονο αγόρι οικογένειας Εβραίων τίθεται αναγκαστικά υπό την επιμέλεια του Πάπα, προκειμένου να μεγαλώσει σύμφωνα με τις αρχές της Καθολικής Εκκλησίας. Οι γονείς του θα κάνουν τα πάντα για να το πάρουν πίσω, όμως, η κόντρα με την παπική Ρώμη δεν είναι απλή υπόθεση.

Η ΧΙΜΑΙΡΑ

Φυλακόβιος αρχαιοκάπηλος επιστρέφει στον τόπο του εγκλήματος, όπου ξαναβρίσκοντας την παλιοπαρέα των συναδέλφων του, ξηγιέται… παλιά του τέχνη κόσκινο. Ή μήπως κυνηγάει χίμαιρες;

ΚΟΥΚΛΕΣ ΤΗΣ ΔΡΕΣΔΗΣ

Νεαρή δημοσιογράφος ερωτεύεται αιρετικής στάσης ζωγράφο και performance artist. Όταν η δεύτερη πεθαίνει, η πρώτη αγωνίζεται να νικήσει την ελληνική γραφειοκρατία, ζητώντας να παραλάβει τη σορό της αγαπημένης της συντρόφου.