του Ηλία Φραγκούλη

Έχοντας συγκεντρώσει μια απίστευτη σωρεία από βραβεία (πόσω μάλλον για το ντεμπούτο ενός 29χρονου σκηνοθέτη), ξεκινώντας από το περσινό Sundance, κερδίζοντας ακόμη και τις Κάννες (Χρυσή Κάμερα) και καταλήγοντας να διεκδικεί τέσσερα από τα σημαντικότερα Όσκαρ του 2013 (μεταξύ των οποίων και για καλύτερη ταινία!), το «Beasts of the Southern Wild» έρχεται να δώσει στο αμερικανικό σινεμά μια πνοή φρεσκάδας, καταφέρνοντας να σε πείσει για την εσωτερική του δύναμη, περισσότερο από όσα επιχειρεί να πραγματώσει αφηγηματικά, μέσω της τόσο δα μικρής του ιστορίας.

Η ατμόσφαιρα του φιλμ του Μπεν Ζάιτλιν δε μεταφέρεται εύκολα με λόγια και το να «μεταφράσεις» τα αλληγορικά σύμβολα ή μηνύματά του σχεδόν αφαιρεί το μυστικιστικό δεσμό του με το μαγικό ρεαλισμό. Στο πρωτόγονο περιβάλλον ζωής αυτών των ανθρώπων, που μονάχα η Φύση τρομάζει, με τις καταιγίδες και τους πάγους που λιώνουν σε τόπους μακρινούς τούτου του πλανήτη, η μικρή Χασπάπι είναι ένας άλλος Τομ Σόγιερ, που προσπαθεί να βρει τη σοφία που κρύβουν οι εικόνες γύρω της, αυτό το καλειδοσκόπιο από τα πρώιμα έργα – της αγνότητας – του Τέρενς Μάλικ. Όχι με έναν προφανή τρόπο σύγκρισης, όμως. Με έναν τόνο ηρωισμού και θέλησης που νικά τις φοβίες και γεννά τους θρύλους.

Σκηνοθέτης, σεναριογράφος και συνθέτης της ταινίας, ο Ζάιτλιν παντρεύει το βιβλικά παρελθοντικό με το φαταλιστικά φουτουριστικό, αφήνοντας το θεατή να αντιληφθεί μόνος του, με τα ολόδικά του αποθέματα ψυχής, την εποχή αυτής της οικολογικής παραβολής που λες και θέλει να βγάλει ρίζες μέσα σου και να κρατηθεί εκεί, για να χτίσει ένα νέο κόσμο, άγνωστο, ίσως ανύπαρκτο, αλλά έτοιμο να ανα-γεννηθεί. Έναν ομφάλιο λώρο που θα θρέψει τη νέα, μεγάλη ελπίδα.

Είναι εμφανής, από νωρίς, η αμηχανία του Ζάιτλιν να φτάσει σ’ αυτόν το δρόμο, προς τα ιδανικά που επιφυλάσσει το αύριο για την Χάσπαπι. Η τύχη τον ευνοεί ως πρωτάρη, όμως, η απειλή που φέρνουν για τη μικρή ηρωίδα τα προϊστορικά κτήνη του τίτλου μαζί με την απότομη εισβολή… ρεαλιστικών στοιχείων και καταστάσεων, αποπροσανατολίζουν το όλο εγχείρημα, το οποίο, ευτυχώς, θα βρει ξανά τη σανίδα σωτηρίας μέσω της… φυγής, η οποία θα τοποθετήσει ουσιαστικά, πια, στην καρδιά της ιστορίας το μητρικό σύμβολο που είχαμε ανάγκη και εμείς, οι θεατές, να αγκαλιάσουμε.

Εκπληκτική η σκηνογραφική δουλειά του πολιτισμικού νεκροταφείου που σε παρασύρει οπτικά, μαζί με τους όλο ζωντάνια χρωματικούς… κόκκους της ίδιας της φύσης, όπως τα καταγράφει ο φακός του Μπεν Ρίτσαρντσον, με τη μουσική να προσθέτει μια διάθεση γιορτινή έως και λυρική, μα πάντοτε βροντερή, σαν ηχώ που φτάνει ως τα εσώψυχα. Κοινώς, θα μπορούσε να είχε ακόμη τέσσερις υποψηφιότητες στα Όσκαρ τούτο το μικρό αλλά θαρραλέο εργάκι, που θα σε ξενίσει στην πρώτη επαφή, μα θ’ ανακαλύψεις πως έχει φωλιάσει μέσα σου καιρό μετά…