FreeCinema

Follow us

Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ (2015)

(THE REVENANT)

  • ΕΙΔΟΣ: Δραματική Περιπέτεια
  • ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Αλεχάντρο Γκονζάλες Ινιάριτου
  • ΚΑΣΤ: Λεονάρντο ΝτιΚάπριο, Τόμας Χάρντι, Ντόνολ Γκλίσον, Γουίλ Πόλτερ, Φόρεστ Γκούντλακ
  • ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 156'
  • ΔΙΑΝΟΜΗ: ODEON

Ύστερα από μια αποτυχημένη εκστρατεία εμπορίου γούνας στα πιο άγρια δάση των συνόρων της Αμερικής του 1823, ο παρατημένος να πεθάνει οδηγός της ομάδας αγωνίζεται για την επιβίωσή του με μοναδικό σκοπό της ζωής του να εκδικηθεί για τον άδικο φόνο του ερυθρόδερμου γιού του.

Το μοναδικό στοιχείο που δείχνει πραγματικά επικό στο φινάλε της νέας ταινίας του Αλεχάντρο Γκονζάλες Ινιάριτου είναι η ασημαντότητά της. Πρόκειται για μια τυπική ιστορία αγώνα επιβίωσης του ανθρώπου ενάντια στην άγρια φύση, εμποτισμένη με την «υποπλοκή» της οργής ενός πατέρα που πενθεί και ζητά τυφλή εκδίκηση. Δύο πράγματα υποτίθεται πως κάνουν την «Επιστροφή» να φαίνεται ως κάτι «μεγαλύτερο» και, όπως υπόσχονται και οι δώδεκα οσκαρικές της υποψηφιότητες (οι περισσότερες για φιλμ μυθοπλασίας μεγάλου μήκους εφέτος), πιο επικό: οι διαστάσεις των εικόνων της και, μοιραία, η φήμη του ονόματος του σκηνοθέτη της. Βέβαια, δεν είναι η πρώτη… καλοφωτογραφισμένη ταινία που βλέπουμε στο σινεμά, άρα μας μένει ένας «δημιουργός» – προστατευόμενος των ευρωπαϊκών φεστιβάλ, ο οποίος έκανε το ουσιαστικό του breakthrough στο Χόλιγουντ το 2014 με το «Birdman» και κατόπιν νίκης του στα περσινά Όσκαρ μπορεί σήμερα να «πουλάει» καλύτερα την «Τέχνη» του σε μεγαλύτερα markets ή πιο γαλαντόμους executives των studios, λανσάροντας και τον Λεονάρντο ΝτιΚάπριο για πρωταγωνιστή. Που ποθεί σφόδρα… εκείνο το «αγαλματάκι» και δέχθηκε όλες αυτές τις μαρτυρικές κακουχίες από τις οποίες επιζεί στη μεγάλη οθόνη (δίχως να ξεχνάμε ποτέ και τους stunt doubles του…). Παραδόξως, χωρίς αυτά τα ονόματα δεν μένει τίποτα!

Όχι ότι ο Ινιάριτου δεν είναι καλός τεχνίτης της εικόνας. Αυτό το έχει αποδείξει με το παραπάνω και στον χώρο της διαφήμισης. Στο σινεμά, όμως, πέρα από τις «ωραίες εικόνες» έχει χτίσει ολόκληρη την καριέρα του πάνω στον πόνο. Θα φανταζόταν, δηλαδή, κανείς πως αν ο ήρωας που υποδύεται ο ΝτιΚάπριο δεν είχε να αντιμετωπίσει στο έργο… αρκούδες, παγωμένα ποτάμια, γκρεμούς και βέλη εχθρικών Ινδιάνων (ή και βολές συνανθρώπων του διόλου καλόψυχων), σίγουρα θα τον έβρισκε ένας… καρκίνος, άλλη ανίατη ασθένεια ή απώλεια άκρων του σώματός του, εν ολίγοις θα χαροπάλευε για… δραματικούς λόγους. Κάτι που συνηθίζεται στερεοτυπικά στις ταινίες του Ινιάριτου. Και επειδή ο ανθρώπινος πόνος πουλάει (χωρίς εισαγωγικά, πια), ο «δημιουργός» αυτός βρίσκεται εκεί που βρίσκεται κινηματογραφικά.

