FreeCinema

Follow us

«STEVE JOBS»: ΤΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΤΩΝ… 185 ΣΕΛΙΔΩΝ!


Η πιο πρόσφατη βιογραφία τού συνιδρυτή της Apple καυχιέται για ένα εξαιρετικό καστ, έναν πολυβραβευμένο σκηνοθέτη και ίσως τον πιο οξυδερκή σεναριογράφο της σύγχρονης εποχής, σε κινηματογράφο και τηλεόραση. Το «Steve Jobs» αποτέλεσε την ταινία λήξης του περσινού κινηματογραφικού Φεστιβάλ Λονδίνου και οι συντελεστές της μίλησαν για τη συνεργασία τους, το συναρπαστικό αλλά… ατελείωτο σενάριο και τον άνθρωπο πίσω από τον μύθο. Το FREE CINEMA βρισκόταν – ασφαλώς – εκεί.

Πολυλογία (με την καλή έννοια). Αυτή είναι η λέξη που περιγράφει, κατά μεγάλη ειρωνεία, τόσο το πολυσέλιδο, γεμάτο διαλόγους σενάριο του Άαρον Σόρκιν, όσο και τη συνέντευξη Τύπου στο Λονδίνο τον περασμένο Οκτώβριο. Πέραν καναδυό εξαιρέσεων, ο σεναριογράφος Σόρκιν, ο σκηνοθέτης Ντάνι Μπόιλ και, κυρίως, οι πρωταγωνιστές Κέιτ Γουίνσλετ και Μάικλ Φασμπέντερ, έδιναν… επικές απαντήσεις στις ερωτήσεις της συντονίστριας αλλά και των δημοσιογράφων. Ακολουθούν τα… χαρακτηριστικότερα στιγμιότυπα!

Το «Steve Jobs» δεν είναι η τυπική κινηματογραφική βιογραφία. Τρεις χώροι, τρεις επίσημες παρουσιάσεις, τρεις χρονικές περίοδοι, έξι βασικοί χαρακτήρες. Και, μέσα από αυτό το, επιδερμικά τουλάχιστον, μινιμαλιστικό set, αναδύεται η ιστορία ενός ανθρώπου που άλλαξε κυριολεκτικά τον σύγχρονο τρόπο ζωής μας. Αυτός ο «μινιμαλισμός» ήταν απαραίτητος ώστε να γίνει επίκεντρο ο διάλογος, μέσα από τον οποίο αυτοαναλύονται οι χαρακτήρες. Και δεν υπάρχει μεγαλύτερος «maître» του διαλόγου από τον Άαρον Σόρκιν, σεναριογράφο του «The Social Network», του «Moneyball» αλλά και των τηλεοπτικών θριάμβων «Η Δυτική Πτέρυγα» και, πιο πρόσφατα, «The Newsroom». Ποιο το βασικό κοινό σημείο όλων αυτών; Ναι, σωστά, ο διάλογος!

Ο ίδιος ο Σόρκιν εξηγεί αυτό το «σήμα κατατεθέν» του: «Αγαπάω πολύ τη γλώσσα. Οι γονείς μου με πήγαιναν να δω θεατρικά από πολύ μικρό, κι έστω κι αν δεν καταλάβαινα όλα όσα έλεγαν, ο διάλογος ακουγόταν σαν μουσική στ’ αυτιά μου, οπότε ήθελα να μιμηθώ αυτόν τον ήχο. Δεν έχω καθόλου οπτική αίσθηση αλλά βρίσκω τον δρόμο μου μέσω της γλώσσας. Και γι’ αυτό χρειαζόμουν έναν σκηνοθέτη με εξαιρετική οπτική αίσθηση, κάποιον που θα μπορούσε να εκμαιεύσει σπουδαίες ερμηνείες από τους καλύτερους ηθοποιούς – κι αυτός είναι, φυσικά, ο Ντάνι Μπόιλ.»

