του Νίκου Παλάτου

Όλοι υποθέτω ξέρουμε την ταινία που η υπόθεση της θέλει βετεράνο του πολέμου του Βιετνάμ να μην μπορεί να προσαρμοστεί στην καινούργια του ζωή, έχοντας πλέον γυρίσει σπίτι, και με τα πολλά να αρπάζει όπλο και να καθαρίζει όποιον βρει μπροστά του. Ο Πολ Σρέιντερ έγραψε το σενάριο, ο Μάρτιν Σκορσέζε σκηνοθέτησε, ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο πρωταγωνίστησε και ο «Ταξιτζής» τους πέρασε στην ιστορία του κινηματογράφου σαν ένα παντοτινό αριστούργημα. Κατά διαβολική σύμπτωση, όμως, την ίδια εποχή, προς τα τέλη της δεκαετίας του ’70, ο Σρέιντερ έγραψε το στόρι και μιας άλλης ταινίας, η βασική πλοκή της οποίας έχει μεν συνταρακτικές ομοιότητες με την προαναφερθείσα, αλλά σε καμιά περίπτωση η φήμη της δεν θα μπορούσε να συγκριθεί με εκείνης. Το «Rolling Thunder» αποτελεί ένα μικρό, ξεχασμένο αμερικανικό διαμάντι αυτής της περιόδου, το οποίο είναι κρίμα να έχει μείνει σαν υποσημείωση στην εγκυκλοπαίδεια του κινηματογράφου. Ένα κεφάλαιο, έστω, το αξίζει. Γιατί μπορεί ο Τράβις Μπικλ να έκανε τα κόλπα του σημαδεύοντας μπροστά στον καθρέφτη και μονολογώντας «You talkin’ to me?», ο ταγματάρχης Τσαρλς Ρέιν, όμως, είχε προσθετικό χέρι που κατέληγε σε γάντζο, χωρίς καν να συνηθίζει να προβάρει τα λόγια του τόσο επιδεικτικά. Απλά, χτυπούσε κατευθείαν στο ψαχνό… σαν κεραυνός (έπος ο ελληνικός τίτλος, φυσικά)!

Ο Ρέιν είναι ο βετεράνος ταγματάρχης του πολέμου του Βιετνάμ, που επιστρέφει στο σπίτι του στο Σαν Αντόνιο του Τέξας μετά από επτά χρόνια αιχμαλωσίας από τους Βιετκόνγκ. Τυγχάνει (μαζί με τον συγκρατούμενό του λοχία και καλό του φίλο Τζόνι) ηρωικής υποδοχής στο αεροδρόμιο της πόλης, λαμβάνοντας μάλιστα σαν δώρο μια κόκκινη Cadillac και μια κασετίνα με το συμβολικό ποσό των 2.500 δολαρίων περίπου (ένα ασημένιο δολάριο για κάθε μέρα αιχμαλωσίας!). Το γεγονός αυτό δεν θα περάσει απαρατήρητο από συμμορία κακοποιών, η οποία θα του κάνει κατ’ οίκον επίσκεψη προκειμένου να τον ξαλαφρώσει από το «περιττό» βάρος των χρημάτων, με την όχι και τόσο φιλική συνομιλία μαζί τους να καταλήγει στην εν ψυχρώ δολοφονία της γυναίκας και του παιδιού τού Ρέιν. Όταν ο ίδιος βρίσκει ξανά τις αισθήσεις του, συνειδητοποιεί ότι «κληρονόμησε» ένα προσθετικό χέρι (και ένα ασίγαστο μίσος για εκδίκηση). Ορκίζεται πως δεν θα τους ξεχάσει ποτέ, επιστρατεύει την ερωτευμένη για αρκετό καιρό μαζί του νεαρή σερβιτόρα που του συμπαραστάθηκε από την πρώτη στιγμή, έχει τον κολλητό του Τζόνι έτοιμο στην εφεδρεία και ξεκινά για Μεξικό ώστε να βρει τους αδίστακτους δολοφόνους.

Θα ήταν εύκολο (αν και λάθος, ταυτόχρονα) να συμπεριλάβουμε ετούτο το φιλμ στην κατηγορία των πολλών ταινιών εκδίκησης που γυρίζονταν στα μέσα της δεκαετίας του ’70, έπειτα από την τεράστια επιτυχία του «Εκδικητή της Νύχτας» (1974). Η μαγιά ασφαλώς και υπάρχει, η εκδίκηση όμως περισσότερο ως πρόσχημα χρησιμοποιείται, καθώς αυτό που απασχολεί εδώ είναι η επανένταξη των βετεράνων του πολέμου του Βιετνάμ στην κοινωνία της εποχής, ένα θέμα που είδαμε να επαναλαμβάνεται πολλάκις μέχρι και στα 80’s, είτε με ρεαλιστικούς, δραματικούς τόνους είτε στο πλαίσιο του μπιμουβάδικου exploitation.

