της Ιωάννας Παπαγεωργίου

Ή, ελληνιστί, «θέληση και θάρρος». Γιατί ο Γουίλ είχε τη θέληση και το θάρρος όχι μόνο να ονειρευτεί, αλλά και να πραγματοποιήσει εγχειρήματα που φαντάζουν αδύνατα σε οποιονδήποτε κοινό θνητό. Πόσω μάλλον σε ένα έγχρωμο παιδί της μέσης τάξης της Φιλαδέλφειας των 70’s.

Ο Γουίλαρντ Κρίστοφερ Σμιθ Τζούνιορ, όμως, δεν ήταν μόνο ένας χαριτωμένος χιουμορίστας που επέμενε να βλέπει το ποτήρι μισογεμάτο. Ήταν, επίσης, ένας εξαιρετικά έξυπνος άνθρωπος, που δεν υποχωρούσε αν δεν κατόρθωνε ό,τι πιθανό ή απίθανο έβαζε στο νου του, πάντα με χάρη και γοητεία. Που τον έκαναν αγαπητό στους πάντες και του… κόστισαν το καλοδεχούμενο παρατσούκλι ”Prince” / «Πρίγκιπας». Προσθέτοντας μόνος του τον προσδιορισμό ”Fresh” / «Φρέσκος» έγινε αστέρι της rap μουσικής σκηνής. Πριν διαπρέψει και στην τηλεόραση, πρωταγωνιστώντας επί έξι συναπτά έτη στο sitcom «The Fresh Prince Of Bel-Air», όπου έπαιζε λίγο πολύ τον εαυτό του. Πριν το σινεμά τον διεκδικήσει, δίνοντάς του την ευκαιρία να αναδείξει και χάρη (ως ποιητής ήθους), ερμηνεύοντας με περισσή ευστοχία ένα διφορούμενο απρόσκλητο επισκέπτη («Six Degrees Of Separation», 1993). Πριν η «Μέρα Ανεξαρτησίας» (1996) τον αναδείξει σε super star…

Δεκαέξι χρόνια και δύο – δίκαιες – υποψηφιότητες για Όσκαρ πρώτου ρόλου (χάρη στις… κεντημένες ερμηνείες του στα «Ali» και «Το Κυνήγι της Ευτυχίας») μετά, η φιλμογραφία του μετρά μόνο δύο αποτυχίες («Wild Wild West», «Επτά Ζωές»), ένα μόλις μετανιωμένο «όχι» (στο ρόλο του Νίο, στο πρωτότυπο «The Matrix») και ένα επίσημα καταχωρημένο ρεκόρ: καταφέρνοντας να φέρει στην επιφάνεια το blockbuster που έκρυβε μέσα του ακόμα και ο τραγελαφικός υπερ-ήρωας «Hancock», ο Γουίλ είναι ο μοναδικός έως τώρα πρωταγωνιστής με οκτώ συνεχόμενες ταινίες να ξεπερνούν τα 100 εκατομμύρια δολάρια σε εισπράξεις στις ΗΠΑ!

Φέτος, μετά από τετραετή, ερμηνευτική απραξία, επιστρέφει δριμύτερος με το πολυαναμενόμενο, δεύτερο sequel του «Οι Άντρες με τα Μαύρα». Στο «Men in Black III», ως πράκτορας Τζέι, ταξιδεύει στα πρώτα χρόνια ίδρυσης της υπηρεσίας του, ώστε ν’ αποτρέψει τη δολοφονία του συναδέλφου του Κέι (Τόμι Λι Τζόουνς τώρα, Τζος Μπρόλιν τότε) από εξωγήινο που θέλει να αλλάξει την Ιστορία της Γης. Στην αποκλειστική συνέντευξη που ακολουθεί αποδεικνύεται πολυμήχανος δημιουργός, δαιμόνιος επιχειρηματίας… trailer και αγέραστος χιουμορίστας. Ίσως τον βρεις και λίγο αλαζόνα ή μεγαλομανή. Με όσα έχει καταφέρει, όμως, δεν είναι ότι έχουν πάρει τα μυαλά του αέρα. Είναι, απλά, ρεαλιστής.