Steve Jobs - shooting 5

Ο Βρετανός σκηνοθέτης, νευρωτικός αλλά ενθουσιώδης, αναλύει τη συμμετοχή του στην ταινία: «Ήταν μια απίστευτη εμπειρία, πιστεύω για όλους μας. 185 σελίδες σεναρίου, όταν ο μέσος όρος είναι γύρω στις 110 και με πολλές σκηνοθετικές οδηγίες, ενώ το σενάριο του Άαρον το πολύ να είχε: ‘Εσωτερικός χώρος, πρωί’! Πιστεύω πως όλοι μας θέλαμε να δημιουργήσουμε μια όσο το δυνατόν πλούσια εμπειρία για το κοινό με δυο τρόπους, με τις ερμηνείες, γιατί χρειάζεσαι σπουδαίους ηθοποιούς να βγάλουν εις πέραν τέτοιο υλικό, αλλά και με τη δημιουργία μιας εμπειρίας που θα πάρει μαζί της τον θεατή στον κόσμο αυτών των ηθοποιών. Αγαπώ το θέατρο αλλά αγαπώ το σινεμά περισσότερο, κατά κάποιον τρόπο, γιατί έχει αυτό το περίεργο, παράλογο χαρακτηριστικό του να «χάνεσαι» μέσα του. Αυτό που κάναμε περισσότερο σε αυτή την ταινία ήταν να ζητήσουμε συγχώρεση παρά να ζητήσουμε την άδεια [γέλια]. Γιατί ο λόγος που κάναμε την ταινία, πιστεύω όλοι μας, είναι επειδή αυτός ο άνθρωπος άλλαξε τη ζωή μας με έναν προφανή τρόπο, δηλαδή την τηλεπικοινωνία, αλλά και με διάφορους άλλους τρόπους στον κόσμο όπου ζούμε σήμερα, και η ταινία δεν καταπιάνεται με όλα αυτά, όμως παραμένουν τεράστια και σημαντικά θέματα για να δει κανείς από πού ξεπήδησε όλο αυτό και τι είδους άτομο ήταν ο Τζομπς, ή μια εκδοχή του ατόμου που ήταν.»

Ο Μάικλ Στούλμπαργκ (ο κοενικός πρωταγωνιστής του «Ένας Σοβαρός Άνθρωπος») υποδύεται τον στενό και μακροχρόνιο συνεργάτη του Τζομπς, Άντι Χέρτσφελντ, κι εξηγεί τη γοητεία της ταινίας και του σεναρίου της: «Αυτό που κάνει ο Άαρον είναι να παίρνει κάτι αληθινό και ουσιώδες και να το επαναπροσδιορίζει, να του δίνει μια διαφορετική μορφή ζωής. Έχει ειπωθεί πως αυτό [η ταινία] είναι περισσότερο ένας ζωγραφικός πίνακας παρά μια φωτογραφία, παίρνοντας το βιβλίο [του Άιζακσον] και χρησιμοποιώντας το ως αφετηρία για να του δώσει μια διαφορετική χροιά, μια πρόταση – αίσθηση της έμπνευσης του πώς ήταν ο εσωτερικός κόσμος του [Τζομπς] και τι περνούσε στη ζωή του. Κι έχοντας και το τολμηρό όραμα και στυλ τού Ντάνι, δίνεις νέα ζωή σε ένα λογοτεχνικό έργο με έναν αξιοθαύμαστο τρόπο, και είμαι περήφανος να είμαι μέρος του.»

Steve Jobs - shooting 3

Η Κέιτ Γουίνσλετ είναι επίσης ενθουσιώδης, επίσης… πολυλογού αλλά και η πιο αθυρόστομη της ομάδας (κάτι που, πιστέψτε μας, χάνεται στη μετάφραση)! «Όταν πρωτοδιάβασα το σενάριο, πέρασα την πρώτη σελίδα, τη δεύτερη… κι είπα: ‘Καλά, αυτοί οι άνθρωποι μιλάνε πολλή ώρα. Ωχ, ακόμα μιλάνε! [γέλια]… Σελίδα 55 και, ναι, ακόμα μιλάνε… πώς στο διάολο θα το καταφέρω αυτό;’! Αλλά η πρώτη μου αντίδραση, πέραν του πόσο υπέροχο ήταν να το διαβάζω, και πόσο στιβαροί ήταν όλοι οι χαρακτήρες, και πώς ο Άαρον γράφει ακριβώς ό,τι σκέφτεται ο κόσμος, κάτι που δεν συναντώ συχνά, ήταν η σκέψη: ‘Θα παίζει ο Μάικλ Φασμπέντερ… θα γίνω φίλη του και θα τον βοηθήσω και θα του κρατάω το χέρι.’ [γέλια] Και μπορώ να πω με βεβαιότητα πως δεν χρειάστηκε τίποτα από αυτά. Αλλά όσον αφορά το μέγεθος του σεναρίου, στην τελική, ηθοποιοί είμαστε, μαθαίνουμε τα γαμημένα τα λόγια μας! Η αληθινή πίεση είναι να μην τα ξεχάσεις, γιατί και μια λέξη να ξεχάσεις, το καταστρέφεις για όλους τους υπόλοιπους! [γέλια] Αυτό που έλαβα προσωπικά ήταν η απόλυτη, θεμελιώδης αίσθηση συνεργασίας μεταξύ όλων μας, κι αυτό εξαιτίας του Ντάνι, γιατί μας ένωσε όλους από την αρχή. Καθίσαμε όλοι μαζί την πρώτη μέρα για την πρώτη ανάγνωση [του σεναρίου] κι από τότε, όποτε ήταν εφικτό, ήμασταν όλοι στον ίδιο χώρο, κι αυτό ουδετεροποίησε το περιβάλλον κι έκανε τους πάντες ισότιμους.»

