της Βικτωρίας Μιχαήλ

Η πρώτη σκέψη που κάνεις μετά το τέλος της προβολής: «Γκρρρ!!! Εγκλήματα» – αν κι όχι όσο το «Γκρρρ!!! Προϊστορικά Εγκλήματα», η… τελευταία (και) όπισθεν κάμερας δουλειά του που είδαμε στην Ελλάδα. Έχει προηγηθεί μια δεύτερη σκέψη σου: ότι όπου βρίσκει μπίου ρόλους ρεπερτορίου, τους βαράει στον σταυρό – έχει υποδυθεί τον σκύλο, τον Ιούλιο Καίσαρα, τον Ναπολέοντα, τον Σρεκ και τον Σάιλας του «Η Εποχή των Παγετώνων» (αυτούς ως φωνητικός ντουμπλέρ), ακόμα και τον Έλληνα. Και μια τρίτη: ότι, όσο κι αν δουλεύει με προσωπικό και πρωτότυπο ή ξένης πηγής (ο Αστερίξ, το Μαρσουπιλαμί) φραντσέζικο υλικό, δεν θα κρύψει ποτέ τις επιδράσεις που δέχεται από (και τον θαυμασμό του για) τις εμπορικές αμερικανικές κωμωδίες υψηλού προϋπολογισμού – και την εμφανέστατη αδυναμία του, συστηματικά επιχειρώντας να μετακενώσει τις φόρμουλές τους στη χώρα τού Μακρόν, να τις πιάσει καλλιτεχνικά ή ψυχαγωγικά.

Φτιάχνοντας προς κατανάλωση τον γλυκ(ανάλατ)ο bûche του με υλικά το «Miracle on 34th Street», το «Ο Άγιος Βασίλης μου» και «Το Ξωτικό των Χριστουγέννων», με τη χιουμοριστική συνταγή που εφαρμόζει από την εποχή του γαλλικού «Saturday Night Live» των 80’s – 90’s «Les Nuls» μέχρι άπασα τη φιλμογραφία του ως auteur, ο Αλέν Σαμπά αυτή τη φορά ενσαρκώνει (πολύ μεγάλη κουβέντα) τον μουσάτο επίσημο ντελιβερά των δώρων των νιάνιαρων από Βόρειο Πόλο μεριά. Αν η ιδέα ακούγεται λογική (διαθέτει ένα je ne sais quoi Τιμ Άλεν, που έχει παίξει κι αυτός τον τετράποδο μούργο) και κάπως μη υποσχόμενη ταυτόχρονα, η πραγμάτωσή της αποδεικνύεται ακριβώς το ίδιο άβολο μείγμα: είναι θαυματοποιός αλλά με το look άστεγου παλιάτσου, ανώριμος αλλά και απίκο στο λειτούργημά του, ήπιος αλλά και γκρινιάρης, μπλαζέ αλλά και έχων συναίσθηση της ευθύνης, γνώστης των παιχνιδοευχών των μικρών αλλά και πλήρως αδαής για ό,τι άλλο τα αφορά, παιδί στην ψυχή και φέρων την τρίτη ηλικία στην όψη ο ίδιος.

Και έτσι και γιουβέτσι αλλά φευ ποτέ τόσο δα Bad Santa, η περσόνα τού ήρωα (που σε κάποια δόση λέει ότι έχει δυσανεξία στη λακτόζη, ενώ πρωτύτερα δεν γνώριζε καν τη βιταμίνη C!) είναι μόνο η πρώτη χοντράδα που δυσκολεύεται να κατεβάσει απ’ την καμινάδα τού wishful thinking του ο Σαμπά. Δύο φαρμακοποιοί μαύρος και Ασιάτισσα, μια (έξυπνη) νύξη στον παιδοφιλικό πανικό και μια έτερη στην καταπιεσμένη στα σώματα ασφαλείας ομοφυλοφιλία ζεύουν αμήχανα στο ίδιο έλκηθρο την κορεκτίλα και τη διακωμώδησή της. Κάτι ανάλογο συμβαίνει από την κριτική στην ανθρώπινη κοινωνία της παντοδυναμίας του χρήματος (την οποία ο αλλόκοσμος μουσαφίρης αδυνατεί να κατανοήσει) έως ένα κινηματογραφοφιλικό σκετσάκι που βάζει στο ίδιο τσουβάλι τις ταινίες υπερηρώων, τους βραβευμένους των Καννών και τις σπλατεριές.

