1001 ΓΡΑΜΜΑΡΙΑ (2014)
(1001 GRAM)
- ΕΙΔΟΣ: Δραματική Κομεντί
- ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Μπεντ Χάμερ
- ΚΑΣΤ: Άνε Νταλ Τορπ, Λοράν Στοκέρ, Χίλντεγκουν Ρίζε, Στάιν Βίνγκε
- ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 93’
- ΔΙΑΝΟΜΗ: ONE FROM THE HEART
Στο Όσλο, η 40χρονη γαλλομαθής Μαρίε, επιστήμονας (και κόρη του αίφνης άρρωστου δ/ντή) της Υπηρεσίας που στεγάζει το νορβηγικό πρότυπο κιλό, αναλαμβάνει να το μεταφέρει στην ετήσια σύνοδο του Διεθνούς Γραφείου Μέτρων & Σταθμών στη Σέβρη. Το αντικείμενο εύθραυστο, η διαδικασία υποδεδειγμένη, η ρουτίνα της κοπελιάς ορισμένη, η γαμοζωή της σχεδόν διαλυμένη. Με τελευτή, αυτοκινητικό, Φραντσέζο φαινομενικά χθαμαλό, περαιτέρω άχθος ή απελευθέρωση την περιμένει;
Οι σε σημείο φαιδρότητας επαγγελματικά και ηθικά λειτουργικές αρχές ενός milieu, η αεροστεγής κανονικότητα… πακέτο με ωραίο περιτύλιγμα αλλά σπασμένες φυσαλίδες, το φορτίο μιας απώλειας, το έρμα του ελλείμματος νοήματος, ο έλεγχος στο τετριμμένο και το ασήμαντο περιβεβλημένο σημασία ως κατηγορίας φτερού παρηγοριές για τη θνητή συνθήκη μας, μια διασάλευση ως «πάρ’ το αλλιώς» δείκτης στην παλάντζα, το στάθμισμα των θέλω, η μεταμέλεια για ό,τι «ρίχτηκε» στην πλάστιγγα, η ενστικτική follow-your-heart σταθερά, η ακουμπητική διεπαφή των ανθρώπινων μονάδων, το περιεχόμενο της πραγματικής αγάπης, το άνοιγμα στο δώρο της: ναι, είναι κομμάτι απογοητευτικό αλλά και συγκινητικό ταυτόχρονα το ότι, υπόδειγμα του διακριτού στη φόρμα και την προβληματική του auteur (δεν είναι τυχαίο ότι ως πιο ανοίκεια ταινία του λογίζεται το από κάθε άποψη αλλούτερο «Factotum», μια ανάγνωση του βιβλίου του Μπουκόφσκι στις ΗΠΑ), έστω και αν δεν ξεπέρασε ποτέ το «Eggs» με τo οποίo ντεμπούταρε εντυπωσιακά το 1995, ο δημιουργός των «Ιστορίες Κουζίνας» και «Η Καινούρια Ζωή του κυρίου Χόρτεν» απ’ το Σάντεφιορδ ξαναγυρνάει στα γνωστά του μεν, παραπάνω από συμπαθητικά δε.
Το σπουδαιότερο: στο καντάρι έχει τοποθετήσει για πρώτη φορά ένα… μόνο θηλυκό, ξανά για ένα χαρμολύπης Ρουβίκωνα μπούστο επανιεράρχησης βιοπροτεραιοτήτων, επί ώρα εν είδει (σ)τατικής μελέτης μπίου métier μικροκόσμου connoisseurs. Προφυλαγμένη από ταγέρ-πουκάμισο-φούστα, οδηγώντας ένα «πράσινο» ηλεκτρικό mini, κάνοντας ένα τσιγάρο εκτός του καθαρά λιτών γραμμών Βαλτικής χώρου εργασίας της, με το παρελθόν της ως γυναίκας συσκευασμένο σε κούτες σε μια αδιευθέτητα εξ ημισείας με τον εν διαστάσει παρόντα σύζυγό της διπλοκατοικία, απομονωτική και βγάζοντάς τη αμίλητη με μια σαλάτα στο – στις παρυφές του αστείου περισπούδαστο – συνέδριο όπου… εκπροσωπεί τη χώρα της (γιατί η Μαρίε είναι, εννοείται, η Νορβηγία), η Τορπ, μαγνητικό όργανο υψηλής ακρίβειας, δίνει πρόσωπο στην επιπλέον αλληγορία του μη-μου-άπτου υποδειγματικού χιλιόγραμμου από πλατίνα και ιρίδιο, που πρέπει να ταρακουνηθεί, να χτυπηθεί και να εκτεθεί στην ελαττωματικότητά του για να σιάξει.
Η ευαίσθητα λεπτολόγα παρτιτούρα τού Κόντα (και σε μόντα chanson) και το ισοζύγιο καλλιτεχνικής διεύθυνσης (ΙΚΕΑ, πες αλεύρι…) – φωτογραφίας (το σκανδιναβικό συναισθηματικό αντι-Βόρειο Σέλας σε εργονομημένες σεκάνς) προσθέτουν σε νευραλγικά σημεία τα απαραίτητα έξτρα δράμια, προτού με συστηματικά μινιμαλιστικό «γράψιμο» αφήγησης και στιγμές – ακίδες (το άδειασμα μιας τεφροδόχου και το συνακόλουθο σασπένς της ένδειξης σε kg, ένας αποξενωμένος θείος στον Πύργο του Άιφελ) το καντράν μάς επωμίσει το «άλλαξε και νιώσε τη ζωή» μήνυμα. Σκανδιναβικό σταυρόλεξο το πράγμα δεν είναι. Και «takk» σίγουρα δε λες για 2 – 3 θυμόσοφες ατάκες γδούπου που κάνουν λιανά ό,τι θα ’πρεπε να συναγάγουμε εμείς («Το πιο μεγάλο βάρος είναι να μην έχεις τίποτα να κουβαλήσεις»), ή για το με χρεία γεμισμάτων φτενό στόρι που αλαφρώνει μονόπαντα ως ρομάντζο στον επίλογο, ή για τον καταρτισμένο επίμονο κηπουρό Στοκέρ που είναι σα να… πετάχτηκε από φιλμ του Ρομέρ, ή για τη χαριτωμενιά του ψηστηριού μέσω ενός ερευνητικού πορίσματος περί διαφορών στο τραγούδι της καρδερίνας βάσει της αστικής απόστασης (επιεικώς έωλο κριτήριο, αν ρωτήσετε ορνιθολόγο). Αλλά κι έτσι, τα «1001 Γραμμάρια» σε κάνουν χαμάλη τους άνετα. Μακριά από ταινία της οκάς. Τόφαλος ή συλφίδα, χωρίς πρόβλημα πας…