Έχουν περάσει δέκα χρόνια από το πρώτο sequel του «Men in Black». Γιατί σας χρειάστηκε τόσος καιρός για να επιχειρήσετε το δεύτερο sequel;

Απλά, περιμέναμε να εμπνευστούμε! Νομίζω πως όταν ο κόσμος δει το «Men in Black III» θα αντιληφθεί το πόσο ωραία ωρίμασε η ιδέα και οι χαρακτήρες μέσα σε αυτά τα δέκα χρόνια και πως άξιζε η αναμονή. Είναι πολύ σπάνιο το τρίτο μέρος μιας σειράς ταινιών να είναι το καλύτερο. Και αυτό συμβαίνει μόνο αν τα κίνητρα δημιουργίας του τελευταίου μέρους, διαφέρουν από εκείνα του πρώτου. Το μεγάλο χρονικό κενό ανάμεσα στα προηγούμενα φιλμ και σε αυτό, μας επέτρεψε να απομακρυνθούμε από το θόρυβο και την ένταση δημιουργίας και προώθησης εκείνων. Τώρα, οφείλαμε να κάνουμε μια καινούργια αρχή, φτιάχνοντας μια καλή ταινία, που να μπορεί να σταθεί αυτόνομη.

Τα τελευταία δέκα χρόνια έχουν αλλάξει οι προσδοκίες του κοινού για το κινηματογραφικό υπερθέαμα. Έχουν, πλέον, μεγαλύτερη επίγνωση και περιμένουν περισσότερα από ταινίες φαντασίας, επιστημονικής φαντασίας και υπερ-ηρώων. Πως ταιριάζει το «Men in Black» μέσα σε αυτές, τις νέες συνθήκες;

Νομίζω ότι η ξεχωριστή ιδέα του «Men in Black» θα το αναδείξει σε εμβληματικό κινηματογραφικό franchise στην Ιστορία του παγκόσμιου σινεμά. Η επινόηση μιας ομάδας μυστικών πρακτόρων, που επιτηρούν την εξωγήινη δραστηριότητα εντός και εκτός του πλανήτη Γη, μέσα στο μεγάλο πλαίσιο της κωμωδίας, το καθιστά σαφώς μοναδικό – δεν υπάρχει κάτι που να μπορεί να συγκριθεί μαζί του. Θεωρώ πως το τελευταίο, τρίτο φιλμ, θα καθορίσει το μέγεθος της αξίας του franchise στο χρόνο. Αν το κοινό αντιδράσει στο «Men in Black III» όπως αντέδρασα εγώ όταν το είδα, θα συνειδητοποιήσει πως σε αυτόν το νέο κόσμο, σημασία στην κινηματογραφική φαντασία έχει η ιστορία. Όπως συνέβαινε στα 70’s και αντίθετα με τα 80’s, στις ταινίες δράσης, όπου υπήρχε η εντύπωση πως όσο περισσότερες εκρήξεις σκαρφιζόσουν, τόσο πιο πολύς κόσμος θα έβλεπε το φιλμ.

Στο πρώτο φιλμ, ο ήρωας που ενσαρκώνεις, ο Τζέι, ήταν νεοσύλλεκτος, επαναστάτης αλλά και ανασφαλής, έχοντας πολλά να αποδείξει. Στο δεύτερο, ήταν πια φτασμένος επαγγελματίας, άνετος και με αυτοπεποίθηση, που δεν φοβάται την ανάληψη πρωτοβουλιών. Πώς αντιλαμβάνεσαι το Τζέι τώρα και πόσο κοινή είναι η πορεία του με τη δική σου;

Ξέρεις κάτι; Το ενδιαφέρον με το Τζέι, το οποίο η δεκαετής αποχή μας από το «Men in Black» μας άφησε να καταλάβουμε, είναι ότι η δυναμική του με τον Κέι (Τόμι Λι Τζόουνς) λειτουργεί καλύτερα όταν ο Τζέι είναι ο νεοσύλλεκτος. Σωστά; Έτσι προσπαθήσαμε να βρούμε ένα τρόπο να τον ξαναβάλουμε εύστοχα σε αυτή τη θέση. Το να τον αναγκάσουμε να χάσει τη βολή του, να τοποθετήσουμε αυτόν τον εξαιρετικό πράκτορα σε ένα εξαιρετικά άβολο γι’ αυτόν περιβάλλον, ήταν ιδιοφυής έμπνευση. Ήταν φανταστική ιδέα να δούμε τον Τζέι, που είναι μαύρος, να βρίσκεται ξαφνικά στα 60’s! (Γελάει). Είμαι 43 χρονών, πλέον, οπότε είμαι ένας πραγματικά διαφορετικός άνθρωπος. Έχω ένα γιο 19 χρονών! Ζω σε έναν πολύ διαφορετικό κόσμο και απολαμβάνω απόλυτα την ευκαιρία που μου δόθηκε να πραγματοποιήσω ένα φιλμ που πάει πίσω στο 8χρονο και στο 9χρονο, για να του συστήσει ξανά μια ιδέα – ελπίζω ότι θα μαγέψει αυτά τα παιδιά, όπως είχε μαγέψει εμένα το «Star Wars».