Δεν είναι μόνο η κάλτσα του υλικού των γκαγκ (κουτρουβάλημα από σκάλες θα δείτε άπαξ, αλλά τέσσερα ξεχωριστά με το trend – μάστιγα του είδους, το πέρδεσθαι; Έλεος…) που γεμίζοντας βρωμάει, αλλά και το αβέβαιο χέρι με το οποίο ο filmer διακοσμεί το έλατό του. Το κάδρο προσπαθεί απρόσφορα με traveling να πιάσει απ’ τα κέρατα τον τάρανδο του «Ο Τσάρλι και το Εργοστάσιο Σοκολάτας»-κάνει-ποδαρικό-στο-«Ο Αδελφός του Άι Βασίλη» άμετρου παραμυθένιου σκηνικού του εργαστηρίου και κέντρου διαλογής των ρεγάλων στην Αρκτική (όπου πρέπει να ξοδεύτηκε μάταια τουλάχιστον το 1/5 των 27 εκατομμυρίων του προϋπολογισμού), και όχι μόνο αυτό αλλά το αμπαλάζ τού μοντάζ ψαλιδίζει αλύπητα ανά δευτερόλεπτο τις σκηνές αποχωρισμού με τη συμπαθώς αλλιώς μα σαν να κόπηκε από κάστινγκ για δασκάλα στο «Χάρι Πότερ» Οντρέ Τοτού. Βλέπουμε animation πουλάκια (και, εννοείται, την ντισνεϊκή «Φαντασία») όταν ο père Noël χάνει τις αισθήσεις του και βλέπει αστράκια, αλλά πρόκειται για μια παράφωνη νότα σε μια fête όπου το CGI τα δίνει όλα εντούτοις οι θιασώτες του δεν θα πετάξουν τη σκούφια τους καθώς το faux (pas) βγάζει μάτια ενίοτε.

Το crowd-pleaser για όλη την οικογένεια που ζητούσε ο Σαμπά να του φέρει ο άγιος, ένα κάλαντο με επωδούς «πίστευε και μη ερεύνα» και «πρέπει ν’ αγωνιζόμαστε γι’ αυτούς που αγαπάμε», είχε τα δυνάμει στολίδια του: την εναλλακτική Green Cola αμφίεση ενός κόκκινου συμβόλου, το panoramique μιας μαζικής λιποθυμίας, την ολωσδιόλου καινοφανή ιδέα ο ουρανοκατέβατος να γνωρίζει τους εμβρόντητους ξένους με το μικρό τους όνομα (επειδή όλοι, εκτός από τον άπιστο Θωμά παπατζή αδελφό τού οικοδεσπότη του, έχουν απολαύσει των υπηρεσιών του ως κουτσούβελα), έναν έξυπνο λυτρωτικό επιστολικό από μηχανής θεό στην κορύφωση του αδιεξόδου, το pop’n’b τριγωνάκι και τη φωνούλα της Sia στους τίτλους τέλους. Τα κατέβασαν κι αυτά απ’ το δέντρο το δύσκολο να λάμψει στον μισονυχτωμένο διάκοσμο φλωρο-ensemble, οι νιφάδες γαλατικής αβρότητας στο γράψιμο και το παίξιμο αστεϊσμών, η να-μας-βρίσκεται κλάρα του γκυ νωπογραφίας οικογένειας βιοπαλαιστών της διπλανής πόρτας, μια υποσχόμενη αλλά προσχηματική screwball ανέλιξη με κουβαλημένο στο ρεβεγιόν και τον ρώσικο υπόκοσμο που παίρνει σβάρνα το couleur locale Σηκουάνα, Ηλυσίων Πεδίων, Αψίδας του Θριάμβου και δε συμμαζεύεται. Το μονοχρωματικό δυστοπικό φασματικό ιντερλούδιο, που δεν ανάβει αλλά σβήνει τα λαμπάκια σαν ξέρετε ποιο κλασικό του Ντίκενς, είναι μια ακόμα μπάλα που σπάει. Τελοσπάντων, καλά να σας μπει…