Ο κινηματογραφικός Στιβ Τζομπς, ο Ιρλανδο-Γερμανός Μάικλ Φασμπέντερ, συμπληρώνει: «Κι εκτός αυτού, ήταν και ο χώρος γυρισμάτων, στο Σαν Φρανσίσκο, που δεν ήταν και φτηνός [γέλια] και είχαμε επιλογές να το γυρίσουμε αλλού πιο οικονομικά, αλλά ο Ντάνι επέμεινε πως ήταν σημαντικό να είμαστε εκεί που γεννήθηκε όλη αυτή η ιστορία, κι αυτό μας βοήθησε πολύ, το συναίσθημα πως το γυρίζουμε στο ‘σπίτι’, όχι μόνο του Στιβ Τζομπς αλλά και της ίδιας της τεχνολογίας που έφερε αυτό το νέο κύμα το οποίο ζούμε τώρα.»

Steve Jobs - shooting 1

Ο Φασμπέντερ είναι σίγουρα η χαλαρωτική δύναμη της ομάδας, απαντώντας σοβαρά, ήρεμα και μεστά. «Απλά αισθάνομαι πολύ τυχερός που αυτό το σενάριο έφτασε στα χέρια μου, γιατί δεν λαμβάνεις υλικό τέτοιου επιπέδου συχνά, ειδικά όσον αφορά σύγχρονα σενάρια, οπότε σκέφτηκα ‘Πάει το διάλειμμά μου’, που είχα προγραμματίσει για τότε, αλλά σκέφτηκα πως πρόκειται για εξαιρετική γραφή και πως είναι το καλύτερο σενάριο που διάβασα ποτέ. Και ο Ντάνι, έχοντας και τη θεατρική του εμπειρία, συνειδητοποίησε πώς ακριβώς θα πρέπει να το προσεγγίσουμε, κι έστησε τα πάντα για, και σχετικά με, τους ηθοποιούς, κι ήταν τόσες φορές τόσο υπομονετικός και γενναιόδωρος μαζί μου. Χωρίς αυτόν, θα ήταν σχεδόν αδύνατο για εμένα να βγάλω πέρα τα γυρίσματα, οπότε τον ευχαριστώ γι’ αυτό. Τα μόνα πράγματα που γνωρίζω για τον Τζομπς είναι μέσα από το πρίσμα των media, ή μέσα από τα λόγια άλλων, οπότε δεν μπορώ να εκφέρω άποψη χωρίς να τον έχω γνωρίσει προσωπικά. Αυτό που έκανα ήταν να σεβαστώ ό,τι υπήρχε στο σενάριο και θεωρώ πως ο χαρακτήρας του στο συγκεκριμένο σενάριο ήταν πολύ ενδιαφέρων. Έχουμε ακούσει ιστορίες, θετικές κι αρνητικές, και υπάρχει μια μίξη όλων αυτών στο σενάριο, κι έτσι και κάποιο στοιχείο αλήθειας.»

Ο Σόρκιν δεν κρύβει τον θαυμασμό του για τον πρωταγωνιστή του και για το αποτέλεσμα της δουλειάς του: «Ο Μάικλ είναι ένας ασυμβίβαστος ηθοποιός και, ως ένα σημείο, αυτό το συνέδεσα με όσα ξέραμε για τον Τζομπς, και ήξερα πως ο Μάικλ θα ερευνήσει τον ρόλο του, όχι ως προχειροδουλειά ούτε ως προσπάθεια αγιοποίησης, αλλά για την αλήθεια και για τον τρόπο με τον οποίο ο Τζομπς επεδίωκε στοργή. Και το να παρακολουθώ τον Μάικλ να δουλεύει προς την επιδίωξη όλου αυτού ήταν αληθινά ασυμβίβαστο, και πιστεύω πως σήκωσε τον πήχη και για τους υπόλοιπους ηθοποιούς αλλά και για το συνεργείο. Όταν έχεις κάποιον σαν κι αυτόν στο set που είναι πανέτοιμος να επιδιώξει τα πάντα, όλοι γίνονται έτοιμοι να ακολουθήσουν.»

