του Ηλία Φραγκούλη

Ένα αστυνομικό θρίλερ με serial killer έχει κάποιες στερεότυπες επιλογές για τα μονοπάτια που θα ακολουθήσει, έτσι ώστε να κερδίσει τον θεατή, πόσω μάλλον να μείνει και αξιομνημόνευτο. Μπορεί να βασίζεται πάνω σε μια εξαιρετική σεναριακή ιδέα, η οποία θα καταλήγει σε ένα εξίσου διαβολικό twist (σπάνιο). Μπορεί να εξελίσσει την ιστορία του σε μια πεπατημένη του είδους, αλλά να σε κερδίζει, έστω, στιλιστικά (κορεσμένο, άρα επίσης σπάνιο). Ή μπορεί να καταφέρει και να σου «πουλήσει» μια συμπαθητική ιδέα, που δεν θα ανατρέψει όσα ήξερες για το είδος, χωρίς όμως την ικανότητα να βρει ποτέ και το τέλειο, δολοφονικό της στιλ. Η τελευταία περίπτωση αποτελεί και την πλειοψηφία για το genre σήμερα, το οποίο, επίσης, καταδιώκεται και από την υπερ-προσφορά των τηλεοπτικών σειρών που έχουν ανεβάσει τον πήχη των προσδοκιών ιδιαίτερα ψηλά. Κοινώς, τι να σου πει μια επανάληψη μοτίβων χωρίς αυτό το «κάτι» παραπάνω στο σινεμά, όταν η μικρή οθόνη μπορεί να σου προσφέρει εβδομαδιαίες δόσεις ξεκάθαρα πιο αρτίστικες και τολμηρές («Hannibal», κανείς;)…

Ο Βραζιλιάνος παραγωγός και σκηνοθέτης Αφόνσο Πογιάρ έχει κάνει τη μελέτη του στο είδος, έχει προσπαθήσει να δώσει αυτό το κάτι παραπάνω (ειδικά στις οραματικές σεκάνς του Άντονι Χόπκινς), αλλά… δεν «το ‘χει» για να καθοδηγήσει ούτε το καστ ούτε και τους υπόλοιπους συντελεστές μιας κινηματογραφικής παραγωγής. Οι ιδέες του είναι σκόρπιες και μαρτυρούν περισσότερο δάνεια παρά μια ενιαία φιλμική γραφή.

Η πλοκή σε κρατάει, μέχρι να σου φανερωθεί το κίνητρο του δολοφόνου και η επερχόμενη κόντρα του με τον psychic ήρωά μας. Το σενάριο, κάπου εκεί, με τα ιατρικά ζητήματα που μπλέκει, παραγίνεται συναισθηματικό και γέρνει επικίνδυνα προς το οικογενειακό δράμα, που λανθασμένα παίρνει το πάνω χέρι από τις αστυνομικές έρευνες. Η πλανοθεσία είναι άγαρμπη (έλεος, κάποιος να τον ενημερώσει πως η «σπασμωδική» κίνηση της κάμερας έχει ξεπεραστεί εντελώς!) και στείρα αισθητικής φόρμας αδυνατεί να προσεγγίσει και να κάνει «παιχνίδι» με τους χαρακτήρες, το μοντάζ πελαγοδρομεί και το μυστήριο στέκει ως μοναδική ελπίδα συντροφιάς (που πληγώνεται εντονότερα από την υποπλοκή της περίπτωσης του ζωγράφου – δολώματος για το FBI).

Τα «ψυχανεμιστικά» πλάνα δημιουργούν μια ενδιαφέρουσα ψευδαίσθηση εξέλιξης κάποιας επόμενης σκηνής που μπορεί και να είδαμε μονάχα μέσα από το μυαλό του psychic ή του δολοφόνου, η σκηνή του σταθμού του τρένου που συμπληρώνει κάποια στοιχεία του οπτικού αυτού puzzle είναι καλοσχεδιασμένη και το φινάλε δεν κρύβει κάτι το ενοχλητικό ή ατυχές για τη φιλοσοφία τού είδους. Απλά, ο ίδιος ο σκηνοθέτης ήταν εκείνος που, τελικά, δεν είχε το όραμα. Κι αυτό μετατρέπει «Το Χάρισμα» σε ακόμη ένα θρίλερ που θα ξεχαστεί γρήγορα.