Η καλλιτεχνική διεύθυνση του «Men in Black III» δείχνει υπέροχη, χάρη σε όλους αυτούς τους εξωγήινους και τα σχέδια που μοιάζουν να ανήκουν σε μια άλλη εποχή της επιστημονικής φαντασίας. Εσύ, πώς τη βλέπεις;

Αυτά κάνει ο Μπάρι Σόνενφελντ. Τρία μέτρα πίσω, στο φόντο της σκηνής, τοποθέτησε έναν τύπο από τα 60’s, τον οποίο θα παρατηρήσεις, επιτέλους, την όγδοη φορά που θα δεις τη ταινία! Όλο τέτοια κάνει ο Μπάρι – αν παρακολουθήσεις τα φιλμ προσεκτικά, από κάδρο σε κάδρο, θ’ ανακαλύψεις τόνους αστείων, πολιτικής σάτιρας και ό,τι άλλο μπορείς να φανταστείς. Αυτό που λατρεύω εγώ, όμως, είναι οι… ρετρό εξωγήινοι, οι οποίοι είναι σχεδιασμένοι από την προοπτική της επιστημονικής φαντασίας των 60’s: του Ρέι Μπράντμπερι, του Ισαάκ Ασίμοφ, του «Star Trek» και της τηλεοπτικής επιστημονικής φαντασίας εκείνης της εποχής. Ο Ρικ Μπέικερ σχεδίασε καθέναν από τους εξωγήινους με αυτή τη λίγο αμήχανη, ιδιόμορφη αίσθηση του χιούμορ των 60’s. Τη βρήκα ιδιοφυή επιλογή! Ο εξωγήινος με τη γυάλινη μπάλα στο κεφάλι του, το βαμμένο μπλε κορίτσι… Αυτά είναι χαρακτηριστικά στοιχεία του σκανταλιάρικου χιούμορ του Σόνενφελντ, που έχει γίνει σήμα κατατεθέν των «Men in Black».

Ο Μπιλ Χέιντερ παίζει τον Άντι Γουόρχολ στην ταινία. Ποιες άλλες προσωπικότητες των 60’s αποκαλύπτετε ως εξωγήινους;

(Γελάει) Τα 60’s! Ποιοι ήταν εξωγήινοι τότε; Πάντα στο αρχηγείο των «Men in Black». Στο φόντο. Θα δείτε…

Πώς κρίνεις την εξέλιξη στην κινηματογραφική τεχνολογία – το motion capture και το ρεαλισμό των CGI ειδικών εφέ – από το δεύτερο «Men in Black» και μετά; 

Μπορείς, πλέον, να κάνεις τα πάντα – δε χρειάζεται να δαμάσεις τη φαντασία σου. Είναι αστείο, αλλά συνέβη και στη μουσική βιομηχανία, δώδεκα περίπου χρόνια πριν. Με την εισαγωγή ευρείας χρήσης επαγγελματικών προγραμμάτων και του ψηφιακού εξοπλισμού. Ο γιός μου ηχογραφεί στο κινητό του τηλέφωνο. Είναι τρελό! Ηχογραφεί ψηφιακής ποιότητας φωνητικά στο iPhone του. Κάτι ανάλογο συμβαίνει τελευταία και στην κινηματογραφική βιομηχανία. Οποιαδήποτε ιδέα σου κατεβαίνει στο μυαλό, μπορείς να τη δεις εικονογραφημένη στο σινεμά. Δεν υπάρχουν πια περιορισμοί. Συνήθως, σε αυτές τις περιπτώσεις, λαμβάνει χώρα το πρώτο κύμα των μανιωδών καταναλωτών της συγκεκριμένης τεχνολογίας. Μέχρι να βαρεθούν, ώστε ν’ αρχίσουν να έρχονται στην επιφάνεια οι πραγματικοί καλλιτέχνες της. Πάντα, όμως, υπάρχει αυτό το πρώτο κύμα που απαιτεί την με κάθε τρόπο, αλόγιστα μαζική χρήση της.