Steve Jobs - shooting 4

Όσο για το πόσες πραγματικά «αλήθειες» αφηγείται η ταινία, ο Σόρκιν δίνει την απάντησή του: «Αυτό που δεν θα δείτε στην ταινία είναι μια δραματοποιημένη version της σελίδας του [Τζομπς] στο Wikipedia. Αυτό που θα δείτε είναι μια δραματοποίηση μερικών από τις προσωπικές του συγκρούσεις και αυτές επεξηγούν μια γενική εικόνα που πραγματικά πιστεύω πως είναι δίκαιη – τουλάχιστον η συνείδησή μου είναι καθαρή επ’ αυτού και δεν νομίζω πως θα έκανα ποτέ μια τέτοια αδικία, ούτε μια ταινία που θα ήταν δίκαιη μεν, αλλά απάνθρωπη. Θα πω αυτό: γενικώς και απ’ ότι ξέρω, ο Στιβ Τζομπς δεν είχε συγκρούσεις με τους συγκεκριμένους έξι ανθρώπους 40 λεπτά πριν από κάθε παρουσίαση [γέλια], αλλά πιστεύω πως η ταινία βγάζει κάποιες άλλες, μεγαλύτερες αλήθειες.»

Η ταινία «Steve Jobs» προβάλλεται στους ελληνικούς κινηματογράφους σε διανομή της εταιρείας UIP.


MORE INTERVIEWS

Ο Κρίστιαν Φρίντελ για τη «Ζώνη Ενδιαφέροντος».

Ο Κρίστιαν Φρίντελ, πρωταγωνιστής της «Ζώνης Ενδιαφέροντος» του Τζόναθαν Γκλέιζερ, δεν παρουσιάζει τον ήρωά του σαν ένα κτήνος του ναζισμού στην περίοδο του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Απλά, υποδύεται έναν Γερμανό αξιωματικό που τυγχάνει να μεγαλώνει την οικογένειά του, όμορφα και ειρηνικά, δίπλα από το στρατόπεδο του Άουσβιτς! Ας δούμε τι είχε να μου πει για την εμπειρία της προετοιμασίας και των γυρισμάτων της καλύτερης ταινίας του 2023.

Τζον Κάμερον Μίτσελ: The cum revolution.

Στις Κάννες του 2006, ένα φιλμ τόλμησε να προκαλέσει όσο κανένα άλλο στο παρελθόν, προτείνοντας την ευφορία του πανηδονισμού σαν λύση απέναντι στην ολοταχώς οπισθοδρομική Αμερική του Μπους. Είχα την τύχη να ζήσω το «Shortbus» ακριβώς όταν… έσκασε εκεί, όσο και την τεράστια απόλαυση του να μιλήσω με τον Τζον Κάμερον Μίτσελ για μια ταινία που θεωρώ instant classic, όσο κι αν φόβισε (και θα φοβίζει πάντα) το κοινό!

Ο Βασίλης Κατσούπης για το «Inside».

Το «Inside» αποτελεί το ντεμπούτο του Βασίλη Κατσούπη στη μυθοπλασία μεγάλου μήκους. Αλλά δεν είναι μία κοινή «ελληνική» ταινία. Ομιλεί την αγγλική, πρωταγωνιστεί ο Γουίλεμ Νταφόου και διανέμεται παγκοσμίως από το studio της Universal! Πως έγιναν όλα αυτά; Βρεθήκαμε στην Αθήνα για να μου «ξηγηθεί», κανονικά και συνολικά.

Τζόρνταν Πιλ: Hell yeah!

Η απόλυτα απρόσμενη επιτυχία του «Τρέξε!» πρόσφερε στον Τζόρνταν Πιλ την ελευθερία να τολμήσει ακόμη περισσότερο και να ξεφύγει από τα όρια του mainstream σινεμά, παραμένοντας εντός του πλαισίου των μεγάλων χολιγουντιανών παραγωγών! Το «Ούτε Καν» είναι η πιο… ακραία (μέχρι σήμερα) περίπτωση της σπουδαίας και ανανεωτικής για τα είδη του σινεμά τρόμου και φαντασίας πορείας του. Ο Ηλίας Φραγκούλης μίλησε μαζί του, σε αποκλειστικότητα για την Ελλάδα και το FREE CINEMA.

ΓΟΥΙΛΙΑΜ ΧΕΡΤ: ΑΠΑΓΓΕΛΙΕΣ ΦΟΒΟΥ.

Συναντηθήκαμε το καλοκαίρι του 2004 στη Νέα Υόρκη, με αφορμή την έξοδο του «Σκοτεινού Χωριού» του Μ. Νάιτ Σιάμαλαν. Ήταν ενθουσιασμένος με την εμπειρία της συνεργασίας τους. Θαυμάσιος ηθοποιός, ίσως ακόμα πιο ωραίος άνθρωπος στην καθημερινότητά του. Ο θάνατός του, σε ηλικία 71 ετών, από φυσικά αίτια, ξάφνιασε τους πάντες χθες το βράδυ και με έκανε να θυμηθώ αυτή τη συνέντευξη από τότε…