Διότι ταινίες επιβίωσης έχουμε ξαναδεί και πάντοτε θα βλέπουμε στο σινεμά. Και εκείνο το «The Grey» ήταν μια θαυμάσια περίπτωση, το 2012. Αλλά… ο Τζο Κάρναχαν δεν είναι και κανένας Ινιάριτου, για να το θυμόμαστε το εργάκι λίγο καλύτερα. Εκεί είχαμε μια απλή πτώση αεροσκάφους στην παγωμένη Αλάσκα, με extra bonus ανθρωποφάγα αγέλη λύκων. Εδώ έχουμε… περισσότερους συμβολισμούς! Έχουμε την ιστορική περίοδο που – υποθετικά – κάνει ένα σκληρό σχόλιο στο πώς χτίστηκε ένα Έθνος, μέσα από καταπάτηση εδαφών και λαών (η ινδιάνικη φυλή), κερδοσκοπία και κτηνώδη ένστικτα για άσκηση εξουσίας από άνθρωπο σε άνθρωπο. Κοινώς, η απλή, κοινή περιπέτεια συμβολοποιείται… δια της βίας. Για να αποκτήσει «καλλιτεχνική» βαρύτητα. Και να βλέπεις, ας πούμε, το flashback της δολοφονίας της ιθαγενούς συζύγου του κεντρικού ήρωα, εκεί που το δράμα πρέπει να «σώσει» τις κοιλιές τού σεναρίου και του ρυθμού, με ένα μικρό πουλάκι (!) να ξετρυπώνει από το άψυχο κορμί της γυναίκας, μέσα από την τρύπα που άφησε η τουφεκιά. Για να σου πει ο κριτικός ότι εδώ έχουμε και homage στο «The Holy Mountain» (1973) του Αλεχάντρο Χοντορόφσκι, να «ψαρώσει» μέχρι και ο θεατής τού arthouse (τους υπόλοιπους θεατές τους έχει αναλάβει η φίρμα ΝτιΚάπριο…) και όλοι μαζί να αναγνωρίσουν τον θρίαμβο του Ινιάριτου. Που στην ουσία ανήκει μονάχα στον Εμανουέλ Λουμπέσκι, ο οποίος κάνει «παπάδες» στην κάμερα και, όσο και να σκέφτεσαι τα τρικ και τα εφέ που χρησιμοποιούνται σε μια τόσο μεγάλη παραγωγή, δεν παύεις να απορείς για το πώς γυρίστηκαν στιγμές του φιλμ όπως η κάθοδος στον ποταμό ή η πτώση με το άλογο στο κενό. Πάντως, η επίδραση του Σεργκέι Ουρουσέφσκι σε αυτόν τον τομέα δουλειάς δεν κρύβεται και μάλλον έχει μελετηθεί εκτενώς το πράγμα. Κατά τα άλλα, συγκλονιστικές εικόνες φύσης. Αλλά με εκείνον τον σχεδόν ενοχλητικό, «ποιητικό» τρόπο…

Δεν έχω να πω κάτι περισσότερο για την «Επιστροφή». Πρόκειται για μια επιστροφή στο γνωστό «pain porn» κλίμα των ταινιών του Ινιάριτου, αλλά εδώ ως φιλμ εποχής, πιο λουστραρισμένο ως παραγωγή, πιο «ρεκλαμέ» ως εικόνα, πιο… popcorn ως καλλιτεχνική δημιουργία (διάλεξε πού θα ταίριαζαν καλύτερα τα εισαγωγικά). Τα πάντα είναι πιο μεγάλα. Και αφάνταστα κενά.

ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΜΕΝΑ;

Εάν ανήκεις στη μερίδα των θεατών που αρκούνται στο «μια ταινία με ωραία χρώματα», ναι, θα δεις εικόνες και τοπία υπέροχα. Αλλά… θα πονέσεις κι εσύ μαζί με τον ήρωα, διότι το φιλμ διαρκεί 156 λεπτά! Οι προσκυνητές τού σινεμά τού Ινιάριτου θα το φορτώσουν με… όσα δεν έχει η ίδια η ταινία, το απλό κοινό μάλλον δεν θα πειστεί για κάποιους θεολογικούς συμβολισμούς και αναφορές που αγκομαχάει να προσθέσει στο φιλμ ο σκηνοθέτης, ώστε να δώσει κάποια υπόσταση στη μανία της ανθρώπινης εκδίκησης. Ο πρωταγωνιστής και οι υποψηφιότητες των Όσκαρ θα δελεάσουν, όμως υπάρχει και ο κίνδυνος της βαρεμάρας. Ισχυρές οι πιθανότητες να διχάσει, δηλαδή.


MORE REVIEWS

ΓΚΟΤΖΙΛΑ x ΚΟΝΓΚ: Η ΝΕΑ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ

Ένα μυστηριώδες σήμα (κινδύνου;) έρχεται από τα βάθη της Κοίλης Γης και καλεί την ερευνητική ομάδα που προστατεύει τον Κονγκ στη Νήσο του Κρανίου να βρεθεί στα έγκατα αχαρτογράφητων περιοχών, ελπίζοντας να μην αναμειχθεί και ο Γκοτζίλα, προκαλώντας νέες επικές μάχες.

ΑΔΕΣΠΟΤΑ ΚΟΡΜΙΑ

Ποια είναι τα όρια των δικαιωμάτων μας επάνω στο ίδιο μας το σώμα, σε συνάρτηση με τις ανά την Ευρώπη υπάρχουσες νομοθετικές ρυθμίσεις που ορίζουν το πόσο αυτό μας ανήκει; Ένα έργο τεκμηρίωσης που επιχειρεί να θίξει και να απαντήσει σε πολλά νομικά και ηθικά διλλήματα… ζωής και θανάτου.

ΤΟ ΑΓΟΡΙ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

Μπολόνια, 1858. Εξάχρονο αγόρι οικογένειας Εβραίων τίθεται αναγκαστικά υπό την επιμέλεια του Πάπα, προκειμένου να μεγαλώσει σύμφωνα με τις αρχές της Καθολικής Εκκλησίας. Οι γονείς του θα κάνουν τα πάντα για να το πάρουν πίσω, όμως, η κόντρα με την παπική Ρώμη δεν είναι απλή υπόθεση.

Η ΧΙΜΑΙΡΑ

Φυλακόβιος αρχαιοκάπηλος επιστρέφει στον τόπο του εγκλήματος, όπου ξαναβρίσκοντας την παλιοπαρέα των συναδέλφων του, ξηγιέται… παλιά του τέχνη κόσκινο. Ή μήπως κυνηγάει χίμαιρες;

ΚΟΥΚΛΕΣ ΤΗΣ ΔΡΕΣΔΗΣ

Νεαρή δημοσιογράφος ερωτεύεται αιρετικής στάσης ζωγράφο και performance artist. Όταν η δεύτερη πεθαίνει, η πρώτη αγωνίζεται να νικήσει την ελληνική γραφειοκρατία, ζητώντας να παραλάβει τη σορό της αγαπημένης της συντρόφου.

MR KLEIN

MR KLEIN

Είναι ο ΝτιΚάπριο και τον ξεσκίζει μια αρκούδα και μετά τον θάβουν ζωντανό, αλλά εκείνος έχει τον απέθαντο γιατί θέλει να εκδικηθεί για το φονικό του παιδιού του. Τύπου superhero ταινία στο πιο βουνίσιο της πλήξης του και δίνε πόνο κι έτσι.