Ο ταγματάρχης Ρέιν επιστρέφει σε ένα σπίτι στο οποίο ο γιος του δεν τον αναγνωρίζει, καθώς δεν έχει καθόλου μνήμες από αυτόν, ενώ η γυναίκα του τού εξομολογείται με άνεση πως όλο αυτό το διάστημα της αβεβαιότητας σχετικά με την τύχη του ερωτεύτηκε έναν άλλον άνδρα, δηλώνοντας ορθά κοφτά πως θέλει να τον χωρίσει. Ο ίδιος, παρά την πειθαρχία και τη στωικότητά του, δεν μπορεί να αντιμετωπίσει όλα όσα του συμβαίνουν, καθώς βασανίζεται και από τους εφιάλτες της απομόνωσης και των βασανιστηρίων των Βιετκόνγκ. Η επίθεση που δέχεται από τους εγκληματίες μέσα στο ίδιο του το σπίτι, μοιάζει με μια οδυνηρή συνέχεια των ανακρίσεων σε εκείνο το υπόγειο στο Ανόι. Δεν θα απαντήσει στις επίμονες ερωτήσεις τους για το πού έχει κρύψει τα λεφτά του, συνηθισμένος από τη σκληρότητα των πρόσφατων εμπειριών του στον πόλεμο. Από αυτό το σημείο κι έπειτα, το φιλμ μπαίνει στη δομή ενός βίαιου θρίλερ εκδίκησης, κάτι που κατά μια άποψη μάλλον το αποπροσανατολίζει, δεν το κάνει όμως να χάνει την αξία του.

Το αρχικό σενάριο του Πολ Σρέιντερ υπέστη σοβαρές αλλαγές από τον συν-σεναριογράφο Χέιγουντ Γκουλντ, κατόπιν σχετικής εντολής του studio, με αποτέλεσμα ο πρώτος να αποκηρύξει το τελικό αποτέλεσμα, παρά το γεγονός πως το όνομά του δεσπόζει στους τίτλους. Ο ίδιος έχει δηλώσει πως «αντί να κάνουν ένα φιλμ για τον φασισμό, έκαναν ένα φασιστικό φιλμ», θέλοντας να τονίσει τον τρόπο με τον οποίο το καλλιτεχνικό του όραμα αλλοιώθηκε. Ανεξαρτήτως της δυσαρέσκειάς του, το «Κτυπούσε σαν Κεραυνός» είναι εντυπωσιακά εύστοχο στις παρατηρήσεις του, ειδικά σε ό,τι έχει να κάνει με την αλλοτρίωση, την κατάθλιψη και το μετατραυματικό σύνδρομο από το οποίο υπέφεραν οι βετεράνοι στρατιώτες του πολέμου του Βιετνάμ. Οι αναμνήσεις των βασανιστηρίων τα οποία υπέστη ο Ρέιν (και τα οποία παρεμβάλλονται κάθε τόσο στην αφήγηση), όπως επίσης και η συγκλονιστική σεκάνς στην οποία προκαλεί τον εραστή της γυναίκας του να τον δέσει (ακολουθώντας συγκεκριμένες οδηγίες) με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που έκαναν οι Βιετκόνγκ, εξερευνούν την ψυχοσύνθεση του ήρωα σε βάθη που άλλες ανάλογες (ή και πιο διάσημες) ταινίες δεν έχουν τολμήσει. Η γλαφυρή σκιαγράφηση των Μεξικάνων που εμφανίζονται σαν αδίστακτοι δολοφόνοι – κακοποιοί (με το ποσό το οποίο θα καρπωθούν από την κλοπή της κασετίνας του Ρέιν να είναι αστείο, ακόμη και για τα μέτρα της εποχής), είναι ίσως το σημείο που οδήγησε τον Σρέιντερ να κάνει τις όποιες δηλώσεις περί φασισμού. Η απύθμενη οργή θα οδηγήσει τον Ρέιν και τον καλό του φίλο Τζόνι σε ένα τελικό λουτρό αίματος σε οίκο ανοχής της Σιουδάδ Χουάρες, το οποίο δεν διαφέρει και τόσο από το αντίστοιχο του «Ταξιτζή». Συγκρινόμενο μαζί του, δε, το κάνει να μοιάζει με… βόλτα στο πάρκο!