Όπως εκείνη του 3D;

Σαφέστατα. Ο καθένας μπορούσε και έφτιαχνε μια 3D ταινία. Ο κόσμος, όμως, κουράστηκε από αυτή την πλημμύρα (αναίτιων) 3D φιλμ. Έγινε πιο εκλεκτικός, γι’ αυτό μόλις άρχισαν οι μεγάλοι καλλιτέχνες του σινεμά να θέτουν το 3D σε σωστές βάσεις, αναδεικνύοντας την ιδιαιτερότητά του, χωρίς επιτήδευση. Πρέπει να βρω πώς ακριβώς να αρθρώσω το γιατί, αλλά το «Men in Black III» έπρεπε να είναι 3D. Έπρεπε να είναι το φιλμ που ζει σε έναν τέτοιο κόσμο. Το οπλίζει με συναίσθημα και επιπλέον κωμικές εκφάνσεις, και το κάνει ακαταμάχητα συναρπαστικό. Σε ταξιδεύει εντελώς αλλού. Είναι τέλειο.

Με εξαίρεση τα «Κακά Παιδιά» και «Men in Black», δε γυρίζεις πολλά sequel. Γυρίζεις, όμως, πολλές ταινίες που επιδέχονται sequel. Πώς κι έτσι;

Ίσως έχω περιθώρια για δέκα ακόμα φιλμ κυνηγητού, τρεξίματος, πυροβολισμών και μαχών… (Γελάει). Ναι, πιθανότατα έχω την ευκαιρία επτά με δέκα τέτοιου βεληνεκούς φιλμ, πριν φτάσω σε μια ηλικία που θα με υποχρεώσει να σταματήσω. Οπότε δεν είμαι διατεθειμένος να τη σπαταλήσω. Κάτι σαν το «Κακά Παιδιά 3» θα με ενδιέφερε, αφού πιστεύω πως οι χαρακτήρες μπορούν να εξελιχθούν σε μια ακόμη ταινία. Δεν πρόκειται, όμως, να το κάνω, αν δε φτιάξουμε μια ταινία που ο κόσμος θα θυμάται και θα θεωρήσει καλύτερη από τις δύο προηγούμενες. Έχω απόψεις και έχω ιδέες και φιλοσοφίες, που θέλω να μοιραστώ με τον κόσμο. Θέλω να κοινωνήσω τα πιστεύω και την ηθική μου. Και θέλω να μπορώ να το κάνω αυτό με τις ταινίες μου. Θέλω να είμαι υπερήφανος για αυτές, να με εκπροσωπούν και να δηλώνουν κάτι που θέλω να εκφράσω για τους ανθρώπους, τη ζωή, τον εαυτό μου ή ό,τι θεωρώ αληθινό. Είμαι, πλέον, πολύ πιο απαιτητικός με τα σχέδια που συμφωνώ να πραγματοποιήσω.

Δεν είναι, όμως, πιο δύσκολο να ανακαλύψεις τέτοια σχέδια;

Δεν είναι πιο δύσκολο, απλά έχουν ανάγκη… Στη περίπτωσή τους, αντί να κυνηγάς, καλλιεργείς. Τι εννοώ; Χρειάζονται χρόνο να αναπτυχθούν και να ωριμάσουν. Δε θέλουν βιασύνη. Απαιτούν υπομονή και φροντίδα. Και το κουράγιο να γνωρίζεις ότι ίσως χρειαστεί να σπείρεις πολλούς σπόρους, ο καθένας από τους οποίους θα μεστώσει σε διαφορετικές στιγμές.

Έξι χρόνια μετά το «Κυνήγι της Ευτυχίας» και δύο μετά το «The Karate Kid», συνεργάζεσαι ξανά με το γιο σου, Τζέιντεν. Αυτή τη φορά, και πάλι, μπροστά από την κάμερα (σ.σ. στο «The Karate Kid» ήταν μόνο παραγωγός), στην καινούργια δουλειά του Μ. Νάιτ Σιάμαλαν, «After Earth». Πόσο περήφανος είσαι για τον Τζέιντεν;

Ω, Θεέ μου… Και εκείνο το φιλμ ήταν εξουθενωτικό στη δημιουργία του. Ήμασταν στην Κίνα, όπου το εμπόδιο της γλώσσας ήταν πολύ μεγαλύτερο από ότι περιμέναμε. Και ο Τζέιντεν ήταν μόλις 11 χρόνων. Και τραυματίστηκε. Και χρειαστήκαμε ένα μήνα επιπλέον για να ολοκληρώσουμε τα εκεί γυρίσματα. Και οι μέρες δεν περνούσαν με τίποτα. Και, ξέρεις, άμα είσαι δυτικός, η Κίνα μοιάζει με τον Άρη! (Γελάει) Ήταν πολύ δύσκολα τα πράγματα για τον Τζέιντεν. Ιδιαίτερα αφού έπρεπε να προπονηθεί σε πολεμικές τέχνες υψηλού επιπέδου, με παιδιά που έχουν εκπαιδευτεί σε αυτές από τα 2 τους χρόνια. Ήταν ένα εξαιρετικά δυσεπίτευκτο φιλμ και είμαι πολύ υπερήφανος γι’ αυτόν. Μεγάλο μέρος της ταινίας στην οποία συνεργαζόμαστε τώρα, γυρίστηκε στην Κόστα Ρίκα. Όπου περάσαμε πολύ χρόνο στην πραγματική ζούγκλα! Τις προάλλες γυρίσαμε μια σκηνή, κατά την οποία ο Τζέιντεν βρέθηκε μέχρι το λαιμό σε ένα ποτάμι, σπρώχνοντας μια σχεδία. Ίσως είμαι πολύ κακός γονιός, αλλά οι λήψεις που πήραμε είναι απίστευτες! (Γελάει). Στο συγκεκριμένο φιλμ, η Γη είναι εγκαταλελειμμένη και αυτός ο πιτσιρικάς πρέπει να διανύσει 100 χιλιόμετρα μόνος.

Πώς προχωράς από το «Men in Black» στο τόσο διαφορετικό «After Earth»;

Σίγουρα σου χρειάζεται λίγος χρόνος για να… ξεβγάλεις ένα ρόλο από πάνω σου. Γενικά, όμως, με βοηθά πολύ και το «κοστούμι» κάθε ήρωα. Ιδιαίτερα αν είναι τόσο χαρακτηριστικό όσο του Τζέι. Μόλις φόρεσα το μαύρο κοστούμι, ξαναβρήκα άμεσα τον Τζέι. Η γκαρνταρόμπα κάθε χαρακτήρα είναι πολύ σημαντική για μένα. Έτσι μου αρέσει, να φορώ τα ρούχα καθενός τους για καμιά μέρα, στην καθημερινότητά μου, ώστε να συνηθίσω την αίσθησή τους και να πειραματιστώ με αυτά στον τρόπο που ακούγεται η φωνή ή στο πώς περπατάει…

Είσαι πλέον αντιμέτωπος τόσο με μια νέα γενιά θεατών, όσο και με πολύ μεγαλύτερο ανταγωνισμό. Είναι σχεδόν αδύνατο να προβλέψεις την επιτυχία και χρόνο με το χρόνο οι ταινίες αντιμετωπίζονται περισσότερο ως προϊόντα. Πώς διαπραγματεύεσαι αυτή τη κατάσταση;

Έχω την εντύπωση ότι πάρα πολλοί συνάδελφοι θεωρούν ότι δουλεύουμε σε επιχειρήσεις ταινιών. Αυτό είναι λάθος. Στη πραγματικότητα δουλεύουμε σε επιχειρήσεις trailer! Η ταινία δεν έχει σημασία αν ο κόσμος δεν πάει να τη δει. Γνωρίζω πως πολλοί διαφωνούν μαζί μου, αλλά εμένα με ενδιαφέρει να δουν όσο το δυνατό περισσότεροι τη δουλειά μου. Πρόκειται για μια εντελώς διαφορετική μορφή Τέχνης. Το ότι το κοινό πάει να δει μια ταινία, δεν έχει καμία σχέση με την ταινία αυτή καθεαυτή. Υπάρχει μια σειρά πραγμάτων που πείθουν το κοινό να πάει να δει ένα φιλμ, στην κινηματογραφική αίθουσα, που είναι εντελώς ανεξάρτητα από το φιλμ. Και αυτά οφείλουμε να προσέξουμε. Νομίζω πως οι επιτυχημένοι άνθρωποι του χώρου μας είναι ή θα γίνουν εκείνοι που φροντίζουν, εντελώς έξω από την ταινία, να ακυρώσουν όλα εκείνα τα πιθανά εμπόδια που θα βρεις στο δρόμο σου προς την αίθουσα. Για παράδειγμα, έχουμε ήδη αρχίσει να δημοσιοποιούμε φωτογραφίες από το «After Earth». Φέρνουμε στον κόσμο τις σωστές φωτογραφίες τώρα, γιατί όσο καλή κι αν είναι η ταινία, ο κόσμος δε θα πάει να τη δει το πρώτο Σαββατοκύριακο προβολής της. Αν είναι σπουδαία, θα πάει το δεύτερο Σαββατοκύριακο. Αντίθετα, το πρώτο Σαββατοκύριακο θα πάει μόνο ακολουθώντας τα κατάλληλα, ακαταμάχητα δελεαστικά ψίχουλα που θα του έχουμε ρίξει, καιρό πριν.

Το «Men in Black III» ξεκινά την προβολή του στις ελληνικές κινηματογραφικές αίθουσες (και σε 3D) από τις 24 Μαΐου.